Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα!
Το Ευαγγέλιο της σημερινής Θείας Λειτουργίας, της εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, μας φέρνει στο σπίτι της Ναζαρέτ, όπου η Θεοτόκος Μαρία δέχεται τον ευαγγελισμό του αγγέλου (βλ. Λουκ. 1, 26-38). Εντός των τοίχων ενός σπιτιού, ο άνθρωπος αποκαλύπτει τον εαυτό του περισσότερο από οπουδήποτε αλλού. Και είναι ακριβώς μέσα σε αυτή την οικιακή θαλπωρή που το Ευαγγέλιο μας δίνει μια λεπτομέρεια που αποκαλύπτει την ομορφιά της καρδιάς της Μαρίας.
Ο άγγελος την αποκαλεί Κεχαριτωμένη, δηλαδή «γεμάτη χάρη». Αν είναι γεμάτη χάρη, αυτό σημαίνει ότι η Παναγία μας είναι απαλλαγμένη από κάθε κακό· σημαίνει ότι δεν βρίσκεται αμαρτία εντός της. Τώρα, στο χαιρετισμό του αγγέλου, η Μαρία -λέει το κείμενο- είναι «πολύ ταραγμένη» (Λουκ. 1:29). Δεν είναι μόνο έκπληκτη, αλλά και ταραγμένη. Το να δέχεται κανείς μεγαλοπρεπείς χαιρετισμούς, τιμές και φιλοφρονήσεις ενέχει μερικές φορές τον κίνδυνο να προκαλέσει υπερηφάνεια και αλαζονεία. Ας θυμηθούμε ότι ο Ιησούς δεν είναι ευγενικός με εκείνους που αποζητούν τους επιδεικτικούς χαιρετισμούς στις πλατείες, την κολακεία και την αυτοπροβολή (πρβλ. Λουκ. 20:46). Η Μαρία, αντίθετα, δεν εξυψώνει τον εαυτό της, αλλά είναι ταραγμένη· αντί να αισθάνεται ευχαρίστηση, αισθάνεται κατάπληξη. Ο χαιρετισμός του αγγέλου της φάνηκε υπερβολικά μεγαλοπρεπής γι’ αυτήν. Γιατί; Επειδή αισθάνεται “μικρή” μέσα της, και αυτή η μικρότητα, αυτή η ταπεινοφροσύνη προσελκύει τα μάτια του Θεού.
Εντός των τοίχων του σπιτιού της Ναζαρέτ, βλέπουμε έτσι ένα θαυμάσιο χαρακτηριστικό. Πώς είναι η καρδιά της Μαρίας; Έχοντας δεχτεί τις μεγαλύτερες φιλοφρονήσεις που μπορεί να ακούσει άνθρωπος, είναι προβληματισμένη επειδή ακούει να της αποδίδεται κάτι που η ίδια δεν αποδίδει στον εαυτό της. Στην πραγματικότητα, η Μαρία δεν αποδίδει κανένα προνόμιο στον εαυτό της, δεν διεκδικεί τίποτα, δεν υπολογίζει τίποτα ως δική της αξία. Δεν είναι γεμάτη αυταρέσκεια, ούτε εξυψώνει τον εαυτό της. Γιατί μέσα στην ταπεινοφροσύνη της, γνωρίζει ότι δέχεται τα πάντα από τον Θεό. Η Παναγία λοιπόν, απαλλαγμένη από την φιλαυτία και τον εαυτό της, είναι απόλυτα προσανατολισμένη προς τον Θεό και τους άλλους. Η Θεοτόκος Μαρία δεν ασχολείται με τον εαυτό της. Αυτή είναι η αληθινή ταπεινοφροσύνη: Δεν κοιτάζει τον εαυτό της, αλλά κοιτάζει προς τον Θεό και τους άλλους.
