ΑΠΟ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΥ ΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΥ
Αίθουσα Κλήμεντος
Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου 2014
Η Ρωμαιοκαθολική Κούρια και το Σώμα του Χριστού
« Ο υπεράνω των Χερουβίμ, εσύ που άλλαξες την άθλια κατάσταση του κόσμου όταν έγινες σαν εμάς»(Άγιος Αθανάσιος)
Αγαπητοί Αδελφοί,
Στο τέλος της προ των Χριστουγέννων περιόδου, συναντιόμαστε για τις παραδοσιακές ευχές. Σε μερικές μέρες θα έχουμε τη χαρά να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα· το γεγονός ότι ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να σώσει τους ανθρώπους· τη φανέρωση της αγάπης του Θεού που δεν αρκείται να μας δώσει απλώς κάτι ή να μας στείλει κάποιο μήνυμα ή κάποιους αγγελιαφόρους, αλλά μας προσφέρεται ο ίδιος· το μυστήριο του Θεού που παίρνει πάνω του την ανθρώπινη κατάσταση και τις αμαρτίες μας για να μας αποκαλύψει τη δική του θεϊκή Ζωή, την απέραντη χάρη του και τη δωρεάν συγγνώμη του. Είναι η συνάντησή μας με τον Θεό που γεννιέται μέσα στη φτώχεια του σπηλαίου της Βηθλεέμ για να μας διδάξει τη δύναμη της ταπεινοσύνης. Τα Χριστούγεννα, πράγματι, είναι και η γιορτή του φωτός που το δέχονται όχι οι «εκλεκτοί», αλλά οι φτωχοί και οι απλοί που περίμεναν τη σωτηρία του Κυρίου.
Πριν απ’ όλα θα ήθελα να ευχηθώ προσευχητικά σε όλους εσάς – συνεργάτες, αδελφούς και αδελφές, παπικούς αντιπροσώπους διασκορπισμένους σε όλο τον κόσμο – και σε όλους τους αγαπημένους σας, ευλογημένα Χριστούγεννα και ευτυχισμένο τον Καινούργιο Χρόνο. Επιθυμώ να σας εκφράσω τις πιο εγκάρδιες ευχαριστίες μου για την καθημερινή σας στράτευση στην υπηρεσία της Αγίας Έδρας, της Καθολικής Εκκλησίας, των επί μέρους Εκκλησιών και του διαδόχου του Πέτρου.
Αφού είμαστε πρόσωπα και όχι αριθμοί ή απλοί τιτλούχοι, θα ήθελα ιδιαίτερα να μνημονεύσω εκείνους που, στη διάρκεια αυτού του έτους, τελείωσαν την υπηρεσία τους λόγω ορίου ηλικίας ή επειδή ανέλαβαν καινούργια καθήκοντα ή επειδή εκλήθηκαν στον Οίκο του Πατρός. Σε όλους αυτούς και στους οικείους των απευθύνεται επίσης η σκέψη και η ευγνωμοσύνη μου.
Επιθυμώ να υψώσω μαζί σας στον Κύριο ένα θερμό και ειλικρινές ευχαριστώ για τον χρόνο που φεύγει, για όλα τα γεγονότα που βιώσαμε και για ό,τι καλό θέλησε γενναιόψυχα να εκπληρώσει μέσω της υπηρεσίας μας στην Αγία Έδρα, και ταυτόχρονα να ζητήσουμε ταπεινά τη συγγνώμη του για τα λάθη που κάναμε ‘’με τις σκέψεις, με τα λόγια, με όσα κάναμε και με όσα παραλείψαμε να κάνουμε’’.
Και με αφορμή ακριβώς αυτή την αίτηση συγγνώμης, θα ήθελα η συνάντησή μας αυτή και οι σκέψεις που θα μοιραστώ μαζί σας να αποβούν για όλους μας ένα στήριγμα και ένα κίνητρο για μια αληθινή εξέταση της συνείδησης ώστε να ετοιμάσουμε την καρδιά μας για την αγία εορτή των Χριστουγέννων.
Καθώς σκεπτόμουν αυτήν εδώ τη συνάντησή μας, μου ήρθε στο νου η εικόνα της Εκκλησίας ως μυστικού Σώματος του Ιησού Χριστού. Πρόκειται για μια έκφραση η οποία, όπως την εξήγησε ο Πάπας Πίος ο 12ος, «πηγάζει, ανθίζει κατά κάποιο τρόπο, από ό,τι συχνά μας διδάσκουν οι Άγιες Γραφές και οι Πατέρες της Εκκλησίας»[1]. Ὀπως γράφει πάνω στο θέμα αυτό ο Απόστολος Παύλος : «Όπως πράγματι το σώμα είναι ένα ενώ έχει πολλά μέλη, και όπως όλα τα μέλη του σώματος, μολονότι πολλά, αποτελούν ένα και μόνο σώμα, το ίδιο συμβαίνει και με τον Χριστό»(1Κορ 12, 12)[2].
