Κατήχηση

Κήρυγμα στο Αββαείο του Fountains

29 Σεπτεμβρίου 2024

Αυτή την 26η Κυριακή του έτους 2018 τέλεσα τη Θεία Λειτουργία στο νεκροταφείο του Αββαείου του Fountains στο Γιορκσάιρ. Στο χώρο έπρεπε να γίνουν σημαντικές εργασίες· ορισμένοι από τους τάφους των παλαιών μοναχών έπρεπε να μετακινηθούν. Οι υπεύθυνοι συντήρησης είχαν την ευαισθησία να ζητήσουν να τελεστεί μια Λειτουργία για αυτούς όταν τελειώσουν οι εργασίες, και κάλεσαν τον πλησιέστερο ηγούμενο των Κιστερκιανών να την τελέσει. Το Fountains (=Κρήνες-Κιστέρνες) αποτέλεσε την αρχή της ζωής των Κιστερκιανών στη Νορβηγία. Εξακολουθώ να συγκινούμαι από το παράδειγμα και τη διορατικότητα του Dom Ranulph, του ιδρυτή του Lyse. Και έτσι μοιράζομαι το κείμενο αυτής της ομιλίας αν και είναι μερικά χρόνια παλαιότερο, με την ελπίδα ότι και άλλοι, επίσης, θα μπορούσαν να βρουν έμπνευση. Είναι πάντα σκόπιμο να προσέχουμε τις προφητικές συμβουλές: «Κοίταξε την πέτρα από την οποία κόπηκες και το λατομείο από το οποίο λαξεύτηκες» (Ησαΐας 51.1).

* * *

Αριθμοί 11:25-29: Μακάρι όλος ο λαός του Κυρίου να ήταν προφήτες.

Ιάκωβος 5:1-6: Ο πλούτος σας σαπίζει, τα ρούχα σας τα τρώει ο σκόρος.

Μάρκος 9:38-43,45,47-48: Όποιος δεν είναι εναντίον μας, είναι υπέρ μας.

Τα αυστηρά λόγια του σημερινού Ευαγγελίου πρέπει να μας προκαλούν ανατριχίλα. Καθορίζουν τι σημαίνει να είσαι «υπέρ» και «κατά» του Χριστού. Είναι ξεκάθαρο ότι ο Κύριος δεν αρκείται στα λόγια. Αυτό που απαιτεί είναι μια ολοκληρωμένη απάντηση που πρέπει να διαμορφώνει τη συμπεριφορά μας και να δομεί οριστικά τη ζωή μας. Πρέπει να αποκόψουμε τον εαυτό μας από οτιδήποτε και κάθε τι που μας υποκινεί στο κακό. Πρέπει να βλέπουμε τους άλλους με δημιουργική συμπόνια, προσπαθώντας να προβλέπουμε και να ικανοποιούμε τις ανάγκες τους. Πάνω απ’ όλα, δεν πρέπει να μπαίνουμε ανάμεσα σ’ αυτούς και τον Κύριο, ως τροχοπέδη. Πόσο αξιοσημείωτο είναι· έχουμε τη δυνατότητα να αποκαλύψουμε τον Θεό ο ένας στον άλλον· και μπορούμε ομοίως να τον αποκρύψουμε ο ένας από τον άλλον. Είναι μια τρομακτική προοπτική· με τις πράξεις μου μπορεί να εμποδίσω αποτελεσματικά κάποιον άλλον να δει τον Θεό, να φτάσει στην αληθινή ελευθερία, την ευτυχία και τη μακαριότητα. 

