25η Μαρτίου 2014, Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
Ο Χριστός παρεμβαίνει και επεμβαίνει στην ανθρώπινη ζωή. Γίνεται άνθρωπος. Η ερημιά της ανθρώπινης μοναξιάς σταματάει. Δέχεται, Αυτός που έφτιαξε τον κόσμο, να γίνει Ένας μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο. Να γίνει σωτηρία του κόσμου. Μια αμυδρή αναλογία θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς στην φανταστική πιθανότητα, ένας άνθρωπος να αγαπάει τόσο πολύ τα… μυρμήγκια ώστε, όχι απλώς και μόνον να τα φροντίζει, αλλά και να δεχτεί να γίνει… μυρμήγκι για την σωτηρία τους! Πώς λοιπόν ένα τέτοιο θέμα στην πραγματική του εκδοχή και διάσταση (όχι την φανταστική αναλογία που είπαμε) να μην είναι Ευαγγελισμός; Δηλαδή καλά νέα. Χαρούμενες ειδήσεις. Αλλαγή των δεδομένων της ζωής; Αφού Αυτός που γίνεται άνθρωπος είναι ο κτίστης και Δημιουργός και συνεπώς το γεγονός είναι κεφαλαιώδους σημασίας για αυτά που θα ακολουθήσουν. (Σήμερον της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον… ψάλλουμε στο απολυτίκιο της εορτής).
Κομβικό και θεμελιακό πρόσωπο στην όλη ιστορία είναι το πρόσωπο της Παναγίας. Δέχεται μια επίσκεψη ασυνήθη και αφύσικη και ακούει από τον επισκέπτη ένα χαιρετισμό ιδιότυπο για το πρόσωπο της αλλά και μια αγγελία για μια… υπερφυσική γέννηση για την οποία (γέννηση) εκφράζει την απορία της: «Πώς έσται μοι τούτο επεί άνδρα ου γινώσκω»;
Ο εκπληκτικός επισκέπτης–άγγελος μετά τον χαιρετισμό του, επεξηγώντας περιγράφει τα δεδομένα Αυτού που θα γεννηθεί: ότι είναι ο Υιός του Θεού τον οποίον ο Θεός καθιστά Κύριον πάντων εις τους αιώνας και της «βασιλείας αυτού ούκ έσται τέλος». Ο άγγελος βιάζεται να κάνει τις επεξηγήσεις στην Μαρία, πριν εκείνη εκφράσει τη λογική και φυσική απορία: πως θα γίνει αυτό, αφού δεν έχω σαρκικές σχέσεις με κάποιον άντρα, προκειμένου να κατανοηθεί, ότι πρόκειται για μια υπερφυσική παρέμβαση στο φυσικό ανθρώπινο κύκλο. Ότι το πνεύμα του Θεού θα ρθει στην ύπαρξή της και η δύναμή Του θα ενεργήσει τα απαιτούμενα.
Η Παναγία στην θεολογία και στην υμνολογία της Εκκλησίας παραλληλίζεται με την διάβαση της ερυθράς θάλασσας από τους Εβραίους. Τότε έχουμε μια διήγηση περίεργη και εξωφρενική. Τώρα έχουμε μια διήγηση, περίεργη και εξωφυσική
-Πώς κόπηκε στα δύο η Ερυθρά θάλασσα;
-Αυτός που μπορεί να φτιάξει την Ερυθρά θάλασσα αυτονόητο είναι ότι μπορεί και να την κόψει.
-Πως γέννησε η Παναγία χωρίς σπέρμα ανδρός;
-Μά αυτός που ρύθμισε τον φυσικό νόμο δημιουργίας των ανθρώπων…φυσικά μπορεί και να παρέμβει στον νόμο.
Η απορία του πώς μπορεί να γίνει, μάλλον είναι δικαιολογία αποφυγής του να δεχθούμε ότι έγινε.
Εν προκειμένω στην γιορτή, ο Χριστός είναι το θέμα. Η Παναγία είναι «ο υπηρέτης» του θέματος.
Γιορτάζουμε στον Ευαγγελισμό πρώτα, την από αγάπη είσοδο του Χριστού στην ανθρώπινη ζωή και ιστορία, που είναι κεφάλαιον, δηλαδή εν δυνάμει αρχή, όλων όσων θα ακολουθήσουν και δεύτερον την στάση της Μαρίας στην διακονία της σάρκωσης του Χριστού, που την κάνει ό τρόπος της και το γεγονός Παναγία και Θεοτόκο.
