Δηλώνει μια σειρά πραγμάτων. Πρώτα, θα έλεγα ότι εκφράζει μια διεκδίκηση ανθρωπίνων, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Δηλαδή, να μην γίνονται διακρίσεις σε βάρος ανθρώπων λόγω της σεξουαλικής τους συμπεριφοράς και τάσης. Στο κοινωνικό, στο εργασιακό, στο πολιτικό πεδίο να μην υφίστανται οι άνθρωποι αυτοί διαφορετική, άδικη και δυσμενή συμπεριφορά.
Δεύτερο, δηλώνει και την διεκδίκηση μιας αλλαγής νοοτροπίας στην κοινωνία και στην οικογένεια ιδιαίτερα. Η στάση και η νοοτροπία της απόρριψης προκαλούν πολλά προβλήματα σε ομοφυλόφιλα άτομα και τα θεσμικά μέτρα πρέπει να συνοδεύονται με μια αλλαγή νοοτροπίας.
Τρίτο, δηλώνει επίσης, μια άλλη, νέα αντίληψη της ομοφυλοφιλίας. Κάθε άνθρωπος έχει την σεξουαλικότητά του, η ομοφυλοφιλία πάντα υπήρχε σε πολλές και διαφορετικές κοινωνίες και πολιτισμούς. Θα πρέπει να γίνει δεκτή ως μια αποδεκτή από την κοινωνία μορφή σεξουαλικότητας όπως και η ετερόφυλη. Καθένας έχει δικαίωμα να ζει τον έρωτά του, τα συναισθήματά του με τον τρόπο του, εφόσον δεν βλάπτει κανέναν τρίτο.
Τέταρτο, υπάρχει διεκδίκηση ισονομίας με τα ετερόφυλα ζευγάρια. Να αναγνωρίζεται νομικά η συμβίωση, είτε με σύμφωνο συμβίωσης είτε με πολιτικό γάμο για όλους.
Πέμπτο, διεκδικεί το δικαίωμα στην οικογένεια. Δικαίωμα στην υιοθεσία και στα παιδιά είτε με είτε χωρίς ιατρικά υποβοηθούμενη μέθοδο. Διεκδικεί σεβασμό στον τρόπο ζωής που διαλέγει κάθε άνθρωπος, άνδρας ή γυναίκα: πρέπει πλέον να γίνουν αποδεκτές από τον νομοθέτη και την κοινωνία διάφορες μορφές οικογένειας. Το αντίθετο θα είναι ένα είδος ρατσισμού που ασκείται εναντίον των ομοφυλόφιλων ατόμων. Η αποδοχή του άλλου ανθρώπου σημαίνει αποδοχή και της προσωπικής του σεξουαλικότητας που αποτελεί μέρος της προσωπικότητάς του.
Έκτο, πέρα από τις πιο πάνω διεκδικήσεις, κάποιες οργανώσεις και ομάδες δείχνουν ότι θέλουν να ασκήσουν με διάφορους τρόπους και πίεση στην κοινωνία ώστε να επιβληθούν τα όσα προτείνουν. Όσοι είναι αντίθετοι θα πρέπει να καταγγελθούν ως φανατικοί, ομοφοβικοί ή σκοταδιστές και να μπουν στο περιθώριο, να καταστούν αβλαβείς, να πάψουν να είναι τροχοπέδη στην εξέλιξη της κοινωνίας και στην ελευθερία των ανθρώπων.
Στα παραπάνω έχω να κάνω κάποια σχόλια.
Συμφωνώ με το πρώτο ότι η δυσμενής αντιμετώπιση των ομοφυλόφιλων στην κοινωνική ζωή ή στην εργασία κτλ είναι κάτι που πρέπει να εκλείψει. Συμφωνώ και με το δεύτερο ότι απαιτείται και μια αλλαγή νοοτροπίας και τρόπου αντιμετώπισης τόσο στην οικογένεια όσο και γενικότερα, αλλά και στην Εκκλησία. Κατ’ αρχήν κάθε άνθρωπος πρέπει να προσεγγίζεται με σεβασμό ως άνθρωπος, όποιος και να είναι. Από χριστιανική σκοπιά όλοι έχουμε την ίδια αξία και τον ίδιο προορισμό. Είναι γνωστές οι δυσκολίες και ορισμένες φορές τα δράματα που βιώνουν ορισμένοι νέοι στην οικογένειά τους σχετικά με το ζήτημα αυτό.