Με την έννοια αυτή, η Δεύτερη Βατικανή μας υπενθυμίζει ότι « και στην οικοδομή του σώματος του Χριστού ισχύει μια ποικιλία μελών και λειτουργημάτων. Υπάρχει ένα και μόνο πνεύμα που διαμοιράζει τα ποικίλα χαρίσματα στο μέτρο του πλούτου που έχει και των αναγκών των λειτουργημάτων, για το καλό της Εκκλησίας (βλ.1 Κορ 12, 11)»[3]. Συνεπώς, «ο Χριστός και η Εκκλησία αποτελούν τον ‘’όλον Χριστό’’- Christus totus-. Η Εκκλησία είναι ένα με τον Χριστό»[4].
Είναι ωραίο να σκέφτεται κανείς την Κούρια σαν ένα μικρό πρότυπο της Εκκλησίας, δηλαδή σαν ένα «σώμα» που επιζητεί σοβαρά και καθημερινά να είναι πιο ζωντανό, πιο υγιές, πιο αρμονικό και πιο ενωμένο μέσα του και με τον Χριστό.
Πράγματι, η Ρωμαιοκαθολική Κούρια είναι ένα σύνθετο σώμα, αποτελούμενο από πολλά σύνολα, Συμβούλια, Γραφεία, Δικαστήρια, Επιτροπές και πολυάριθμα στοιχεία που δεν έχουν όλα το ίδιο έργο, αλλά που είναι συντονισμένα μεταξύ τους ώστε να λειτουργούν αποτελεσματικά, εποικοδομητικά, πειθαρχημένα και υποδειγματικά, παρά τις πολιτισμικές, γλωσσικές και εθνικές διαφορές των μελών του [5].
Η Κούρια, λοιπόν, ως ένα δυναμικό σώμα, δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τροφή και φροντίδα. Πράγματι, η Κούρια – όπως η Εκκλησία – δεν μπορεί να ζήσει χωρίς μια ζωτική, προσωπική, αυθεντική και στέρεη σχέση με τον Χριστό [6]. Ένα μέλος της Κούρια που δεν τρέφεται καθημερινά με αυτή την Τροφή θα γίνει ένας γραφειοκράτης (ένας άνθρωπος των τύπων, ένας διεκπεραιωτής, ένας απλός υπάλληλος) : ένα κλαδί που ξεραίνεται, λίγο λίγο πεθαίνει και το πετούν μακριά. Η καθημερινή προσευχή, η αδιάκοπη μετοχή στα Μυστήρια, ιδιαίτερα της Ευχαριστίας και της Συμφιλίωσης, η καθημερινή επαφή με τον Λόγο του Θεού και η πνευματικότητα που μεταφράζεται σε ζωντανή αγάπη του πλησίον είναι για τον καθένα μας ζωτική διατροφή. Ας είναι ξεκάθαρο για όλους μας ότι χωρίς Αυτόν δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα (βλ.Ιω, 15, 8).
Κατά συνέπεια, η ζωντανή σχέση με τον Θεό τρέφει και ενδυναμώνει και την κοινωνία μας με τους άλλους. Με άλλα λόγια, όσο πιο στενά είμαστε ενωμένοι με τον Θεό, τόσο περισσότερο είμαστε ενωμένοι μεταξύ μας, αφού το Πνεύμα του Θεού ενώνει, και το πνεύμα του πονηρού διαιρεί.
Η Κούρια καλείται να βελτιώνεται συνεχώς και να αυξάνει σε κοινωνία, αγιότητα και σοφία ώστε να πραγματοποιήσει πλήρως την αποστολή της [7]. Εντούτοις, όπως κάθε σώμα, όπως κάθε ανθρώπινο σώμα, εκτίθεται και αυτή σε ασθένειες, σε δυσλειτουργίες, στην αναπηρία. Και θα ήθελα εδώ να σημειώσω μερικές από αυτές τις πιθανές ασθένειες, τις ειδικές για την Κούρια ασθένειες. Πρόκειται για τις πιο συνηθισμένες αρρώστιες στη ζωή μας εντός της Κούρια. Είναι αρρώστιες και πειρασμοί που εξασθενούν την υπηρεσία μας στον Κύριο. Νομίζω ότι ο «κατάλογος» αυτών των ασθενειών για τις οποίες μιλάμε σήμερα – κατά το πρότυπο των Πατέρων της Ερήμου, οι οποίοι έφτιαχναν τέτοιους καταλόγους – θα μας βοηθήσει : θα μας βοηθήσει να ετοιμαστούμε για το μυστήριο της Συμφιλίωσης, που θα είναι για όλους μας ένα καλό στάδιο στην ετοιμασία μας για τα Χριστούγεννα.
