Τα πόδια μου δεν αντέχουν και τα αρθριτικά μου μου κλέβουν τον ύπνο. Τα μάτια μου ‘’κοντύνανε’’ και η πίεσή μου θέλει παρακολούθηση…
Αυτά και άλλα πολλά ανάλογα θα ακούσει κανείς αν βρεθεί κοντά σ᾿ έναν παππού ηλικιωμένο. Θα τα ακούσει και θα τα ξανακούσει. Η επανάληψη φέρνει ανακουφιστική εκτόνωση. Είναι χαλαρωτικός εγωισμός αυτοαναφορικότητας, μας κάνει το κέντρο των γύρω μας. Είναι η συνηθισμένη ‘’παρηγόρια ‘’ των ηλικιωμένων! Όλων; Όχι. Υπάρχουν και εξαιρέσεις που μακάρι να αναιρούσαν τον κανόνα…
Μια τέτοια εξαίρεση είναι και το πρόσωπο που γιορτάζουμε ως τοπική Εκκλησία αυτές τις μέρες. Ο άγιος Χαράλαμπος. Δεν ήταν ένας καλόκαρδος παππουλάκος με απλώς αργό alzheimer! Ήταν ένα ‘’παλληκάρι’’ του Χριστού, που ήταν ηλικιωμένο. Δεν σκεφτόταν μόνον τον εαυτό του, την….χοληστερίνη του και την πίεσή του, αλλά πάνω απ’όλα τους αδελφούς του, για τους οποίους είχε την ευθύνη της ποιμαντικής φροντίδας. Ήταν παπάς.
Πολλοί παπάδες υπήρξαν και υπάρχουν. Την Εκκλησία βεβαίως την ‘’νοιάζει’’ η ποιότητα και όχι η ιδιότητα. Χωρίς ποιότητα, η ιδιότητα κάνει να φαίνεται…ακόμα μεγαλύτερο το κενό. Η επίκληση της ιδιότητας για αποδοχή (είμαι κληρικός-είμαι παπάς…) γεννάει στις ψυχές την αηδία του…κούφιου καρυδιού, που αφού κουραστείς να το ‘’σπάσεις’’ δεν βρίσκεις μέσα τίποτα και τσαντίζεσαι για τον κόπο!
Τότε που έζησε ο άγιος Χαράλαμπος, να γίνεις και να είσαι παπάς σήμαινε κάθε μέρα να είσαι μελλοθάνατος (“καθ᾿ ἑκάστην ἀποθνήσκειν’’). Σήμαινε να έχεις την ευθύνη της πορείας και να είσαι υπόλογος για την διαδρομή που διαλέξατε οι χριστιανοί. Γιατί πάτε προς τα εκεί; ‘’Απόδος λόγον της οικονομίας σου’’. Η ιερωσύνη δεν ήταν τότε κοινωνική αποδοχή και απόδοση σεβασμού από μέρους των άλλων. Ήταν (και είναι…) να θυσιάζεις τον εαυτό σου για τους άλλους. Έτσι πέρασαν ογδόντα χρόνια από την ζωή αυτού του 107χρονου παππούλη που στέκεται σήμερα “μπροστά μας” γδαρμένος (ναι γδαρμένος), κάνοντας αρχική ιώβεια προσφορά στον Χριστό το δέρμα του: (“Δέρμα υπέρ δέρματος” Ιώβ, 2,4).
Ο άγιος Χαραλάμπης ήξερε ότι μας καλύπτει μια ‘’βαρεία ὕλη’’, που κάνει δύσκολη την αγαπητική θυσία της προσφοράς. Ήξερε ότι στο θυσιαστήριο του Θεού δεν προσφέρονται ‘’νεκρά ζώα’’. Ότι ο παπάς πεθαίνει για τον Χριστό και για τους αδελφούς του, δεν εμπορεύεται τον Χριστό ούτε απαιτεί από τους αδελφούς του. Ούτε υλικά ούτε ψυχικά. Δεν σκέφτεται την ‘’βολή’’ του και τα γηρατειά του, αλλά την ευθύνη της αγάπης για το πρόσωπο του Χριστού, του οποίου είναι λειτουργός, και των αδελφών του, των οποίων είναι πατέρας.
