«14Σ’ ευχαριστώ που μ’ έκανες πλάσμα Σου τόσο θαυμαστό! Όλα όσα κάνεις είναι εξαίσια, και εγώ αυτό πολύ καλά το ξέρω. 15Δεν μου γινόταν να κρυφτώ από Σένα και απ’ τα μάτια Σου, ακόμα κι όταν τα κόκαλά μου σχηματίζονταν μες το σκοτάδι της κοιλιάς της μητρικής μου. 16Και τότε ακόμα, την ασχημάτιστη ύπαρξή μου την έβλεπαν τα μάτια Σου, γιατί μες στο “Βιβλίο” Σου οι πάντες είμαστε γραμμένοι» (Ψαλμ. 138, 14-16).
Βρισκόμαστε ο καθένας μας ξανά στο ίδιο σημείο εκκίνησης. Ετοιμαζόμαστε για έναν ακόμα χρόνο. Οι προσδοκίες μας επαναλαμβάνονται ή και αυξάνουν. Ελπίζουμε ότι αυτή θα ’ναι η χρονιά, που στη διάρκειά της θα πραγματοποιήσουμε όλες τις βελτιωτικές για τη ζωή μας αλλαγές. Ένας καινούργιος χρόνος, που οι νέοι τον υποδέχονται νομίζοντας και ελπίζοντας πως όλα θα είναι δυνατά κατά τη διέλευσή του, ενώ οι μεγαλύτεροι και οι ηλικιωμένοι τον περιμένουν με ένα είδος εσωτερικής υποταγής και με την αίσθηση και το βίωμα της απλής επανάληψης.
Όποια όμως κι αν είναι η ηλικία μας και ό,τι και αν υποκειμενικά περιμένουμε, για όλους μας ανοίγεται και απλώνεται μπροστά μας ένα μονοπάτι, που από μας εξαρτάται πού θα το κάνουμε να οδηγήσει. Όσο παράξενα κι αν ακούγεται αυτό, ο προσανατολισμός-κατεύθυνση της ζωής μας και ο τρόπος και η ποιότητα της διαδρομής μας προσδιορίζονται από μας. Μπορούμε το μονοπάτι να το κάνουμε «ὁδόν Κυρίου», αλλά μπορούμε επίσης να το φτιάξουμε «σοκάκι για την κόλαση». Όλοι είμαστε ταξιδιώτες σ’ αυτόν τον κόσμο. Ταξιδιώτες όμως που πρέπει επειγόντως να συνειδητοποιήσουν και να ξέρουν σαφώς πού κατευθύνονται και προς τα πού πάνε. Η Εκκλησία διδάσκει ότι ο ταξιδιώτης δεν πρέπει να είναι χωρίς Πατρίδα. Αν ο ταξιδιώτης «ξεχάσει την Πατρίδα του», τότε δεν είναι ταξιδιώτης, αλλά περιπλανώμενος. Σήμερα πολλοί πάψαμε να εμπιστευόμαστε τον λόγο του Χριστού και την Εκκλησία, που μας δείχνουν τον τρόπο και τον δρόμο διαδρομής προς την Πατρίδα, και γίναμε… αειπλάνητες. Περιπλανώμενοι σε χίλιες δυο λανθασμένες κατευθύνσεις και ουτοπικούς προορισμούς. Κυριολεκτικώς «πλανώντες καί πλανώμενοι» ( Β΄ Τιμ. 3, 12-13).
Χωρισμένη η ανθρώπινη πραγματικότητα σε τρεις διαστάσεις δεδομένων, παρελθόν -με εφιαλτικές αναμνήσεις, παρόν -με πιεστικές αγωνίες και μέλλον -με μη ρεαλιστικές επιθυμίες, ξεχνάει εύκολα ότι αυτό που θέλουμε να μάθουμε και για τη ζωή μας, είναι το ίδιο που μαθαίνουμε και για ένα βιβλίο ή για μια ταινία: ότι αξία δεν είναι η διάρκειά τους, αλλά η ποιότητά τους. Και η ζωή μας είναι ένα βιβλίο που κάποια στιγμή θα κλείσει, και το μέγεθος και το περιεχόμενό του θα ’ναι στα “χέρια” του Θεού. Όπως επίσης είναι η ζωή μας μια “ταινία” απολύτως ορατή στα “μάτια” του Θεού. Έτσι δεν μας έλεγε και για τα δυο ο Ψαλμωδός στο αρχικό απόσπασμα;
Εκείνος ο αρχαίος Στωικός αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος έγραφε για τους ανθρώπους ότι είμαστε «Πλάσματα μιας μέρας». Προφανώς ήθελε να επισημάνει το εφήμερο. Αν όμως ήθελε να πει ότι έχεις λίγο χρόνο στην διάθεσή σου και… carpe diem (άρπαξε την ημέρα), τότε έχει πολύ δίκιο ο ποιητής όταν γράφει: «Είμαστε οι κούφιοι άνθρωποι, οι βαλσαμωμένοι άνθρωποι, που σκύβουμε μαζί, καύκαλα μ’ άχυρα γεμάτα, αλοίμονο» (T. S. Eliot, Οι κούφιοι άνθρωποι).