1.Η ασθένεια να αισθανόμαστε ‘’αθάνατοι’’, ‘’καλυμμένοι’’ ακόμα και ‘’απαραίτητοι’’, ώστε να αμελούμε τις αναγκαίες ή συνήθεις εξετάσεις. Μια Κούρια που δεν κάνει την αυτοκριτική της, που δεν φέρνει τον εαυτό της στο φως, που δεν επιδιώκει να βελτιώνεται, είναι ένα ανάπηρο σώμα. Μια απλή επίσκεψη στο κοιμητήριο θα μπορούσε να μας βοηθήσει να δούμε τα ονόματα πολλών ανθρώπων, μερικοί από τους οποίους σκέφτονταν πως ήταν αθάνατοι, καλυμμένοι και απαραίτητοι ! Είναι η ασθένεια του άφρονος πλουσίου του Ευαγγελίου που σκεφτόταν ότι θα ζούσε αιώνια (βλ. Λκ 12, 13-21), όπως και εκείνων που μεταμορφώνονται σε αφεντικά και αισθάνονται ανώτεροι όλων και όχι στην υπηρεσία όλων. Αυτή προκύπτει συχνά από την παθολογία της εξουσίας, από το ‘’σύμπλεγμα των εκλεκτών’’, από τον ναρκισσισμό που κοιτάζει παθιασμένα τη δική του εικόνα και δεν βλέπει την εικόνα του Θεού στο πρόσωπο των άλλων, ιδιαίτερα των πιο αδύνατων και εκείνων που έχουν περισσότερη ανάγκη [8]. Το αντίδοτο σ’ αυτή την επιδημία είναι η χάρη να αισθανθούμε αμαρτωλοί και να πούμε με όλη μας την καρδιά : « Είμαστε απλοί δούλοι : κάναμε ό,τι έπρεπε να κάνουμε» ( Λκ 17, 10).
2.Μια άλλη ασθένεια είναι το σύμπλεγμα της Μάρθας, μια υπερβολική δραστηριότητα. Βρίσκεται σ’ εκείνους που πνίγονται στη δουλειά και παραμελούν αναπόφευκτα ‘’την καλή μερίδα»’’ : να κάθονται κοντά στα πόδια του Ιησού (βλ. Λκ 10, 38-42). Υπάρχει κάποιος λόγος που ο Ιησούς κάλεσε τους μαθητές του ‘’ν’ αναπαυθούν λίγο’’ (βλ. Μκ 6, 31), επειδή η παραμέληση της αναγκαίας ανάπαυσης οδηγεί στο στρες και στην ταραχή. Ο χρόνος της ανάπαυσης, για όποιον έχει ολοκληρώσει την εργασία του είναι απαραίτητος, υποχρεωτικός και πρέπει να βιώνεται με σοβαρότητα : περνώντας λίγον καιρό με την οικογένεια, και με σεβασμό στις διακοπές ως στιγμές πνευματικού και φυσικού ανεφοδιασμού. Πρέπει να μάθουμε από τον Εκκλησιαστή ότι ‘’υπάρχει καιρός για το κάθε πράγμα’’(3, 1-15).
3.Υπάρχει επίσης η ασθένεια της νοητικής και πνευματικής ‘’απολίθωσης’’. Βρίσκεται σ’ εκείνους που έχουν πέτρινη καρδιά, στους ‘’σκληροτράχηλους’’ ( Πρ 7, 51-60), σ’ εκείνους που με τον καιρό χάνουν την εσωτερική τους γαλήνη, τη ζωτικότητα και την τόλμη, και κρύβονται κάτω από στοίβες χαρτιών καταλήγοντας να γίνουν ‘’χαρτοπόντικες’’ και όχι πια ‘’ άνθρωποι του Θεού’’(βλ. Εβρ 3, 12). Είναι επικίνδυνο να χάνουμε την ανθρώπινη ευαισθησία που μας κάνει ικανούς να κλαίμε μετά κλαιόντων και να χαίρουμε μετά χαιρόντων ! Είναι η ασθένεια εκείνων που χάνουν ‘’το φρόνημα του Ιησού’’(βλ. Φιλ 2, 5-11) επειδή η καρδιά τους, με το πέρασμα του χρόνου, σκληραίνει και γίνεται ανίκανη να αγαπήσει απροϋπόθετα τον Πατέρα και τον πλησίον (βλ. Μτ 22, 34-40). Να είναι κανείς χριστιανός σημαίνει, πράγματι, να έχει κανείς ‘’το ίδιο φρόνημα που είχε ο Ιησούς Χριστός’’(Φιλ 2, 5), φρόνημα ταπεινοσύνης και αυτοπροσφοράς, απάρνησης και γενναιοψυχίας [9].
4.Η ασθένεια του υπερβολικού σχεδιασμού και της λειτουργικότητας. Όταν ο απόστολος σχεδιάζει τα πάντα ως την ελάχιστη λεπτομέρεια και πιστεύει ότι με έναν τέλειο σχεδιασμό τα πράγματα προοδεύουν πράγματι, μετασχηματίζεται ο ίδιος σε πεπειραμένο-λογιστή ή σε διαχειριστή γραφείου. Είναι απαραίτητο να προετοιμάζονται τα πάντα καλώς, αλλά χωρίς ποτέ να πέφτουμε στον πειρασμό να θέλουμε να περιορίσουμε και να κατευθύνουμε την ελευθερία του Αγίου Πνεύματος, που παραμένει πάντα μεγαλύτερη και πιο ευέλικτη από κάθε ανθρώπινο σχεδιασμό (βλ. Ιω 3, 8). Αρρωσταίνει κανείς από αυτή την ασθένεια, επειδή «είναι πάντα πιο εύκολο και πιο βολικό να εγκαθίσταται κανείς στις δικές του στατικές και απαράλλαχτες απόψεις. Πράγματι, η Εκκλησία δείχνει την πιστότητά της στο Άγιο Πνεύμα στο μέτρο που δεν έχει την αξίωση να το ελέγχει ούτε να το υποτάσσει – να υποτάσσει το Άγιο Πνεύμα ! – … Μα το Άγιο Πνεύμα είναι φρεσκάδα, φαντασία, ανανέωση»[10].