Δεν συμφωνώ με το τρίτο, αν αυτή η διεκδίκηση λέει ότι έχουμε εδώ δύο ισότιμες μορφές σεξουαλικότητας. Δεν είναι δύο ισότιμες μορφές. Η μια συνδέεται με την τεκνογονία και τη γονιμότητα η άλλη δεν συνδέεται. Συνεχίζω να πιστεύω σύμφωνα με την παραδοσιακή αντίληψη ότι υπάρχει μια λογική τάξη και μια σκοπιμότητα στην ετερόφυλη σεξουαλικότητα και η ομοφυλόφιλη σεξουαλικότητα είναι κατά κάποιο τρόπο μια “αταξία” σε σχέση με την πρώτη. Δεν λέω παρεκτροπή ή χειρότερα, διαστροφή, γιατί αυτό θα έδινε και μια σημασία αξιοκρατική, μια ηθική χροιά στην λέξη. Οι άνθρωποι πολλές φορές δεν έχουν ευθύνη για τα χαρακτηριστικά που ανακαλύπτουν στον εαυτό τους. Η ευθύνη αρχίζει με το πώς τα διαχειρίζονται. Στην επιχειρηματολογία των ομοφυλόφιλων κινημάτων η αντικειμενική πραγματικότητα η «τάξη», η «λογική» που βλέπουμε σε αυτήν δεν έχει μεγάλη σημασία και αποδίδεται σημασία στο τι βιώνει και τι θέλει ο συγκεκριμένος άνθρωπος. Ο κόσμος εμφανίζεται σαν ένα σύνολο πραγμάτων που υπάρχουν, χωρίς να υπάρχει απάντηση στο πώς και γιατί, όπου μόνο η ανθρώπινη λογική και η ανθρώπινη επιθυμία βάζει μια τάξη και έναν σκοπό. Αλλά δεν πιστεύω ότι μπορούμε να αγνοήσουμε την αντικειμενική πραγματικότητα. Δεν μπορούμε να λέμε λόγου χάρη ότι εγώ αυτοορίζομαι ως άτομο του α, ή β ή γ ή δ φύλου. Βιολογικά υπάρχουν μόνο δύο φύλα. Το αρσενικό και το θηλυκό. Αυτό δεν εξαρτάται από τη θέληση μας. Αυτό που εξαρτάται από εμάς είναι τι κάνουμε με αυτά.
Δεν συμφωνώ ούτε με το τέταρτο. Αρχικά, ο θεσμός του συμφώνου συμβίωσης μού φαίνεται άχρηστος. Ο θεσμός του πολιτικού γάμου, που είναι απαραίτητος, δεν έχει σκοπό να επισφραγίσει τον συναισθηματικό και ερωτικό δεσμό. Αυτό μόνο του είναι ιδιωτικό ζήτημα και δεν αφορά τον νομοθέτη. Ο γάμος έρχεται να διευθετήσει μια σειρά θεμάτων όπως η συμβίωση και η τεκνογονία και η γονεϊκή ευθύνη και τα οικονομικά θέματα των γονέων. Εδώ, από το ομοφυλόφιλο κίνημα έχουμε μια αλλαγή του νοήματος του γάμου ως επισφράγιση του έρωτα: νέο νόημα που αφορά και τείνει να επιβληθεί σε όλη την κοινωνία, σε όλους τους πολίτες. Δεν συμφωνώ με αυτή την αλλαγή του νοήματος και του ρόλου του γάμου.
Ακόμη πιο έντονα δεν συμφωνώ με το πέμπτο. Το παιδί πριν από όλα είναι καλό να σχετίζεται και να γνωρίζει τους γονείς του. Η γονεϊκή σχέση είναι βιολογική, συναισθηματική, ηθική, νομική, κοινωνική. Η ανατροπή αυτής της σχέσης σε νέες μορφές οικογένειας ανατρέπει την ανθρώπινη συμπεριφορά όπως αυτή ισχύει από κτίσεως κόσμου. Η αποδοχή της βιολογικά και ιατρικά υποβοηθούμενης τεκνογονίας ανοίγει τεράστια θέματα ηθικά και κοινωνικά, που τώρα θίγονται βιαστικά, επιπόλαια και εγωκεντρικά. Υπάρχει και άλλη μια πτυχή σε αυτό το ζήτημα. Ένα θέμα είναι να μην υπάρχει ο ένας γονέας από τη ζωή του παιδιού λόγω των απρόβλεπτων καταστάσεων στη ζωή (θάνατος χωρισμός, εγκατάλειψη κ.α.), ένα άλλο είναι να οργανώνεται η ζωή του παιδιού σαν να μην χρειάζεται ο πατέρας ή η μητέρα, και ένα τρίτο πράγμα είναι η ιατρικά υποβοηθούμενη τεκνογονία όπου υπάρχει ένας μόνο γονέας, και δεν συμμετέχει ένας άνδρας ή μια γυναίκα. Στην περίπτωση π.χ. της εγκατάλειψης της μητέρας από τον πατέρα, υπάρχει κάποιος πατέρας, ακόμη κι αν είναι άγνωστος. Στην περίπτωση της υποβοηθούμενης τεκνογονίας, δεν υπάρχει καν πατέρας. Ανθρωπολογικά και ως νόημα η τεκνογονία έχει αλλάξει. Δεν συμφωνώ λοιπόν με την εργαλειοποίηση του γάμου, της οικογένειας και της τεκνογονίας προκειμένου να γίνει αποδεκτή κοινωνικά ο ομοφυλοφιλία και η ιδεολογία της παντοδυναμίας της προσωπικής επιθυμίας που προωθεί.