Η παρέμβαση του Χριστού στην Ερυθρά θάλασσα εξασφάλισε την ελευθερία των Εβραίων. Η σάρκωση του Χριστού με τον Ευαγγελισμό δίνει δυνατότητες ελευθερίας σε μας. Μας δίνει την διπλή ελευθερία την «ελευθερία από…» και την «ελευθερία για…»! Δηλαδή υπάρχει ελευθερία από εξωτερικά και τεχνικά θέματα. Ελευθερία από ανάγκες. Ελευθερία από συνθήκες. Ελευθερία από ανθρώπους-εχθρούς. Όλα αυτά είναι σπουδαία και μεγάλα όμως μπορεί να ρυθμίσει κανείς την ζωή του και χωρίς αυτές τις ελευθερίες. Και υπάρχει και ελευθερία για… δηλαδή ελευθερία να μπορώ να ενεργώ και να επιλέγω. Ελευθερία για ποιοτικό προσδιορισμό της ζωής μου. Ελευθερία για απόρριψη των λανθασμένων και άρρωστων καταστάσεων. Ελευθερία για επιλογή των καίριων της ζωής μου.
Η ελεύθερη ανταπόκριση της Παναγίας στον λόγο του αγγέλου, έδωσε σ όλους μας την ανάλογη δυνατότητα να πούμε ελεύθερα στον Χριστό: Να, είμαι δούλος σου με ελεύθερη επιλογή μου. Κάνε με ελεύθερο από τα πάθη και τις ανάγκες μου, για να μπορώ ελεύθερα να Σ’ αγαπήσω.
Στη σχέση με τον Χριστό, η ελευθερία είναι όρος απαράβατος για σύναψη σχέσης μ’ Αυτόν. Χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει σχέση. Αυτό είναι ΑΠΑΙΤΗΣΗ του Χριστού. Όπου αναιρείται η ελευθερία, εκεί δαιμονοποιείται η σχέση.
Ας ευχαριστήσουμε την Παναγία για τον τρόπο ανταπόκρισής της. Ας ευχαριστήσουμε τον Χριστό για την αγάπη του να γίνει άνθρωπος, να μας ελευθερώσει, και να μας δώσει την δυνατότητα ποιοτικής ρύθμισης της ζωής μας ανεξάρτητα και ελεύθερα από πάθη και συνθήκες, ώστε να μπορούμε να κάνουμε θεμελιακές επιλογές.
Με αγάπη και ευχές
Ο εφημέριος
π. Θεοδόσιος
Υ.Γ. Για μας τους Έλληνες ο Ευαγγελισμός συναρτάται και με την εθνική Επανάσταση ελευθερίας από τον Τουρκικό ζυγό. Όλοι αυτοί οι παππούδες μας υπήρξαν ήρωες και άγιοι εν πολλοίς, αφού μπορούσαν (και προτρεπόντουσαν σ’ αυτό) να αρνηθούν τον Χριστό και να αλλάξει άρδην η ζωή τους. Από δούλοι να γίνουν ελεύθεροι. Από κολλήγοι αφεντικά. Από αιχμάλωτοι δυνάστες. Από φορολογούμενοι (και στα παιδιά τους-παιδωμάζωμα) κατακτητές. Και δεν το έκαναν! Έμειναν χριστιανοί γιατί ήξεραν ότι πάνω απ όλα τα προηγούμενα υπάρχει ο Χριστός, χωρίς τον οποίον δεν νοηματοδοτούνται όλα αυτά. Έβλεπαν την ελευθερία της πατρίδας ως δική τους ελευθερία. Αγωνιζόντουσαν να ελευθερωθούν από…. ‘’για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία’’. (Υπέρ βωμών και εστιών).
Κάναν λάθη; Άπειρα. Εμείς όμως είμαστε εδώ όχι για να τους κρίνουμε αλλά για να τους ευχαριστήσουμε. Πάνω στους ιδρώτες και τα αίματά τους πατάμε και από τον δικό τους αγώνα μπορούμε να συζητάμε ελεύθεροι….για τα λάθη τους. Αν είχαν αλλαξοπιστήσει τώρα δεν θα ετίθετο θέμα συζήτησης. Αιωνία τους η μνήμη.
Θεματολογικές ετικέτες