Συγκεντρωθήκαμε σε έναν παλιό μοναστηριακό χώρο. Πώς ανταποκρίνονται οι μοναχοί στις εντολές της ενεργού φιλανθρωπίας, απομονωμένοι καθώς είναι από την κοινωνία; Μια μοναστική κοινότητα αποτελείται φυσικά από πολλά μέλη, και αυτά καλούνται να οικοδομήσουν από κοινού μια ευαγγελική ζωή. Αλλά η φιλανθρωπία του μοναχού σταματά στον τοίχο του περιβόλου της Μονής; Αδιαφορεί για την ευημερία, πνευματική και κοσμική, του κόσμου γύρω του; Φυσικά και όχι. Πριν γίνει μοναχός, είναι χριστιανός, μαθητής· η κλίση του, εκτός από ησυχαστική, είναι από τη φύση της ιεραποστολική, εξωστρεφής, φλεγόμενη από τη φιλανθρωπία.

Το ότι οι μοναχοί του Fountains είχαν συνείδηση αυτού του γεγονότος προκύπτει από μια αναφορά για το νορβηγικό τους ίδρυμα, το Lyse, που έγινε το 1146, κατά τη διάρκεια της ηγουμενίας του Henri Murdac. Ο νορβηγικός χριστιανισμός ήταν ακόμη αρκετά πρωίμος. Οι επίσκοποι της χώρας έκαναν ό,τι μπορούσαν για να εδραιώσουν την πίστη, να εκθέσουν το ποίμνιό τους στο καλύτερο από ό,τι είχε να προσφέρει η Εκκλησία. Ο δραστήριος επίσκοπος Σίγκουρντ του Μπέργκεν αναζήτησε βοήθεια από την Αγγλία -πράγμα φυσικό, αφού η Νορβηγία ευαγγελίστηκε από την Αγγλία- και προς μεγάλη του έκπληξη ανακάλυψε τη ζωή των Κιστερκιανών, όπως είχε καθιερωθεί εδώ στο Fountains μόλις μια δεκαετία νωρίτερα. Ζήτησε με επιμονή από τον ηγούμενο Henri να ιδρύσει ένα ανάλογο ίδρυμα στην επισκοπή του. Ο Henri συμφώνησε, χαρούμενος, πιθανώς, να βοηθήσει μια νέα εκκλησία να σταθεί στα πόδια της.

Πώς έβλεπαν οι μοναχοί την αποστολή τους σε ένα φυλάκιο που βρισκόταν σύμφωνα με το καταστατικό του Γενικού μας Κεφαλαίου του δωδέκατου αιώνα στο extremis finibus mundi (= στα πέρατα της γης); Κατά τύχη, έχουμε κάποια ιδέα, διότι οι ιδρυτές του Lyse άφησαν ένα χρονικό των προσπαθειών τους. Μιλάει για τον καλώς νοούμενο ζήλο του Dom Ranulph, του πρώτου ηγουμένου τους, ο οποίος ήταν ένα λαμπρό παράδειγμα et gentem barbaram sub iugo Christi docuit mansuescere. “Δίδαξε έναν βάρβαρο λαό να γίνει ευγενικός κάτω από τον ζυγό του Χριστού”. Βρίσκω αυτή τη φράση παραδόξως συγκινητική. Ο Ranulph και οι μοναχοί του ξεκίνησαν από αυτή τη γωνιά του Yorkshire όχι μόνο για να ακολουθήσουν ένα ιδανικό εσωτερικής προσευχής· έφυγαν για να επιδείξουν την πραότητα του Χριστού, τη νέα ζωή του Ευαγγελίου, σε έναν λαό που εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από τη βία των παγανιστικών τρόπων.

Καθώς σήμερα συμπροσευχόμαστε για όλους όσους αναπαύονται στο νεκροταφείο του Fountains, ας προσευχηθούμε να γνωρίσουν πάντα την ευγενική αγάπη που προσπάθησαν να κάνουν ορατή στους άλλους. Ας προσευχηθούμε, επίσης, να γίνουμε άξιοι κληρονόμοι της χριστιανικής τους προσπάθειας και να ζήσουμε το χριστιανικό μας κάλεσμα με αξιοπρέπεια και συνοχή. Αυτό είναι ένα καθήκον τόσο επείγον τώρα όσο και ποτέ άλλοτε. Είθε ο Θεός να μας βοηθήσει να το εκπληρώσουμε. Αμήν.

Θεματολογικές ετικέτες