Κατήχηση

Μ. Παρασκευή – Ποιός είναι αυτός που κλαίει;

Εκεί ολοκληρώθηκε η νίκη Του πάνω στον θάνατο. Στον θάνατο που δεν είναι μόνο το βιολογικό σταμάτημα της λειτουργίας της καρδιάς, αλλά προπάντων ο χωρισμός από τον Θεό. Μια νίκη που την “προσυπέγραψε”, μετά από κάποιες ώρες, με το Αίμα Του επί του Σταυρού. Ξαναήρθε, όμως, στη Γεθσημανή ο σατανάς της ερήμου, που Τον είχε τότε “τεστάρει” με τα ερωτήματα της βιολογικής ανάγκης, της ψυχολογικής αυταπάτης και της τραγικής αυταρέσκειας («πᾶν τό ἐν τῷ κόσμῳ, ἡ ἐπιθυμία τῆς σαρκός καί ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν καί ἡ ἀλαζονεία τοῦ βίου» Α΄ Ιω. 2, 16). Τότε, εκεί στην έρημο, μόνος και χτίζοντας στο μακρύ διάστημα προσευχής την αγάπη Του για τους απόντες, αντέχοντας τη μοναξιά που είναι ανυπόφορη στους μέτριους και στους μικρούς, σύντριψε τον σατανά και τον ανάγκασε «νά ἀποστῆ ἀπ’ αὐτοῦ ἄχρι καιροῦ».

Τα της ερήμου τα διηγήθηκε προφανώς ο ίδιος στους ευαγγελιστές πριν φύγει. Ήταν ακούσματα για αυτούς, μεγαλειώδη και καίρια, όμως ακούσματα. Στη Γεθσημανή το “σκηνικό” είναι τελείως άλλο! Εδώ ο σατανάς δεν αφίσταται! Επιμένει! Προσπαθεί να Τον “πνίξει” με ένα τελείως αντίθετο και τραγικό μέσο. Με την αδυναμία. Ο Χριστός της Γεθσημανής είναι ο εγκαταλειμμένος και προδομένος (ακόμα και από μαθητή Του), ο καταζητούμενος μελλοθάνατος.

Ο Χριστός στη Γεθσημανή νικάει τον θάνατο. Θάνατος είναι ο χωρισμός από τον Θεό. Μπορεί να σε χωρίσει από τον Θεό και η φιληδονία σου και η φιλαργυρία σου και η φιλοδοξία σου, και να βρίσκεσαι σε πνευματικό θάνατο, «πεθαμένος πριν πεθάνεις», βουλιαγμένος σ’ έναν αυτοεναγκαλισμό που σκοτώνει. Όμως, παρότι δύσκολο, υπάρχει το ενδεχόμενο να… πεισμώσεις και, παρ’ όλα αυτά,  να μπεις στο στενάχωρο τούνελ εγωιστικών αρετών αυτοκαταξίωσης. Στωικής ποιότητας, που χτίζει υπεροχή… απέναντι σε όλα αυτά τα ζώα (!), τους άλλους. Σε μια λατρεία του εαυτού που ξέρει να δίνει περισσότερα από όσα μπορεί να δώσουν η φιληδονία, η φιλαργυρία και η φιλοδοξία.

 

Α. Ποιος είναι Αυτός που κλαίει;

Είναι ο μεγαλύτερος Άνθρωπος στον κόσμο και, εξ αυτού, αυτός που μπορεί να γίνει μικρός. Αυτός που είναι η Ελευθερία και η Αγάπη. Μια Ελευθερία που δέχεται να θυσιαστεί, και μια Αγάπη τόση που Τον κάνει να πεθαίνει για χάρη των άλλων. Ούτε η ελευθερία ούτε η αγάπη είναι ανέξοδες αρετές. Με τον τρόπο Του ο Χριστός μας δείχνει και μας μαθαίνει την ποιότητα του προσώπου Του, και ανοίγει στην καρδιά μας την προοπτική να γοητευθεί σωστά και να Τον ακολουθήσει, αυτοπαραδιδόμενη σ’ Εκείνον, κάνοντάς Τον Θεό της ζωής μας. Αυτός είναι ο Θεός του Σύμπαντος, για μας μένει ο αγώνας και ο κόπος να Του πούμε υπαρξιακά : ο Κύριός μου και ο Θεός μου.

 

Β. Γιατί κλαίει;

Όχι μόνον κλάματα, αλλά και θρόμβοι αίματος κυλάνε από το μέτωπο του Χριστού κατά την προσευχή Του στην Γεθσημανή. Παρακαλεί τον Πατέρα να «παρέλθει το ποτήριον». Άραγε προσπερνάμε εμείς τον πειρασμό ή εκείνος απομακρύνεται; Τι να σημαίνει η παράκληση της προσευχής που Αυτός μας είπε: «…μή εἰσενέγκης ὑμᾶς εἰς πειρασμόν…»; Σημαίνει απλώς διλήμματα ή αυτό που είπε στον Πέτρο [τον οποίο στην περίπτωση αυτή τον προσφωνεί Σίμωνα και όχι όπως τον είχε ονομάσει… Βράχο! (Πέτρος)]: Ο σατανάς απαίτησε να σας κοσκινίσει σαν το σιτάρι!