Στριμωγμένος ο άνθρωπος μέσα στις τρεις διαστάσεις της ζωής του, πρέπει επειγόντως να καταλάβει ότι το παρελθόν του δεν πρόκειται να γίνει καλύτερο. Η διαχείριση των εφιαλτικών αναμνήσεων από αυτό είναι υπόθεση απόφασής του, να “πάει” όλους τους “εφιάλτες” του στα πόδια του Χριστού, ζητώντας Του να απορρίψει όλα αυτά τα λάθη, στο πέλαγος της Ευσπλαχνίας Του. Η πρόταση της Μετάνοιας και Εξομολόγησης από μέρους της Εκκλησίας δεν είναι προτροπή απόκτησης θρησκευτικών συνηθειών, αλλά υπόδειξη δρόμου ελάφρυνσης και ανακούφισης από τα βάρη, πράγμα που θα κάνει τη διαδρομή αποδεκτή, άνετη, ευχάριστη και καρποφόρα.
Οι πιεστικές αγωνίες του παρόντος, που συνθλίβουν τον ταλαίπωρο άνθρωπο, πρέπει να τον βάλουν στον προβληματισμό που έλεγε εκείνος ο μέγας φιλόσοφος Φρ. Νίτσε: Όποιος έχει ένα… γιατί, μπορεί να αντέξει ένα… πώς. Ο κάθε χρόνος, και ο φετινός, μας αφήνει ανοιχτή την δυνατότητα να αποχτήσουμε αυτό… το “γιατί”. Μας βοηθάει να καταλάβουμε ότι: «Όλοι πεθαίνουν, όλοι όμως δεν ζουν αληθινά» (W. Walace). Μας δίνει πάτημα χρονικών συνθηκών να γνωρίσουμε τον Χριστό και να συνειδητοποιήσουμε το “γιατί” των πραγμάτων, ώστε να καταλάβουμε το “πώς”, και να το περπατήσουμε. Μας δίνει πλαίσιο να ζήσουμε αληθινά, ώστε το “κοινόφλητον” (κοινή οφειλή) χρέος να μην είναι θηλιά πνιγμού, αλλά σκοινί σωτηρίας. Οι δυσκολίες σ’ αυτές τις προσπάθειες, φυσικά, θα υπάρχουν. Τίποτε ουσιαστικό που αξίζει δεν αποχτιέται εύκολα. Όπως λέει και η παροιμία: «Η γαλήνια θάλασσα ποτέ κανέναν δεν βοηθά να γίνει καπετάνιος».
Οι αυταπάτες των μη ρεαλιστικών επιθυμιών για το μέλλον θα μπορούσαν να παραβληθούν με κάτι, που παρουσιάστηκε σ’ ένα τελευταίο Ιατρικό συνέδριο με θέμα: Η ομορφιά στην Ελλάδα. Κάθε χρόνο γίνονται στη χώρα μας (αυτό επισήμανε το συνέδριο) δέκα χιλιάδες πλαστικές εγχειρήσεις! (Φυσικά οι αποκαταστάσεις δυσμορφιών από ατυχήματα είναι οι ελάχιστες). Αγωνία αποκατάστασης των θεμάτων που μας κληροδοτούν το παρόν και το παρελθόν! Ουτοπική επιδίωξη μελλοντικής ευτυχίας! Εστίαση στα εξωτερικά! Επιπόλαια αντιμετώπιση!
Ένας ακόμα χρόνος ήρθε, και πρέπει να μας μάθει ότι οι τρείς φάσεις της ανθρώπινης ζωής (παρελθόν-παρόν-μέλλον) είναι αλληλοεξαρτώμενες, έχοντας κάθε μία ως προϋπόθεση και βάση την προηγουμένη. Όσο πιο σαφής και υγιής είναι κάθε μία τους, άλλο τόσο πιο σίγουρη υποδομή γίνεται για τις επόμενες. Ένα παρελθόν που έχει εξυγιανθεί από τον Χριστό με την μετάνοια και την εξομολόγηση, γίνεται ασφαλές θεμέλιο για ένα παρόν, που αγωνίζεται με κόπο να αληθεύει. Γίνεται επένδυση για το αύριο, γιατί απλά, έστω κι αν θέλουμε να καμωνόμαστε ότι δεν το ξέρουμε, το ΣΗΜΕΡΑ αλλάζει το ΑΥΡΙΟ.
«Το μέλλον είναι μια άπειρη διαδοχή παρόντων, και να ζούμε όπως πιστεύουμε ότι θα έπρεπε να ζούμε οι άνθρωποι, αψηφώντας τα χειρότερα που συμβαίνουν γύρω μας, αυτό είναι μια υπέροχη νίκη» (Howard Zinn).
Το… «όπως πιστεύουμε»… είναι προσδιοριστικό των πραγμάτων της ζωής μας και κατά την καινούργια χρονιά. Η μέτρηση του χρόνου είναι μια σύμβαση, όχι το κυρίως και ουσιαστικό θέμα. Ο αγώνας είναι εσωτερικός, όχι υπόθεση lifting. Τα πράγματα και την αξία τους τα βλέπουμε με τα κριτήρια που έχουμε και όχι με τις εικόνες-εντυπώσεις των ματιών.
Ο Χριστός μάς δίνει ακόμα έναν χρόνο-ευκαιρία για να αποκτήσουμε αυτά τα κριτήρια. Ας “αρπάξουμε” αυτή την ευκαιρία και ας μην την αφήσουμε να καταντήσει diem perdidi-ημέρα χαμένη.
Με αγάπη και ευχές για καλή χρονιά.
Ο εφημέριος σας
π. Θεοδόσιος
Θεματολογικές ετικέτες