Κυριακοδρόμιο

Διδαχή περί Εκκλησίας και ιερωσύνης

«Για τη θεολογία ετυμολογικά, η λέξη “Εκκλησία” σημαίνει την κοινότητα που συναθροίζεται στον ίδιο τόπο για να τελέσει τη Θεία Λειτουργία· σημαίνει επίσης το Σώμα του Χριστού. Η έκφραση “λαός του Θεού” προέρχεται από τη Παλαιά Διαθήκη και αφορά στον λαό στον οποίο ο Θεός μίλησε διά του Μωυσή, τον λαό επικεφαλής του οποίου προπορεύτηκε ο ίδιος ο Θεός  στην πορεία του προς τη Γη της Επαγγελίας. Το Ευαγγέλιο χρησιμοποίησε τη φράση αυτή αρμόζοντάς την στους μαθητές του Χριστού που πορεύονται προς τη Βασιλεία. Ο λαός αυτός και στις δύο Διαθήκες, δεν είναι ομάδα ανθρώπων από αυτές που προσδιορίζονται κοινωνιολογικά. Λαός του Θεού είναι ο λαός που ο ίδιος ο Θεός συνάζει διά του Λόγου Του. Η Καινή Διαθήκη αποδεικνύει ότι η έκφραση “λαός του Θεού” αναφέρεται ιδιαιτέρως σε κείνους που την πρώτη μέρα της εβδομάδας, δηλαδή την Κυριακή, συγκεντρώνονται για να τραφούν από τον Θείο Λόγο και την Ευχαριστία. Η Καινή Διαθήκη χρησιμοποιεί επίσης τον όρο “έθνος άγιον”.

Οι εκφράσεις αυτές πάντως δεν χρησιμοποιούνται συχνά, αλλά αντικαθίστανται γενικώς από τη λέξη “Εκκλησία”, η οποία περιγράφει εκείνους που συνιστούν Σώμα Χριστού μέσα στην ίδια πόλη, είτε πρόκειται για την Κόρινθο, τα Ιεροσόλυμα ή οποιονδήποτε άλλον τόπο. Σπανίως η Καινή Διαθήκη μιλά για Εκκλησία εξαπλωμένη σε όλο τον κόσμο. Πουθενά, επίσης, δεν λέει ότι όσοι συνέρχονται στον ίδιο τόπο αποτελούν τμήμα μιας παγκόσμιας συνάθροισης. Δεν υπάρχει, λοιπόν, καμία πιθανότητα να κατανοήσουμε κοινωνιολογικά την έννοια αυτήν της Εκκλησίας που πραγματώνεται στην Ευχαριστία.

     Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι μπορεί να υπάρξει Εκκλησία χωρίς πρόσωπα που την αποτελούν· απλώς Εκκλησία δεν είναι ο αριθμός, είναι ο Χριστός εν τοις προσώποις. Εκείνος είναι πολύ σημαντικότερος από την κοινότητα με όλους τους θεσμούς της, την πολιτική της και τα αμυντικά αντανακλαστικά της. Γι’ αυτό και η Εκκλησία δεν φτάνει στην πληρότητά Της, “μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ” (Εφεσ. 4:13).

     Αυτό μας οδηγεί σε μιαν άλλη έννοια της λέξης “Εκκλησία”: στο Σώμα Χριστού. Το Σώμα αυτό προέρχεται από την Κεφαλή του – τον Χριστό καθήμενο στα δεξιά του Πατρός.»

(Μητρ. Λιβάνου Γεώργιος,
ΚΕΔΡΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ,
Εκδ. ΠΑΡΡΗΣΙΑ, σελ. 55-57)

Σε κάθε σώμα συνυπάρχουν και το συναπαρτίζουν, τα μέλη, καθένα από οποία έχει συγκεκριμένη αρμοδιότητα-ευθύνη. Άλλη τα χέρια, άλλη τα πόδια, άλλη τα σπλάγχνα και η καρδιά, άλλη η κεφαλή. Όταν συνεργάζονται, το σώμα είναι ζωντανό. Όταν η κεφαλή λέει κάτι και το σώμα δεν μπορεί να το ακούσει, έχουμε θάνατο, που έρχεται, αν δεν είναι ήδη παρών.