5.Η ασθένεια του κακού συντονισμού. Όταν τα μέλη χάνουν τη μεταξύ τους κοινωνία, το σώμα χάνει την αρμονική λειτουργικότητά του και την ισορροπία του και γίνεται μια ορχήστρα που παράγει θόρυβο, επειδή τα μέλη της δεν συνεργάζονται και χάνουν το πνεύμα κοινωνίας και ομαδικής εργασίας. Όταν το πόδι λέει στο χέρι : «δεν σε χρειάζομαι» ή η παλάμη λέει στο κεφάλι : «εγώ έχω το πρόσταγμα», δημιουργούν αμηχανία και σκάνδαλα.
6.Υπάρχει επίσης η ασθένεια «πνευματικό Alzheimer» : ή η λήθη της ιστορίας της σωτηρίας, της προσωπικής ιστορίας μαζί με τον Κύριο, της «πρώτης αγάπης»(Απ 2, 4). Πρόκειται για την προοδευτική παρακμή των πνευματικών χαρισμάτων η οποία, σ’ ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προκαλεί βαριές αναπηρίες στον άνθρωπο, καταντώντας τον ανίκανο να φέρει σε πέρας μια αυτόνομη δραστηριότητα, ζώντας μια κατάσταση απόλυτης εξάρτησης από τις συχνά φαντασιακές αντιλήψεις του. Την συναντούμε σ’ εκείνους που έχουν χάσει τη μνήμη της συνάντησής τους με τον Κύριο· σ’ εκείνους που δεν βλέπουν πια το νόημα της ζωής με ‘’δευτερονομικούς’’ όρους· σ’ εκείνους που εξαρτώνται πλήρως από το παρόν τους, από τα πάθη τους, τα καπρίτσια και τις μανίες τους· σ’ εκείνους που χτίζουν γύρω τους τοίχους και συνήθειες, και γίνονται έτσι όλο και περισσότερο δούλοι των ειδώλων που σμίλεψαν με τα ίδια τους τα χέρια.
7.Η ασθένεια της αντιπαλότητας και της ματαιοδοξίας [11]. Όταν η εμφάνιση, τα χρώματα των ενδυμάτων και οι τιμητικοί τίτλοι γίνονται ο πρώτος σκοπός της ζωής, ξεχνώντας τους λόγους του Απ. Παύλου : «Μην κάνετε τίποτα από ανταγωνισμό ή από ματαιοδοξία, αλλά καθένας με ταπεινοφροσύνη ας θεωρεί τον άλλον ανώτερό του. Ας μην φροντίζει ο καθένας σας μόνο ό,τι ενδιαφέρει τον εαυτό του, αλλά και ό,τι ωφελεί τους άλλους»(Φιλ 2, 1-4). Πρόκειται για την αρρώστια που μας οδηγεί να γίνουμε ψεύτικοι και να ζούμε έναν ψεύτικο ‘’μυστικισμό’’ και έναν ψεύτικο ‘’ησυχασμό’’. Ο ίδιος ο Απ. Παύλος ονομάζει τέτοιους ανθρώπους «εχθρούς του σταυρού του Χριστού», επειδή «καυχιούνται για πράγματα για τα οποία θα έπρεπε να ντρέπονται. Οι σκέψεις τους είναι προσκολλημένες στα επίγεια»(Φιλ 3, 19).
8.Η ασθένεια της υπαρξιακής σχιζοφρένειας. Είναι η αρρώστια εκείνων που ζουν μια διπλή ζωή, αποτέλεσμα εκείνης της υποκρισίας που είναι τυπική της μετριότητας και ενός αυξανόμενου πνευματικού κενού, που τα διπλώματα και οι ακαδημαϊκοί τίτλοι δεν μπορούν να γεμίσουν. Είναι η αρρώστια που προσβάλλει συχνά εκείνους που εγκαταλείπουν την ποιμαντική διακονία και περιορίζονται σε γραφειοκρατικές εργασίες, χάνοντας έτσι την επαφή με την πραγματικότητα, με πρόσωπα συγκεκριμένα. Με τον τρόπο αυτόν, δημιουργούν τον παράλληλο κόσμο τους, όπου βάζουν κατά μέρος όλα όσα διδάσκουν με αυστηρότητα στους άλλους, και όπου αρχίζουν να ζουν μια ζωή κρυφή και συχνά ακόλαστη. Γι’ αυτή την εξαιρετικά σοβαρή ασθένεια, η μεταστροφή (μετάνοια) είναι πολύ επείγουσα και απαραίτητη (βλ. Λκ 15, 11-32).