Η μομφή του ρατσισμού σε όποιους υποστηρίζουν τις παραπάνω απόψεις δεν μου φαίνεται λογική. Αν θεωρώ ότι ο μαύρος Αφρικανός είναι κατώτερος άνθρωπος από τον λευκό, ή ο Μογγόλος από τον ινδοευρωπαίο, τότε είμαι ρατσιστής. Αλλά στο θέμα της ομοφυλοφιλίας έχουμε να κάνουμε με συγκεκριμένες συμπεριφορές, πεποιθήσεις, τοποθετήσεις. Αυτές οι διαφωνίες είναι κοινωνικές, φιλοσοφικές ηθικές κτλ, αλλά δεν συνιστούν ρατσισμό, δεν αναφερόμαστε σε κατώτερο άνθρωπο. Προηγουμένως είπα ότι η ομοφυλοφιλία αποτελεί «αταξία». Με αυτήν την έννοια και εγώ που φορώ γυαλιά έχω μια αταξία της όρασης. Αυτό δεν με κάνει κατώτερο άνθρωπο, ούτε θέλω να υφίσταμαι κοινωνικές διακρίσεις γι’ αυτό. Ο ισχυρισμός ότι αν δέχεσαι τον ομοφυλόφιλο άνθρωπο, τότε δέχεσαι και τον τρόπο με τον οποίο θέλει να ζήσει την σεξουαλικότητά του και να δέχεσαι και τις κοινωνικές αλλαγές που αυτές επιφέρουν, δεν μου φαίνεται σωστός.
Τα κινήματα των ομοφυλόφιλων λοιπόν δεν ασχολούνται μόνο με το πώς να εξασφαλίσουν ελευθερία και αυτονομία στην προσωπική ζωή του καθενός. Αλλά η ατζέντα είναι πολύ ευρύτερη. Προωθούν – έχοντας ούριο άνεμο μέσα στη γενικότερη σύγχρονη νοοτροπία των ατομικών δικαιωμάτων και της αυτονομίας του ατόμου – ριζικές κοινωνικές, πολιτισμικές και ανθρωπολογικές αλλαγές. Οι κοινωνικές αυτές αλλαγές βασίζονται όλο και περισσότερο σε ένα συνεχώς ισχυρότερο «εγώ επιθυμώ» και «εγώ θέλω». Και αυτό γίνεται όλο και πιο επιθετικά όπως φαίνεται από την έλλειψη αιδούς στις περισσότερες από αυτές τις διαδηλώσεις, ή από την γενικευμένη πλέον μομφή της ομοφοβίας σε όσους έχουν παραδοσιακές αντιλήψεις, μομφή η οποία υπαινίσσεται πανικό και απώλεια της λογικής. Αυτές είναι κάποιες σκέψεις μου που βασίζονται στη λογική και στην ηθική αντίληψη. Δηλαδή και ομοφυλόφιλος να ήμουν, δεν βλέπω τι θα άλλαζα στα παραπάνω. Έλεγε κάποιος: «Δεν ξέρουμε τι κάνουμε γιατί δεν ξέρουμε τι χαλάμε». Αυτό ισχύει όχι μόνο για την οικολογία, αλλά και για την κοινωνία και τον πολιτισμό.
Η αντίληψη ότι μπορούμε να χειριζόμαστε την πραγματικότητα σύμφωνα με την ανθρώπινη επιθυμία, και ότι κάθε κοινωνική ομάδα φτιάχνει το δικό της σύστημα αξιών και τον δικό της κόσμο, αυτή η αντίληψη δεν μπορεί να είναι χωρίς όρια.
Κείμενο που δημοσιεύεται στο περιοδικο Ανοιχτοί Ορίζοντες στο τευχ.1129 του εκλεγμένου αρχιεπισκοπου Αθηνων των Καθολικών της Ελλάδος, π.Θεόδωρου Κοντίδη.
Θεματολογικές ετικέτες