Ας υπενθυμίσουμε λοιπόν τώρα, ότι αυτή η τελειότητα της Μαρίας, αυτής που είναι γεμάτη χάρη, διακηρύσσεται από τον άγγελο εντός των τοίχων του σπιτιού της, όχι στην κεντρική πλατεία της Ναζαρέτ, αλλά εκεί, στα κρυφά, με τη μεγαλύτερη ταπεινοφροσύνη. Σε αυτό το μικρό σπίτι της Ναζαρέτ χτυπά η μεγαλύτερη καρδιά που είχε ποτέ οποιοδήποτε πλάσμα. Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, αυτά είναι εξαιρετικά νέα για εμάς! Γιατί μας λέει ότι, για να κάνει θαυμαστά έργα, ο Κύριος δεν έχει ανάγκη από μεγάλα μέσα και τις “εκπληκτικές” μας ικανότητες, αλλά μάλλον από την ταπεινοφροσύνη μας, από το να είναι τα μάτια μας ανοιχτά σ’ Εκείνον, αλλά ανοιχτά και στους άλλους. Με αυτόν τον Ευαγγελισμό, μέσα στους φτωχούς τοίχους ενός μικρού σπιτιού, ο Θεός άλλαξε την ιστορία. Και σήμερα θέλει να κάνει μεγάλα πράγματα μαζί μας στην καθημερινή μας ζωή. Δηλαδή στην οικογένειά μας, στη δουλειά μας, στο καθημερινό μας περιβάλλον. Η Χάρη του Θεού αγαπά να δρα εκεί περισσότερο απ’ ό,τι στα μεγάλα ιστορικά γεγονότα. Αλλά, αναρωτιέμαι, το πιστεύουμε αυτό; Ή μήπως πιστεύουμε ότι η αγιότητα είναι μια ουτοπία, κάτι για τους γνώστες του θέματος και σχετικούς, μια ευσεβής ψευδαίσθηση ασύμβατη με τη καθημερινή ζωή;
Ας ζητήσουμε από την Παναγία μας μια χάρη: Να μας απαλλάξει από την παραπλανητική ιδέα ότι άλλο είναι το Ευαγγέλιο και άλλο η ζωή· να μας αναζωπυρώσει τον ενθουσιασμό για το ιδεώδες της αγιότητας που δεν είναι θέμα αγίων καρτών και εικόνων, αλλά είναι το να ζούμε αυτό που συμβαίνει κάθε μέρα, ταπεινά και χαρούμενα, όπως η Παναγία μας, απελευθερωμένοι από την φιλαυτία μας, με το βλέμμα μας στραμμένο στο Θεό και στον πλησίον που συναντάμε καθημερινά. Ας μην απελπιζόμαστε. Ο Κύριος έχει δώσει στον καθένα μας ό,τι χρειάζεται για να υφάνουμε την αγιότητα στην καθημερινότητά μας! Και όταν αρχίζει να μας διακατέχει η αμφιβολία ότι δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε ή η θλίψη ότι δεν είμαστε επαρκείς, ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας να μας δουν τα «ελεήμονα μάτια» της Παναγίας μας, γιατί κανείς που ζήτησε τη βοήθειά της δεν εγκαταλείφθηκε ποτέ!
Μετά τον Άγγελο, ο Άγιος Πατέρας συνέχισε:
Αδελφοί και αδελφές, επέστρεψα από το ταξίδι μου στην Κύπρο και την Ελλάδα πριν από δύο ημέρες. Ευχαριστώ τον Κύριο γι’ αυτό το προσκύνημα. Ευχαριστώ όλους εσάς για τις προσευχές που με συνόδευσαν, και τους κατοίκους αυτών των δύο αγαπημένων χωρών, μαζί με τους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες τους, για τη στοργή και την καλοσύνη με την οποία με υποδέχθηκαν. Σε όλους εσάς, σάς ξαναλέω: Σας ευχαριστώ!