9.Η ασθένεια του κουτσομπολιού, της γκρίνιας και της κακολογίας των άλλων πίσω τους. Έχω ήδη μιλήσει για την ασθένεια αυτή, πολλές φορές, αλλά όχι αρκετά. Είναι μια σοβαρή αρρώστια, που αρχίζει απλά, ίσως μόνο από λίγη φλυαρία, και κυριεύει τον άνθρωπο, κάνοντάς τον ‘’σπορέα ζιζανίων’’(όπως ο Σατανάς), και σε πολλές περιπτώσεις σε ‘’εν ψυχρώ εκτελεστή’’ της υπόληψης συνεργατών και συναδέλφων. Είναι η ασθένεια δειλών ανθρώπων, που δεν έχουν το θάρρος να μιλήσουν ευθέως και μιλούν πίσω από την πλάτη των άλλων. Ο Απόστολος Παύλος μας προτρέπει : «Όλα να τα κάνετε χωρίς γογγυσμούς κι επιφυλάξεις, για να γίνετε άψογοι και ολοκληρωμένοι»(Φιλ 2, 14-18). Αδελφοί, ας φυλαχθούμε από την τρομοκρατία του κουτσομπολιού !
10.Η ασθένεια να ειδωλοποιούμε τους ανωτέρους : είναι η αρρώστια εκείνων που κολακεύουν τους ανωτέρους των, με την ελπίδα να κερδίσουν την εύνοιά τους. Είναι θύματα του καριερισμού και της καιροσκοπίας, αποδίδουν τιμή σε ανθρώπους και όχι στον Θεό (βλ. Μτ 23, 8-12). Είναι οι άνθρωποι που ζουν το διακόνημά τους με τη σκέψη τι θα κερδίσουν και όχι τι οφείλουν να προσφέρουν. Άνθρωποι μικρόνοες, δυστυχείς και οδηγούμενοι μόνο από τον θανατερό τους εγωισμό (Βλ. Γαλ 5, 16-25). Αυτή η αρρώστια θα μπορούσε να προσβάλει και τους ίδιους τους ανωτέρους όταν κολακεύουν μερικούς συνεργάτες τους για να πετύχουν την υποταγή τους, την ευθύτητα και την ψυχολογική τους εξάρτηση, αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι μια πραγματική συνενοχή.
11.Η ασθένεια της αδιαφορίας προς τους άλλους. Όταν καθένας σκέφτεται μόνο τον εαυτό του και χάνει την ειλικρίνεια και τη θέρμη των ανθρώπινων σχέσεων. Όταν ο πιο έμπειρος δεν θέτει τις γνώσεις του στη υπηρεσία των λιγότερο έμπειρων συναδέλφων του. Όταν μαθαίνουμε κάτι και το κρατάμε για τον εαυτό μας αντί να το μοιραζόμαστε θετικά με τους άλλους. Όταν από ζήλεια ή δόλο χαιρόμαστε να βλέπουμε τον άλλον να πέφτει, αντί να τον βοηθούμε να σηκωθεί και να τον ενθαρρύνουμε.
12.Η ασθένεια του πένθιμου προσώπου. Αυτοί οι σκυθρωποί και στρυφνοί άνθρωποι που θεωρούν πως για να είναι σοβαροί πρέπει να φορούν ένα πρόσωπο μελαγχολίας και αυστηρότητας και να μεταχειρίζονται τους άλλους – ιδίως αυτούς που τους νομίζουμε κατωτέρους μας – με αυστηρότητα, σκληρότητα και υπεροψία. Στην πραγματικότητα, η θεατρική αυστηρότητα και η στείρα απαισιοδοξία[12] είναι συχνά συμπτώματα φόβου και ανασφάλειας. Ο απόστολος πρέπει να προσπαθεί να είναι ευγενικός, γαλήνιος, ενθουσιώδης και χαρούμενος, ένας άνθρωπος που μεταφέρει χαρά όπου κι αν βρίσκεται. Μια καρδιά γεμάτη από τον Θεό είναι μια καρδιά ευτυχισμένη που ακτινοβολεί και μεταδίδει τη χαρά της σε όλους γύρω της : αυτό φαίνεται αμέσως ! Ας μη χάνουμε λοιπόν αυτό το χαρούμενο, γεμάτο χιούμορ, ακόμα και αυτοσαρκασμό πνεύμα που μας κάνει ευχάριστους, ακόμα και σε δύσκολες περιστάσεις[13]. Πόσο καλό μας κάνει μια γερή δόση χιούμορ ! Θα μας κάνει καλό να λέμε συχνά την προσευχή του αγίου Thomas More[14] : εγώ τη λέω κάθε μέρα, και μου κάνει καλό.