Στο Σώμα της Εκκλησίας, αφού γίνει κατ’ ανάθεσιν από τα υπόλοιπα μέλη, κάποιος αδελφός-κεφαλή έχει τη σταυρική ευθύνη της… ευθυπορείας! Η κεφαλή-κληρικός (διαλεγμένος, όπως είπαμε, από τους αδελφούς του) είναι υπόλογος και απέναντι στον κοινό Πατέρα Ιησού Χριστό, και απέναντι στους αδελφούς. Γι’ αυτό ο Απόστολος Παύλος γράφει στον Τιμόθεο, ότι ο υπεύθυνος της Ιερωσύνης, επίσκοπος για όλους και πρεσβύτερος για μια ενορία, πρέπει να έχει ορατές αρετές. Να είναι ανεπίληπτος και κοινωνικά και συζυγικά. Νηφάλιος, σώφρονας, κόσμιος, φιλόξενος, διδακτικός, επιεικής, ειρηνικός, αφιλοχρήματος. Να διοικεί σωστά το σπίτι του και να έχει αρμονικές σχέσεις με τη σύζυγο και με τα παιδιά του. Να μην είναι πότης και φίλερις. Να είναι χρόνια χριστιανός και όχι όψιμος. Όλοι οι χριστιανοί σχεδόν να έχουν καλή γνώμη για αυτόν ώστε να είναι πρόσωπο ακατηγόρητο και να μην κινδυνεύει από τις παγίδες του διαβόλου!

Η ιερατική κλήση, βέβαια, δεν ξεριζώνει τον άνθρωπο από τις κοινωνικές του μέριμνες! Σήμερα που με αφορμή τον Σταυρό του Χριστού θυμίζουμε την ιερωσύνη και τους κληρικούς, όλοι οι χριστιανοί θα πρέπει να είμαστε σε προσευχητική μέριμνα και φροντίδα για τους ιερείς. Να έχουμε την ευθύνη της μέριμνας να υπάρξουν-υπάρξουμε άνθρωποι, που αγαπούν-αγαπάμε τον Σταυρό του Χριστού, επί του οποίου και με τον οποίον εκφράστηκε η ιερωσύνη.

Μέρες σαν τη σημερινή (στη μέση της αγίας νηστείας του Πάσχα, που προσδιορίζεται από την Σταυροπροσκύνηση) πρέπει να μας κρατούν σε εγρήγορση βοήθειας σε όποιον γνωστό μας και ακόμα περισσότερο συγγενή μας-παιδί μας, σκέπτεται τη διακονία της Αγίας Ιερωσύνης και των αδελφών χριστιανών, αλλά και για μας, εφόσον υπάρχουν προϋποθέσεις οικογενειακές και ελευθερίας από επαγγελματικές δεσμεύσεις.

Πρέπει να μην ξεχνάμε ότι η Εκκλησία είμαστε σαν ένα δάσος (μεταφορικά όλοι μαζί) στο οποίο όλοι μεγαλώνουμε ησύχως. Όταν όμως ένα δέντρο μέσα σ’ αυτό το “δάσος” πέσει, σπασμένο από χίλιους λόγους, τότε ο θόρυβος είναι εκκωφαντικός!

Στην Ορθόδοξη  ακολουθία της χειροτονίας, ο επίσκοπος, μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, δίνει στα χέρια του χειροτονούμενου ιερέα την Αγία Ευχαριστία, να την κρατά μέχρι την ώρα της Θείας Κοινωνίας ως ένδειξη πιστότητας. Όταν πεθάνει ο ιερέας, στο πρόσωπό του τοποθετείται το ύφασμα που κάλυπτε τον Άρτο και τον Οίνο, γιατί στο τέλος της επίγειας διακονίας του ο ιερέας πρέπει να έχει καταστεί ολόκληρος ο ίδιος μια προσφορά!

Ας παρακαλούμε πάντοτε και ας ευχόμαστε διαρκώς να γεμίσει η Εκκλησία του Χριστού τέτοιες ζωντανές προσφορές. Αμήν.-