Μέσα στις τόσες ταινίες, που έχουν γυριστεί και κυκλοφορήσει αφ’ ης υπάρχει κινηματογράφος, υπάρχει ένας αρκετά μεγάλος αριθμός ταινιών, που ασχολούνται με το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Άλλες σοβαρές, άλλες αστείες, άλλες βλάσφημες, άλλες κωμικές, άλλες πιστές στο Ευαγγελικό κείμενο και άλλες φιλελεύθερα και αυθαίρετα αποστασιοποιημένες, αναλόγως του ψυχικού περιεχόμενο του σκηνοθέτη.
Σε κάποιες υπάρχει μια ειλικρινής παράθεση γεγονότων για αξιολόγηση («Ιησούς από τη Ναζαρέτ» του Φράνκο Τζεφιρέλι, «Τα πάθη» του Mel Gibson). Σε άλλες, μπορεί να δει-βρει κανείς ενδιαφέροντα στοιχεία αφορμής για σκέψεις από κάποιο περιστατικό, μια πτυχή του ή λεπτομέρεια.
Σε κάποια λοιπόν ταινία, από αυτές που παρεμβάλλονται από το 1927, που άρχισαν να κυκλοφορούν ταινίες, και μέχρι το 2004, που είναι «Τα πάθη», σκηνογραφείται η προσευχή στον κήπο της Γεθσημανή με ιδιαίτερο τρόπο και προοπτική. Ο Χριστός προσεύχεται παρακαλώντας να παρέλθει, να αποφευχθεί, το “ποτήριο” που επακολούθησε… Ο Θεός-Πατέρας σιωπά… «εκνευριστικά και άσπλαχνα». Ο Χριστός προβάλλει τριπλά αναποτελεσματική παράκληση αποφυγής και καταλήγει στην μεγαλειώδη αγαπητική αυτοπαράδοση: …πλήν οὐχ ὡς ἐγώ θέλω, ἀλλ’ ὡς σύ… Γενηθήτω τό θέλημά σου… Και όλα αυτά μέσα σε θανατηφόρο θλίψη (περίλυπός ἐστίν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου) και σε ἱδρώτα ὡσεί θρόμβοι αἵματος…
Ενώ διαδραματίζονται όλα αυτά και εξελίσσονται, λίγο πιο πέρα, σε ένα λιθάρι κάθεται ένας παρατηρητής στα χείλη του οποίου διαγράφεται ένα σαρδόνιο χαμόγελο. Είναι ο διάβολος που χαιρεκακεί με το μαρτύριο της αγάπης! Τον αφήνει αδιάφορο η αγωνία που πολλές φορές η αγάπη φέρνει μαζί της! Όταν ο Χριστός παύει να ζητάει να παρέλθει το φρικτό ποτήριο και αποδέχεται να το πιεί, τότε ο διάβολος ξαναθυμάται την παλιά του τέχνη με τους τρεις πειρασμούς της ερήμου (φιλαργυρία – φιληδονία – φιλοδοξία) και κάνει παρέμβαση! Απευθύνεται στον Χριστό και του λέει:
– Είσαι σίγουρος γι’ αυτό που συμφώνησες; Θέλεις στα αλήθεια να πεθάνεις για αυτά τα δίποδα ζώα; Μήπως πρέπει να το ξανασκεφτείς;
Και για να… Τον βοηθήσει να το ξανασκεφτεί του φέρνει μπροστά στα μάτια Του (σαν ένα φλας μπακ από το μέλλον…) αυτά που θα κάνουν οι άνθρωποι στο μέλλον. Τα εγκλήματα στο όνομα Του, τις Σταυροφορίες, την αποικιοκρατία, τους Ευρωπαϊκούς πόλεμος, τις σφαγές των ιθαγενών, τον αιμοχαρή Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον ανισόρροπο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Ολοκαύτωμα.
Καταλήγοντας Του λέει:
– Λοιπόν τι λες; Συνεχίζεις να θέλεις να πεθάνεις γι’ αυτούς;
Και τότε ο Χριστός, ξεκαθαρίζοντας την σχέση αγάπης και ελευθερίας, ευθύνης και ελευθερίας, ποιότητας και ελευθερίας, του απαντά λέγοντας:
– Ναι! Θέλω να πεθάνω για όλους αυτούς! Θέλω να μπορούν να απορρίψουν την προσφορά μου! Την αγάπη που είναι κραταιά ως θάνατος (Άσμα Ασμάτων, 4:2-16), που όμως χωρίς ελευθερία διαστρέφεται σε τυραννία και του δωρεοδότου και του δωρεοδόχου. Αν δεν μπορούν ελεύθερα να με αρνηθούν, δεν θα μπορούν ούτε πραγματικά να με αγαπήσουν. Και τότε τα πράγματα χάνουν την αξία τους και γίνονται αναγκαιότητες.
Τίποτα που αξίζει δεν είναι φτηνό και εύκολο. Θέλει απόφαση, θυσία και αγάπη που… γεννάει την απόφαση και την θυσία! Υποχρεωτικό καλό και αναγκαστική ευρυθμία είναι δαιμονικές δουλειές. Βουλιαγμένες σε συμφεροντολογικές σκοπιμότητες και εγωιστικές αυτοκαταξιώσεις.
Αγαπώ, σημαίνει θυσιάζομαι·
Αγαπώ, σημαίνει παραιτούμαι·
Αγαπώ, σημαίνει θέλω τους γύρω μου ελεύθερους.
Μέσα σ’ αυτό το τρίπλευρο σχήμα έρχεται και κάθεται η ανάσταση του Χριστού.
Μπορούμε να καγχάσουμε ειρωνευόμενοι την πιθανότητα και της δικής μας αναστάσεως.
Μπορούμε να αγχωθούμε γιατί μπαίνει μπροστά μας ένα δίλημμα.
Μπορούμε όμως και να αγαπήσουμε αυτό το δεύτερο άδειο σπήλαιο της ζωής του Χριστού μέσα στο οποίο πέθανε ο κόσμος, που είχε επικολλημένη την ημερομηνία λήξης του, και αναγεννήθηκε από μια αγάπη που δεν αφήνει στην ανυπαρξία τους αγαπημένους!
Ας μην αφήσουμε σκοπιμότητες (ακόμα κι αν τις θεωρούμε… άγιες!) να ρυθμίσουν αρνητικά την απάντηση και στάση μας στο δίλημμα. Η αγάπη και η Ανάσταση γενούν ελευθερία. Ας αγωνιστούμε να γίνουμε άξιοι της ελευθερίας που μας δίνει ο Χριστός και με την Ανάσταση.
Καλό Πάσχα
O εφημέριός σας
π. Θεοδόσιος
Πάσχα 2022
Θεματολογικές ετικέτες