13.Η ασθένεια της συσσώρευσης : όταν ο απόστολος επιζητεί να γεμίσει ένα υπαρξιακό κενό στην καρδιά του, συσσωρεύοντας υλικά αγαθά, όχι για λόγους ανάγκης, αλλά μόνο για να αισθάνεται ασφαλής. Στην πραγματικότητα, δεν θα πάρουμε τίποτα υλικό μαζί μας, γιατί ‘’το σάβανο δεν έχει τσέπες’’ και όλοι οι γήινοι θησαυροί μας – ακόμα κι αν είναι δώρα – δεν θα μπορέσουν ποτέ να γεμίσουν αυτό το κενό· αντίθετα, αυτοί θα το κάνουν όλο και πιο απαιτητικό και πιο βαθύ. Σ’ αυτούς τους ανθρώπους, ο Κύριος επαναλαμβάνει : «Καυχιέσαι πως είσαι πλούσιος, πως απόχτησες μεγάλη περιουσία, πως δεν έχεις ανάγκη από τίποτα. Ξεχνάς, φαίνεται, πως στην πραγματικότητα είσαι ταλαίπωρος κι αξιοθρήνητος, φτωχός, τυφλός και γυμνός…Γι’ αυτό δείξε ζήλο και μετανόησε»(Απ 3, 17, 19) Η συσσώρευση δεν κάνει άλλο παρά να μας βαραίνει και να επιβραδύνει αμείλικτα την πορεία μας ! Σκέφτομαι ένα ανέκδοτο : άλλοτε, οι ισπανοί ιησουίτες περιγράφανε την Κοινωνία του Ιησού ως το ‘’ελαφρό ιππικό της Εκκλησίας’’. Θυμάμαι τη μετακόμιση ενός νέου Ιησουίτη, που ενώ φόρτωνε σ’ ένα φορτηγό τα πολλά αγαθά του : βαλίτσες, βιβλία, αντικείμενα και δώρα, άκουσε έναν ηλικιωμένο ιησουίτη που παρακολουθούσε, να του λέει με ένα σοφό χαμόγελο : αυτό είναι ‘’το ελαφρό ιππικό της Εκκλησίας;’’ Οι μετακομίσεις μας είναι ένα σημείον αυτής της αρρώστιας.
14.Η ασθένεια των κλειστών κύκλων, όπου να ανήκεις σε μια κλίκα γίνεται ισχυρότερο από το να ανήκεις στο Σώμα και, σε ορισμένες περιστάσεις, στον ίδιο τον Χριστό. Ακόμα κι αυτή η ασθένεια αρχίζει πάντα από καλές προθέσεις, αλλά με τον καιρό, υποδουλώνει τα μέλη της, καταλήγοντας να γίνει ένας καρκίνος που απειλεί την αρμονία του Σώματος και προκαλεί πολύ κακό – σκάνδαλα – ειδικά στους αδελφούς μας τους πιο αδύναμους. Η αυτοκαταστροφή ή η ‘’φιλική βολή’’ των συστρατιωτών είναι ο πιο ύπουλος κίνδυνος[15]. Είναι το κακό που χτυπάει από μέσα [16]· και, όπως λέει ο Χριστός, «κάθε βασίλειο που χωρίζεται σε αντιμαχόμενες παρατάξεις ερημώνεται»(Λκ 11, 17).
15.Και η τελευταία : η ασθένεια του κοσμικού κέρδους, της επιδειξιομανίας[17], όταν ο απόστολος μετατρέπει το διακόνημά του σε εξουσία, και την εξουσία του σε εμπόρευμα για να κερδίσει κοσμικά κέρδη ή περισσότερες εξουσίες. Πρόκειται για την αρρώστια των ανθρώπων που επιζητούν αχόρταγα να αυξάνουν τις εξουσίες τους, και για τον σκοπό αυτόν είναι έτοιμοι να συκοφαντήσουν, να δυσφημήσουν, να υποτιμήσουν τους άλλους, ακόμα και σε εφημερίδες και περιοδικά. Φυσικά για να επιδειχθούν οι ίδιοι και να δείξουν ότι αυτοί είναι πιο ικανοί από τους άλλους. Αυτή η αρρώστια κάνει πολύ κακό και στο Σώμα, επειδή οδηγεί τους ανθρώπους να δικαιολογούν τη χρήση οποιουδήποτε μέσου για την επίτευξη αυτού του στόχου, συχνά στο όνομα της δικαιοσύνης και της διαφάνειας ! Και στο σημείο αυτό θυμάμαι έναν ιερέα που καλούσε τους δημοσιογράφους για να τους διηγηθεί – και να επινοήσει – ιδιωτικά και προσωπικά στοιχεία των συναδέλφων του και των ενοριτών του. Γι’ αυτόν, το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να δει τον εαυτό του πρωτοσέλιδο, επειδή έτσι αισθανόταν «ισχυρός και σαγηνευτικός», ενώ προκαλούσε τόσο κακό στους άλλους και στην Εκκλησία. Ο καημένος !
Αδελφοί, αυτές οι αρρώστιες κι αυτοί οι πειρασμοί αποτελούν φυσικά κίνδυνο για κάθε χριστιανό και για κάθε Κούρια, κοινότητα, εκκλησίασμα, ενορία, εκκλησιαστική κίνηση, και μπορούν να προσβάλουν είτε άτομα είτε κοινότητες.
Πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι μόνο το Άγιο Πνεύμα μπορεί να θεραπεύσει κάθε αναπηρία. Αυτό που είναι η ψυχή του Μυστικού Σώματος του Χριστού, όπως το βεβαιώνει το Σύμβολο της Πίστεως Νικαίας Κωνσταντινουπόλεως : «Πιστεύω στο Πνεύμα το Άγιον, το Κύριον, το Ζωοποιόν». Το Άγιον Πνεύμα υποστηρίζει κάθε ειλικρινή προσπάθεια εξαγνισμού και κάθε καλή διάθεση επιστροφής. Αυτό είναι που μας κάνει να καταλαβαίνουμε ότι κάθε μέλος μετέχει στον εξαγιασμό του σώματος ή στην εξασθένησή του. Αυτό είναι ο προαγωγός της αρμονίας[18]:’’Ipse harmonia est’’, λέει ο Μέγας Βασίλειος. Ο Άγιος Αυγουστίνος μας λέει : «Εφόσον ένα μέλος ενώνεται με το σώμα, δεν εκλείπει κάθε ελπίδα για τη θεραπεία του· αντίθετα, αυτό που χωρίζεται από το σώμα, δεν μπορεί ούτε να βοηθηθεί ούτε να θεραπευθεί»[19].
Η θεραπεία προϋποθέτει τη συνειδητοποίηση της ασθένειας και την προσωπική και κοινοτική απόφαση θεραπευτικής αγωγής, με υπομονή και καρτερικότητα[20].
Καλούμαστε, λοιπόν – αυτή τη χριστουγεννιάτικη περίοδο και σε όλη τη διάρκεια της διακονίας μας όπως και της ζωής μας – να ζήσουμε «έχοντας την αληθινή πίστη και την αγάπη· ας φτάσουμε σε όλα μας αυτόν που είναι η κεφαλή, δηλαδή τον Χριστό. Αυτός συναρμολογεί και συνδέει με αρθρώσεις ολόκληρο το σώμα· και κάθε μέλος κατά το μέτρο του χαρίσματος που του δόθηκε συμβάλλει στην αύξηση του σώματος και στην οικοδομή του με αγάπη»(Εφ 4, 15-16).
Αγαπητοί αδελφοί !
Διάβασα μια μέρα πως οι ιερείς είναι σαν τα αεροπλάνα : μιλούν γι’ αυτά μόνο όταν πέφτουν, αλλά είναι πολλά που πετούν. Πολλοί τους κρίνουν και λίγοι προσεύχονται γι’ αυτούς. Είναι μια φράση πολύ συμπαθητική, αλλά και πολύ αληθινή, γιατί δείχνει τη σημασία και την ευπάθεια του ιερατικού μας διακονήματος και πόσο κακό θα μπορούσε να προκαλέσει σ’ ολόκληρο το σώμα της Εκκλησίας και μόνο ένας ιερέας που ‘’πέφτει’’.
Για να μην πέσουμε λοιπόν αυτές τις μέρες που ετοιμαζόμαστε για Εξομολόγηση, ας ζητήσουμε από την Παναγία, Θεομήτορα και Μητέρα της Εκκλησίας, να θεραπεύσει τα τραύματα της αμαρτίας που καθένας από εμάς φέρει στην καρδιά του, και να στηρίξουμε την Εκκλησία και την Κούρια ώστε να είναι υγιείς και φορείς υγείας· άγιες και αγιοποιοί, προς δόξαν του Υιού της και προς σωτηρίαν τη δική μας και του κόσμου ολόκληρου. Ας της ζητήσουμε να μας κάνει ν’ αγαπούμε την Εκκλησία όπως την αγάπησε ο Χριστός, ο Υιός της και Κύριός μας, και να έχουμε το θάρρος να αναγνωρίζουμε ότι είμαστε αμαρτωλοί, ότι έχουμε ανάγκη από το Έλεός της και να μη φοβόμαστε να απλώσουμε και ν’ αφήσουμε το χέρι μας μέσα στα μητρικά της χέρια.
Όλες τις ευχές μου για την αγία εορτή των Χριστουγέννων σε όλους σας, στις οικογένειές σας και στους συνεργάτες σας. Και, σας παρακαλώ, μην ξεχνάτε να προσεύχεστε για μένα ! Ευχαριστώ με όλη μου την καρδιά !
__________________________
Πηγή: www.megalosadelfos.eu
[1] Δηλώνει ότι η Εκκλησία, ως μυστικό Σώμα του Χριστού «απαιτεί επίσης μια πολλαπλότητα μελών, που να συνδέονται μεταξύ τους με τρόπο που να αλληλοβοηθούνται. Ότι αν, στον θνητό οργανισμό μας, όταν ένα μέλος πάσχει, όλα τα άλλα συμπάσχουν, τα υγιή μέλη βοηθώντας τα άρρωστα, το ίδιο και στην Εκκλησία, κάθε μέλος δεν ζει μοναδικά για τον εαυτό του, αλλά βοηθάει και τα άλλα, και όλα αλληλοβοηθούνται, για την αμοιβαία τους άνεση όπως και για την καλύτερη εξέλιξη του όλου σώματος… Ακόμα, το φυσικό σώμα δεν αποτελείται από ένα τυχαίο σύνολο μελών, αλλά πρέπει να είναι εφοδιασμένο με όργανα, δηλαδή με μέλη που δεν έχουν την ίδια λειτουργία και είναι διευθετημένα με την προσήκουσα τάξη. Το ίδιο και η Εκκλησία ονομάζεται σώμα κυρίως για τον λόγο ότι συνίσταται από μέλη καλά οργανωμένα, κανονικά ενωμένα μεταξύ τους, σώμα εφοδιασμένο με μέλη διαφορετικά και σε αρμονία μεταξύ τους» (Εγκύκλιος Mystici Corporis, l; ΑΑS 35 [1943],200).
