Justin Welby
Archbishop of Canterbury
Στα γεγονότα της γέννησης του Ιησού, ο Ηρώδης και οι βοσκοί προσδιορίζονται από την ανταπόκρισή τους στον Ιησού. Και σήμερα, ο καθένας μας προσδιορίζεται από την ανταπόκρισή του στον Ιησού. Ακόμα πιο μοναδικά, τα Χριστούγεννα προσδιορίζουν τον Θεό. Εδώ βρίσκεται ο πιο εκπληκτικός ισχυρισμός: αυτό το μωρό, αυτός ο Ιησούς, που είναι Θεός, προσδιορίζει τον Θεό. Ο Θεός είναι αυτοπροσδιοριζόμενος ως η καθαρή αγάπη, η αγάπη που γιορτάζεται στο αγγελικό φως και γίνεται φανερή στην ανθρώπινη αδυναμία, αγάπη που αδιαφορεί για το κύρος, και που μισεί την αδικία. Αγάπη, τα νέα της οποίας μεταφέρονται με ουράνιους ύμνους, αλλά που φανερώνονται στην πείνα και την ανασφάλεια.
Αυτό που οι βοσκοί είδαν φευγαλέα εκείνη την σιωπηρή νύχτα έξω από την Βηθλεέμ ήταν μία αποκάλυψη, που σημαίνει τη φανέρωση του τελικού σκοπού του Θεού για όλο τον σύμπαν.
Οι βοσκοί ήταν οι φτωχότεροι των φτωχών, ζούσαν έξω στους κρύους λόφους μέρα και νύχτα. Πιθανώς δεν ήταν θρησκευόμενοι άνθρωποι. Σαφώς δεν ήταν δυνατοί άνθρωποι με επιρροή. Ήταν ο στόχος για αστεία, το αντικείμενο περιφρόνησης και οι περιθωριακοί. Ήταν απίθανο να υπολογίζουν τους εαυτούς τους μια πορεία αναζήτησης νοήματος και προσωπικής πληρότητας.
Ωστόσο προς αυτούς ήρθαν οι άγγελοι, όχι για μία προσωπική εμπειρία αλλά για μία δημόσια διακήρυξη. Αφηγήθηκαν ένα, μια-για-πάντα γεγονός, που μετατόπισε ολόκληρο τον κόσμο, όλη τη δημιουργία. Αυτό το γεγονός δεν έγινε απλά για να παρακολουθηθεί από μακριά. Ήταν άμεσο, ρεαλιστικό, μία αποκάλυψη του Θεού προς αυτούς, ένα γεγονός στο οποίο κλήθηκαν να συμμετάσχουν. Και συμμετείχαν.
Σήμερα, κατά μήκος της Μέσης Ανατολής, κοντά στην περιοχή στην οποία οι άγγελοι ανακοίνωσαν την αποκάλυψη του Θεού, το Ισλαμικό Κράτος και διάφοροι άλλοι ισχυρίζονται ότι έχει έρθει η ώρα της “αποκάλυψης”. Μία φανέρωση που δημιουργήθηκε από τις δικές τους φρικτές ιδέες, που πυροδοτεί το μονοπάτι του φόβου, της βίας, του μίσους και της καταδυνάστευσης. Σίγουροι ότι αυτές είναι οι τελευταίες μέρες, χρησιμοποιώντας εξαναγκασμό και απερίγραπτη αγριότητα, καλωσορίζουν όλη την αντίθεση, όντας βέβαιοι ότι ο πόλεμος που εξαπολύθηκε επαληθεύει ότι αυτές είναι οι στιγμές του τέλους. Μισούν την διαφορετικότητα και εξαιτίας αυτού οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν τον αφανισμό στην ευρύτερη περιοχή, εκεί που η Χριστιανική πίστη ξεκίνησε. Αυτή η “αποκάλυψη” προσδιορίζεται από τους ίδιους, και αναγγέλλεται μονάχα από τον άγγελο του θανάτου!
Οι βοσκοί είδαν την αλήθεια· αιώνια, ακλόνητη, θεϊκή αλήθεια, που προσδιορίζεται όχι από τους ίδιους, αλλά από τον Θεό. Ήταν αλήθεια για εκείνους τότε, είναι αλήθεια για εμάς σήμερα. Ο Θεός γνωρίζει αυτό που ανέμεναν, όμως εκείνο που βρήκαν ήταν ένα νεογέννητο μωρό – μικρό, αβοήθητο και αδύναμο. Ωστόσο υποκλίθηκαν με σεβασμό.
Οι βοσκοί έλαβαν αυτή την αποκάλυψη. Ο Ηρώδης επίσης λαμβάνει ετούτη την αποκάλυψη. Αισθάνεται ότι αυτό το μικρό, αβοήθητο, εντελώς αδύναμο φυσιολογικό νήπιο, είναι η απόλυτη απειλή για την δύναμη και την εξουσία του! Έχει δίκιο: αυτό το παιδί είναι ο απόλυτος κριτής όλης της ανθρώπινης δύναμης και εξουσίας. Έχοντας πληροφορηθεί για την γέννηση του Ιησού, ο Ηρώδης απαντά με ολέθρια καταστροφή. Επιχειρεί να εξοντώσει την αποκάλυψη του Θεού. Η ισχύς συναντά την αγάπη, και η αγάπη πρέπει να εξοριστεί στην Αίγυπτο και τελικά στον σταυρό και στον κενό τάφο, κατακτώντας τον κόσμο. Τα Χριστούγεννα ερχόμαστε αντιμέτωποι με την Θεϊκή μορφή της δύναμης, που κρίνει όλες τις μορφές της δύναμης μας.