-Αρνήσου τον Χριστό, σεβαστέ παππούλη! Η θέση σου δεν είναι στην αναστάτωση του δημόσιου χώρου και των Σταδίων. Χρειάζεσαι την ψυχική γαλήνη, που την έχουν ανάγκη οι ηλικιωμένοι περισσότερο κι από την τροφή! Χρειάζεσαι τον προσωπικό παράδεισο της ησυχίας και της ομορφιάς του σπιτιού σου… Αυτά του λένε και αυτά του προτείνουν εκμαυλιστικά οι ειδωλολάτρες δικαστές του.
Και ο 107χρονος γέρος, που είναι παλληκάρι στην ψυχή, τους ευχαριστεί για τις ‘’συμβουλές’’ και τους διδάσκει ότι: ‘’Αληθινός παράδεισος είναι ο παράδεισος που χάσαμε’’. Τους λέει ότι ποτέ στην ζωή του δεν έψαξε να βρει και δεν δέχτηκε ψεύτικους, πλαστούς παραδείσους. Ότι ο Χριστός τον έμαθε να αγαπάει την αλήθεια ό,τι και αν κοστίζει, και ότι αυτός (ο Χαραλάμπης) Του υποσχέθηκε ότι θα Τον ακολουθεί (τον Χριστό) ‘’ὅπου ἄν ἀπέλθῃ’’. Ότι ακολουθώντας τον Χριστό, κάθε άνθρωπος σιγά-σιγά ταυτίζει τον εαυτό του με την αλήθεια που είναι μία και μόνον, και είναι ο Χριστός, και που τον δυναμώνει να αντέχει την αφαίρεση του δέρματός του, όχι χωρίς να πονά αλλά χωρίς να βλαστημά, να βρίζει, και να καταριέται, τους ‘’εκδοροσφαγείς’’ Αντίθετα να τους αγαπά και να προσεύχεται γι αυτούς…
Να γιατί η Εκκλησία του Χριστού γιορτάζει αυτό το γέρικο παλληκάρι. Όχι γιατί πείσμωσε σε ένα “όχι” και δέχτηκε ακόμα και τον θάνατο, αλλά γιατί ήταν γεμάτος από την αλήθεια της αγάπης με την οποία έβλεπε ο Χριστός τους σταυρωτές του.
Τελικώς, γιατί έμοιαζε με τον Χριστό!
Πολλοί μάρτυρες υπάρχουν και έχουν πεθάνει για τις απόψεις τους. Το μαρτύριο στην Εκκλησία δεν είναι ευσεβές πείσμα. Είναι ένα θυσιαστικό ολοκαύτωμα, γεμάτο γαλήνη, χαρά και συγχώρηση. Χωρίς αυτά δεν έχει σχέση με τον Χριστό. Πονάει ο παππούλης όταν τον γδέρνουν; Φυσικά, και πολύ μάλιστα. Όμως ο πόθος νικάει τον πόνο, και η αγάπη του Χριστού, με την οποία έχει γεμίσει η καρδιά του, ξεχειλίζει και προς τους δημίους του.
Τους απευθύνει τον λόγο, επεξηγώντας τους όλα τα παραπάνω: ‘’σας ευχαριστώ, αδελφοί μου, γιατί γδέρνοντας το γερασμένο τούτο σώμα, ανανεώνετε την ψυχή μου’’. Δηλαδή: Με τον βασανισμό, και την υπομονή που μου χρειάζεται για να τον υποστώ, με βοηθάτε να θυμάμαι τον Σταυρωμένο Κύριό μου και να προσεύχομαι για σας. Τουτέστιν, κάνετε καθαρότερη την ψυχή μου και συγγενέστερη με τον Χριστό! Τί μεγαλύτερη ευεργεσία;
Το αποτέλεσμα ήταν οι δύο δήμιοί, του Πορφύριος και Βάπτος, να γίνουν χριστιανοί και να μαρτυρήσουν μαζί του. Γιατί αυτά τα πρώην τέρατα (οι δήμιοι ήταν άνθρωποι παροιμιώδους..απανθρωπίας) έγιναν χριστιανοί; Γιατί είδαν, στο ήθος του Χαραλάμπους, το ήθος του Χριστού. Όπως Εκείνος ‘’ὑπέρ τῶν σταυρούντων παρεκάλει’’, έτσι και ο ιερέας δούλος Του. Οι αρετές του Χριστού, από τις οποίες ήταν γεμάτος ο γέροντας ιερέας, ζέσταναν και τις καρδιές αυτών των πρώην δημίων και μπόρεσαν να τις γαληνέψουν, ώστε αυτοί να καταλάβουν ότι άλλο επιβίωση και άλλο ζωή.