[2] Βλ. Ρωμ 12, 5 : «Έτσι και το πλήθος των χριστιανών είμαστε ένα σώμα χάρη στον Χριστό, και καθένας μας αποτελεί μέλος του σώματος, που μέλη του είναι και όλοι οι άλλοι».
[3] Const. dogm. Lumen gentium, n. 7.
[4] Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι «η σύγκριση της Εκκλησίας με το σώμα ρίχνει φως στον στενό σύνδεσμο μεταξύ της Εκκλησίας και του Χριστού. Η Εκκλησία δεν είναι απλώς συγκεντρωμένη γύρω του· είναι ενωμένη μέσα του, μέσα στο Σώμα του. Τρείς όψεις της Εκκλησίας – Σώματος του Χριστού πρέπει ιδιαίτερα να τονιστούν : η ενότητα όλων των μελών μεταξύ τους μέσω της ένωσής τους με τον Χριστό : ο Χριστός κεφαλή του Σώματος : η Εκκλησία, Νύμφη του Χριστού»Βλ. Κατήχηση της καθολικής Εκκλησίας, αρ. 789 και 795.
[5] Βλ.Evangelii gaudium. N. 130.131.
[6] Πολλές φορές, ο Ιησούς είχε διδάξει την ένωση που πρέπει να έχουν οι πιστοί μαζί του : «Όπως η κληματόβεργα δεν μπορεί να καρποφορήσει από μόνη της, αν δεν είναι ενωμένη με το κλήμα, το ίδιο κι εσείς αν δεν μείνετε ενωμένοι μαζί μου. Εγώ είμαι το κλήμα, εσείς οι κληματόβεργες»(Ιω 15, 4.5).
[7]Βλ. Pastor Bonus Art. 1 et CIC can. 360.
[8] Bλ.Evangelii gaudium,n. 197-201
[9] Βενέδικτος 16ος Γενική ακρόαση, 1η Ιουνίου 2005
[10] Φραγκίσκος, Ομιλία της Λειτουργίας στην Τουρκία, 29 Νοεμβρίου 2014.
[11]Cf. Evangelii gaudium, 95-96.
[12] Ibid. 84-86.
[13] Ibid.2.
[14] Δώσε μου καλή χώνευση, Κύριε, κι επίσης κάτι να χωνεύω. Δώσε μου την υγεία του σώματος και μαζί την αίσθηση να την κρατώ σε καλή κατάσταση. Δώσε μου μια ψυχή αγία, Κύριε, που να βλέπει την ομορφιά και την αγνότητα, ώστε να μην τρομάζει βλέποντας το κακό, αλλά να μπορεί να επανορθώνει την κατάσταση. Δώσε μου μια ψυχή που αγνοεί την πλήξη, το παράπονο και τον στεναγμό. Μην επιτρέψεις να φροντίζω υπερβολικά αυτό το ενοχλητικό πράγμα που το λέω «εγώ». Κύριε, δώσε μου την αίσθηση του χιούμορ, ώστε να αντλώ κάποια ευτυχία απ’ αυτή τη ζωή και να κάνω τους άλλους να ωφελούνται από την ευτυχία αυτή. Αμήν.
[15] Evangelii gaudium, 88
[16] Ο Μακαριστός Παύλος ο 6ος αναφερόμενος στην κατάσταση της Εκκλησίας δήλωσε ότι είχε την αίσθηση πως «από κάποιες ρωγμές, ο καπνός του Σατανά έχει εισχωρήσει στον λαό του Θεού», Ομιλία του Παύλου του 6ου , εορτασμός των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, Πέμπτη 29 Ιουνίου 1972. Βλ. Evangelii gaudium, 98-101.
[17] Βλ. Evangelii gaudium : Όχι στην πνευματική κοσμικότητα. Ν. 93-97.
[18] ‘’Το Άγιο Πνεύμα είναι η ψυχή της Εκκλησίας. Δίνει τη ζωή, προωθεί τα διάφορα χαρίσματα που εμπλουτίζουν τον λαό του Θεού και προπάντων δημιουργεί την ενότητα μεταξύ των πιστών : από πολλούς, κάνει ένα και μόνο σώμα, το σώμα του Χριστού… Το Άγιο Πνεύμα κάνει την ενότητα της Εκκλησίας : ενότητα στην πίστη, ενότητα στην αγάπη, ενότητα στην εσωτερική συνοχή’’ (Πάπας Φραγκίσκος, Ομιλία στη Θεία λειτουργία στην Τουρκία, 29 Νοεμβρίου 2014).
[19] August. Serm., CXXXVII, 1 · Migne, P. L.,XXXVIII, 745.
[20] Βλ. Evangelii gaudium, Pastorale en conversion, n. 25-33.
Θεματολογικές ετικέτες