Οι ισχυροί, με την αντίδρασή τους, προσδιορίζουν τον εαυτό τους. Ο Ησαΐας μας εστιάζει σε αυτό το συγκεκριμένο σημείο κατά την ανάγνωση μας της Παλαιάς Διαθήκης. Συχνά προσπερνάμε αυτά τα εδάφια διότι είναι άβολοι ήχοι για Χριστούγεννα. Στους ανθρώπους του Ισραήλ, ο Ησαΐας υποδείκνυε την καταστροφή των τυράννων τους, την εκ Θεού προσδιορισμένη κρίση· σε εκείνους που κακοποιούσαν τον φτωχό, που έθεταν ένα ζυγό τυραννίας! Γι’ αυτό όπως ο ποιητής-ιερέας Malcolm Guite λέει,
Όμως κάθε Ηρώδης πεθαίνει, και έρχεται μονάχος να σταθεί μπροστά στον Αμνό που κάθεται στον θρόνο.
Σε όσους είχαν ή έχουν αποκτηνωθεί από την τυραννία και την σκληρότητα ενός Ηρώδη ή ενός Ισλαμικού Κράτους, ενός Ηρώδη του σήμερα, η κρίση του Θεού καταφτάνει ως καλά νέα, διότι υπόσχεται δικαιοσύνη. Όπως ο Ησαΐας κάνει σαφές, η κρίση του Θεού είναι ένα τμήμα από την μεγαλύτερη ιστορία της σωτηρίας -η Θεϊκή αποκάλυψη της αγάπης- η οποία δηλώνει, «Γεννιέται για εμάς ένα μωρό. Προσφέρεται σε εμάς ένας υιός».
Σε όλους τους Ηρώδηδες αυτό το μωρό είναι μία απειλή. Είναι ένα σημάδι της ριζικής αναδημιουργίας της δύναμης του Θεού – διαμέσου της αγάπης.
Για τους βοσκούς, είναι ένα δώρο, και μία πρόσκληση.
Ο Ηρώδης και οι βοσκοί αναγνωρίζουν τη σημασία αυτού του παιδιού, ωστόσο ανταποκρίνονται διαφορετικά. Και εμείς επίσης προσδιοριζόμαστε, από την ανταπόκρισή μας σ’ αυτό το παιδί. Ο Θεός, μας δίνει την ελευθερία να Τον απορρίψουμε· ή να γονατίσουμε και να προσκυνήσουμε το μωρό που προσφέρθηκε, ως αληθινή αποκάλυψη που φανερώνει τον Θεό.
Ο Ιησούς θέτει το ορόσημο. Ο Θεός αντιμετωπίζει την τυραννία και την αγριότητα του κόσμου μας, διότι Αυτός είναι ο Πρίγκιπας της Ειρήνης. Εμείς δεν αρνούμαστε την τυραννία και την αγριότητα, δεν ανταγωνιζόμαστε αυτά: μάλλον, τα ξεπερνάμε καθώς επιτρέπουμε στον εαυτό μας να προσδιορίζεται από την αληθινή φανέρωση του Θεού, μεταμορφωμένοι από την προσφερόμενη αγάπη Του.
Είναι η πραγματική αποκάλυψη με την οποία ερχόμαστε “αντιμέτωποι” τα Χριστούγεννα. Είναι τα νέα από τους Θεϊκούς σκοπούς για τον κόσμο, που ο Θεός δημιούργησε και διατήρησε. Σκοποί που είναι καλύτεροι από ό,τι μπορούμε να φανταστούμε. Αυτή η αποκάλυψη, αυτή η φανέρωση, κρίνει κάθε κοσμική δύναμη. Απλώνει τα χέρια σε κάθε εκτοπισμένη ομάδα ανθρώπων, σε κάθε πρόσφυγα, σε κάθε μοναχική ανθρώπινη καρδιά. Ξεκινάει από εμάς. Τόσο τα μέσα μας όσο και οι σκοποί μας πρέπει να φτάσουν τα πρότυπα που ο Θεός έθεσε για εμάς εδώ.
Οι βοσκοί πήγαν και προσκύνησαν. Ο Ηρώδης γύρεψε να σκοτώσει. Οι σημερινοί Ηρώδηδες, το Ισλαμικό Κράτος και οι ανάλογοι υπεύθυνοι σ’ όλο τον κόσμο και σε πολλές θρησκείες, προτείνουν εσφαλμένες αποκαλύψεις.
Εσείς και εγώ καλούμαστε να αντιδράσουμε με προσευχή και μεταμορφώνοντας τον κόσμο που αλλάζει, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά, προς την κατεύθυνση αυτής της αποκάλυψης του νηπίου, που ορίζει τον Θεό. Αυτή πρέπει να είναι η δική μας ανταπόκριση στον Ιησού που μας προσδιορίζει.
Θεματολογικές ετικέτες