Ο Πατέρας σιωπά, με αυτήν τη μεγαλειώδη εκνευριστική σιωπή του σεβασμού της ελευθερίας του κάθε άλλου για αδέσμευτη απόφαση! Ακόμα και ένα «όχι» στην παράκληση «παρελθέτω» θα ήταν πιο ανακουφιστικό. Όμως σιωπά. Οι σχέσεις απαιτούν την ποιότητα απολύτως ελεύθερης επιλογής και την ποιότητα προσώπου, που δοκιμάστηκε σε καμίνι «αντοχής υλικών»!! Λειτουργεί το του Σολομώντος: «… ὡς χρυσόν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτούς καί ὡς ὁλοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αὐτούς…» (Σοφία Σολομώντος 3, 6) (Σαν το χρυσάφι στο καμίνι εργαστηρίου ήλεγξε την αντοχή και την ποιότητά τους και τους προσδέχθηκε σαν την ολοκληρωτική θυσία). Ίσως ο Χριστός είναι η απαρχή και το υπόδειγμα της σχέσης του ανθρώπου με τον Θεό, όσον αφορά το πως εξασφαλίζει ο Θεός στους ανθρώπους την δυνατότητα να ευεργετηθούν, αφού θα είναι εκείνοι που τους βρήκε άξιους να τους «πάρει μαζί του» (Σοφία Σολομώντος 3, 5).

Όταν ο Θεός δεν απαντά, ο άνθρωπος πολλές φορές σκανδαλίζεται και… φεύγει, φωνάζοντας: … αφού δεν απαντά, δεν υπάρχει! Αντιθέτως, ο Χριστός μάς μαθαίνει να προχωράμε από την αίτηση στην… ωρίμανση: «… πλήν οὐχ ὡς ἐγώ θέλω, ἀλλ’ ὡς Σύ πάτερ…». Οι άνθρωποι ζητάμε ανταμοιβή των ύμνων και των προσφορών μας στον Θεό, την ικανοποίηση των αιτημάτων μας, μικρών ή μεγάλων, αδιάφορο. Θέλω υγεία, ευτυχία, χρήματα, δύναμη και άλλα πολλά. Ο Χριστός ξεχνάει τον εαυτό Του και το αίτημά Του και, όταν συναντά τη σιωπή του Πατέρα, κάνει αυτό που είπε και σ’ εμάς να λέμε. Λέει: Γενηθήτω το θέλημά Σου.

 

Γ. Για ποιους κλαίει;

Ο Χριστός στη Γεθσημανή βίωνε και τη σιωπή του Θεού και την ανθρώπινη εγκατάλειψη. Έκλαιγε από μια λύπη που προερχόταν από αγάπη και για τις δύο πλευρές. Αυτή η νύχτα της Γεσθημανής είναι «το Μυστήριο του Ιησού» που τον κάνει οικείο σ’ εμάς και ελπίδα για μας. Εκείνος έκλαιγε για μας, φανερώνοντας με αυτά τα δάκρυα την ποιότητα του χαρακτήρα Του, πράγμα που με τίποτε δεν θα μπορούσαμε να υποπτευθούμε. Η Μεγάλη Παρασκευή είναι και σκοτάδι και φως. Σκοτάδι για τις συνθήκες, φως για το νόημα και το περιεχόμενο των συνθηκών. Πάνω στον Σταυρό ήταν κρυμμένη η Θεότητα, και στην Ευχαριστιακή ανάμνηση είναι κρυμμένη η ανθρωπότητα του Χριστού.

Θα περάσουμε όλοι Μεγάλες Παρασκευές στη ζωή μας, ψάχνοντας τον Χριστό στον Σταύρο ή στην Ευχαριστία! Θα πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι ο Χριστός στη Γεσθημανή κλαίει για μας, ζητώντας να… μεγαλώσουμε, ώστε να μη διαλυόμαστε σε κάθε δυσκολία, να μη βλέπουμε εξωτερικά και επιπόλαια, να ωριμάσουμε πνευματικά για να είμαστε ικανοί να αγαπάμε και να μπορούμε να λέμε: «… πλήν οὐχ ὡς ἐγώ θέλω, ἀλλ’ ὡς Σύ…». Να μην έχουμε εκποιήσει την πίστη μας για κάλυψη της αδυναμίας μας, ούτε να έχουμε δημιουργήσει τον Θεό κατ’ εικόνα μας.

 

Με αγάπη και ευχές

Ο εφημέριός σας

π. Θεοδόσιος

 

 

Αφήστε μια απάντηση