Πότε ξανασκέφτεσαι τις αξίες που έχει η ζωή σου; Πότε ψάχνεις για ζωή; Όταν η καρδιά γίνει μαλακότερη και ανθρώπινη. Τι εμποδίζει σ᾿ αυτό; Οι προσκολλήσεις και τα πάθη! Κολλάμε σε επιθυμίες σωματοψυχικές, που με την επανάληψη ριζώνουν και αποχτούν μνήμη απαίτησης για επανάληψη, γινόμενες πάθη, δηλαδή αφεντικά της ψυχής μας! ‘’Ὅσα πάθη τοσοῦτοι καί δεσπόται’’. Όσα πάθη έχουμε τόσα και τα αφεντικά. Δηλαδή είμαστε δούλοι, που υλοποιούμε τα θελήματα των παθών μας.
Όταν αγαπήσουμε τον Χριστό αντί των παθών μας, θα ελευθερωθούμε σε μια πορεία προς Εκείνον, που θα μας εξασφαλίζει ελευθερία και χαρά. Ο άγιος μάρτυρας Χαραλάμπης όχι μόνον ήταν ελεύθερος από την ανάγκη της ανακουφιστικής περιγραφής των ηλικιακών ασθενημάτων του (πόνοι σώματος), αλλά και είχε την θυσιαστική αγάπη, αντί να επιδιώκει παρηγοριά, να είναι ο ίδιος παρηγοριά για τους αδελφούς του και τα τέκνα του, ακόμα και για τους άγνωστους δημίους του, αφού και αυτούς ‘’παρηγορούσε’’ με το ‘’ἦθος του τό ἀγγελικό’’.
Όταν στην διαδικασία του μαρτυρίου του αγίου συνέβησαν εκπληκτικά πράγματα και γεμάτος απορία ο άρχοντας τον ρώτησε: Τί ήταν αυτό που τον έκανε άτρωτο; Ο άγιος απάντησε: Η δύναμη του Χριστού. Εννοώντας την δύναμη που πηγάζει από τον Σταυρό του Χριστού, δηλαδή την αγάπη. Την αγάπη που μετακινεί βουνά. Την αγάπη που θεραπεύει πληγές. Την αγάπη που σε κάνει να ξεχνάς τον εαυτό σου, όπως Εκείνος. Σταυρός σημαίνει θυσία αγάπης. Στην Εκκλησία του Χριστού, όλα τα μυστήρια τελεσιουργούνται με τον Σταυρό, δηλαδή είναι καρποί της αγάπης Του. ‘’ Τά πάντα δεῖται Σταυροῦ’’. Όλα έχουν ανάγκη τον Σταυρό για να μπορέσουν να μείνουν για πάντα, αφού μόνον ‘’ η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει’’.
Αυτός ο γέρος αποδείχτηκε ‘’παλληκαράκι’’ της αγάπης του Χριστού, γιατί είχε ολοκαρδίως αγαπήσει τον Σταυρό του Χριστού.
Τον είχε τρόπο ζωής με την Ιερωσύνη.
Τον έφερε επί των ‘’ὤμων’’ του στην πορεία της ζωής του κατευθυνόμενος προς τον Γολγοθά και την Ανάσταση.
Τον κρατάει και ‘’τώρα’’ στο Ευαγγέλιο που έχει στα χέρια του (στην εικόνα του) ευλογώντας εμάς, που τον αγαπάμε και τον έχουμε προστάτη και πολιούχο μας.
Αρχιμ. Θεοδ. Μαρτζούχος
Θεματολογικές ετικέτες