Η Κύπρος είναι ένα μαργαριτάρι στη Μεσόγειο, ένα μαργαριτάρι σπάνιας ομορφιάς, το οποίο, ωστόσο, φέρει την πληγή του συρματοπλέγματος, τον πόνο λόγω ενός τείχους που τη χωρίζει. Στην Κύπρο ένιωσα σαν στο σπίτι μου. Παντού βρήκα αδελφούς και αδελφές. Κουβαλάω στην καρδιά μου κάθε συνάντηση, ιδιαίτερα τη Λειτουργία στο στάδιο της Λευκωσίας. Συγκινήθηκα από τον αγαπητό Ορθόδοξο Αδελφό Χρυσόστομο, όταν μου μίλησε για τη Μητέρα Εκκλησία. Ως Χριστιανοί ακολουθούμε διαφορετικά μονοπάτια, αλλά όλοι είμαστε παιδιά της Εκκλησίας του Χριστού, η οποία είναι Μητέρα, που είναι κοντά μαζί μας, μάς προστατεύει και μας βοηθάει να συνεχίζουμε να πορευόμαστε, όλους ως αδέλφια. Η ελπίδα μου για την Κύπρο είναι να είναι πάντα ένα εργαστήρι αδελφοσύνης, όπου η συνάντηση υπερισχύει της αντιπαράθεσης, όπου καλωσορίζουμε τα αδέλφια μας, ειδικά όταν είναι φτωχά, απορριπτέα, μετανάστες. Επαναλαμβάνω ότι, ερχόμενοι αντιμέτωποι με την ιστορία, ενώπιον των προσώπων αυτών που μεταναστεύουν, δεν μπορούμε να σιωπήσουμε, δεν μπορούμε να γυρίσουμε την πλάτη.
Στην Κύπρο, όπως και στη Λέσβο, μπόρεσα να δω κατάματα αυτόν τον πόνο. Σας παρακαλώ, ας κοιτάξουμε τα μάτια των κατατρεγμένων ανθρώπων που συναντάμε, ας αφεθούμε να συγκινηθούμε από τα πρόσωπα των παιδιών, των παιδιών των απελπισμένων μεταναστών. Ας επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να συγκινηθούμε από τον πόνο τους για να αντιδράσουμε στην αδιαφορία μας. Ας κοιτάξουμε τα πρόσωπά τους, για να ξυπνήσουμε από τον λήθαργο της συνήθειας!
Μετά σκέφτομαι με ευγνωμοσύνη και την Ελλάδα. Και εκεί έτυχα αδελφικής υποδοχής. Στην Αθήνα ένιωσα να βυθίζομαι στο μεγαλείο της ιστορίας, στη μνήμη της Ευρώπης: Ανθρωπισμός, δημοκρατία, σοφία, πίστη. Εκεί επίσης βίωσα το μυστήριο της ενότητας: Στη συνάντηση με τους αδελφούς μου Επισκόπους και την καθολική κοινότητα, στην εορταστική Θεία Λειτουργία που τελέστηκε την ημέρα του Κυρίου, και στη συνέχεια με τους νέους που είχαν έρθει από τόσα πολλά μέρη, μερικοί από πολύ μακριά, για να ζήσουν και να μοιραστούν τη χαρά του Ευαγγελίου. Και πάλι, βίωσα το δώρο της αγκαλιάς με τον αγαπητό Ορθόδοξο Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Πρώτα με υποδέχθηκε στο σπίτι του και την επόμενη ημέρα ήρθε να με επισκεφθεί. Αυτή την αδελφικότητα την φυλάω στην καρδιά μου. Εμπιστεύομαι στην Παναγία τα πολλά σπέρματα συνάντησης και ελπίδας που σκόρπισε ο Κύριος σε αυτό το προσκύνημα. Σας ζητώ να συνεχίσετε να προσεύχεστε ώστε να βλαστήσουν με υπομονή και να ανθίσουν με εμπιστοσύνη.
Εύχομαι σε όλους σας χρόνια πολλά για την σημερινή γιορτή, ιδιαίτερα σε εσάς τα παιδιά. Είναι η γιορτή σας! Μην ξεχνάτε να προσεύχεστε για μένα και θα προσεύχομαι κι εγώ για σας. Απολαύστε το γεύμα σας και εις το επανιδείν.
8.12.2021
Θεματολογικές ετικέτες