Κατήχηση

Η αγάπη του Χριστού έχει νικήσει πια το μίσος

Το Σάββατο 29 Μαΐου 2021, κατά τη διάρκεια μίας λιτανείας για τη μνήμη των χριστιανών μαρτύρων της 26ης Μαΐου 1871, που οργανώθηκε από την Ενορία της Παναγίας των Αιχμαλώτων (Notre-Dame des Otages), στη διαδρομή από τη Φυλακή της Ροκέτ (prison de la Roquette) προς την οδό Αξό (rue Haxo) σημειώθηκαν βίαια επεισόδια, όταν μία ομάδα «αντιφασιστών» επιτέθηκε στους προσκυνητές. Εξ αφορμής του γεγονότος, ο Αρχιεπίσκοπος Παρισιού Μισέλ Ωπτί δημοσίευσε το παρακάτω άρθρο στη εφημερίδα Le Figaro.

 «Οι Χριστιανοί δεν ξεχωρίζουν από τους άλλους ανθρώπους στην γλώσσα ομιλίας, ούτε στις συνήθειες… Διαβιούν στην γη αλλά έχουν το πολίτευμα στον ουρανό. Σέβονται και εφαρμόζουν τους κρατικούς νόμους αλλά με τον τρόπο ζωής τους ξεπερνούν τους νόμους. Αγαπούν τους πάντες έστω κι αν διώκονται από όλους… Περιφρονούνται από τους ανθρώπους αλλά γίνεται δόξα γι’ αυτούς η περιφρόνηση… Χλευάζονται και αυτοί ευλογούν. » Tα λόγια αυτά προέρχονται από την επιστολή προς τον Διόγνητο, ένα κείμενο του τέλους του 2ου αιώνα μ.Χ. Η συνάφεια των λόγων αυτών με τους χριστιανούς μάρτυρες κατά την περίοδο της παρισινής Κομμούνας είναι κατάδηλη. Οι 50 αιχμάλωτοι της οδού Αξό, εκ των οποίων 35 στρατιώτες, ένας οικοδόμος, ένας ξυλουργός και δέκα κληρικοί, τουφεκίστηκαν ή εκτελέστηκαν με τρόπο επονείδιστο πριν από 150 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα. Οι άθεοι και αντικληρικαλιστές δήμιοί τους ίσως εμφορούνταν από υψηλά τάχα ιδεώδη δικαιοσύνης και ειρήνης που είχαν -αλίμονο- εκπέσει σε τυφλό μίσος και απέραντη μνησικακία. Με ελάχιστες μέρες διαφορά από τους αιχμαλώτους της οδού Αξό, εκτελέστηκε και ο τότε Αρχιεπίσκοπος της Πόλης, ο Mgr Georges Darboy, πληρώνοντας με το αίμα του την πίστη προς τον Καλό Ποιμένα, που θυσιάζει την ψυχή Του υπέρ των προβάτων. 

 

ΤΥΦΛΗ ΒΙΑ

Το προηγούμενο Σάββατο, στο Παρίσι, περίπου 300 πιστοί χριστιανοί συγκεντρώθηκαν, τηρώντας αυστηρά τους ισχύοντες νόμους και έχοντας εκ των προτέρων ειδοποιήσει -όπως απαιτείται- τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες. Συγκεντρώθηκαν, όχι για να διαδηλώσουν τη δυσαρέσκειά τους για κάποια πολιτική απόφαση ή να διεκδικήσουν κάποιο ατομικό τους δικαίωμα. Συγκεντρώθηκαν απλώς για να τελέσουν το ετήσιο προσκύνημά τους προς το Ναό της Παναγίας των Αιχμαλώτων. Συγκεντρώθηκαν για να εκτελέσουν το καθήκον που τους επέβαλλε η συνείδησή τους: να τιμήσουν τους Μάρτυρές τους, να προσευχηθούν και να ζητήσουν τη μεσιτεία τους. Η μνήμη και η τιμή στους νεκρούς είναι η μόνη εγγύηση που μπορεί να στηρίξει την ελπίδα σε ένα λαό. « Το αίμα των Μαρτύρων είναι ο σπόρος των χριστιανών », έλεγε ο Τερτυλλιανός. Το αίμα των Μαρτύρων είναι το ύψιστο σημείο ελευθερίας. Είναι ακριβώς η ελευθερία που διακηρύσσει πως η πίστη στον Αναστημένο Χριστό είναι πολύ σπουδαιότερη και από την υστεροφημία μας, και από την ασφάλειά μας, και από αυτήν ακόμη την επιβίωση.

                Η τυφλή βία που δέχθηκαν οι προσκυνητές από την ομάδα των αποκαλούμενων « αντιφασιστών » είναι απολύτως απαράδεκτη και καταδικαστέα στα πλαίσια μίας ευνομούμενης πολιτείας. Η πράξη αυτή γεννά ακόμη το ερώτημα: τί είδους « φασισμός » προσάπτεται τάχα σε αυτούς τους ενορίτες, που ἐκ πάσης φυλῆς καὶ γλώσσης καὶ λαοῦ καὶ ἔθνους (Αποκ 5, 9) ήρθαν να ψάλουν ειρηνικά και να προσευχηθούν;

                Για την προστασία των ενοριτών και την επιτήρηση της λιτανείας είχαν διατεθεί από τις αρχές δύο αστυνομικοί. Τους ευχαριστώ εκ βάθους καρδίας για το κουράγιο που επέδειξαν. Η ασφάλεια αυτής της εκδήλωσης των χριστιανών δεν ήταν βέβαια στις προτεραιότητες των αρμοδίων αρχών, που είχαν να μεριμνήσουν για ένα σωρό άλλες διαδηλώσεις και πορείες εκείνη τη μέρα. Από την πλευρά μας, έχουμε έρθει σε επαφή με τους υπευθύνους για να κάνουμε τον απολογισμό αυτού του εξόφθαλμα ατυχούς χειρισμού και να ορίσουμε, σε μία ξεκάθαρη συζήτηση, τα απαραίτητα μέτρα που θα πρέπει να εφαρμόζονται σε ανάλογες περιστάσεις από τούδε και στο εξής.

                Οι Χριστιανοί δέχθηκαν με σχετική ικανοποίηση το μήνυμα συμπάθειας του Υπουργού των Εσωτερικών. Δε διεκδικούμε κανένα ιδιαίτερο προνόμιο: το μόνο που ζητούμε είναι ίση μεταχείριση σε σχέση με τις υπόλοιπες θρησκείες ή κοινότητες όσον αφορά στην προστασία των πολιτών και στο δικαίωμα έκφρασης της πίστης μας στο δημόσιο χώρο, όπως ορίζει το Σύνταγμά μας, στα πλαίσια της κοινωνικής ειρήνης και του κοινού καλού.

 

ΕΛΠΙΔΑ ΑΚΑΤΑΜΑΧΗΤΗ

Ποια πρέπει όμως να είναι η αντίδραση των χριστιανών απέναντι στη βία; Όλοι γνωρίζουμε το μηχανισμό της μιμητικής αντίδρασης και της διάθεσης αυτοδικίας, όπου το μίσος γεννά μίσος και η βία γεννά βία. Το αίμα του Άβελ, που σκοτώθηκε από τον αδελφό του Κάιν, τρέχει ακατάπαυστα στο ρου της ανθρώπινης ιστορίας. Όμως, για εμάς τους χριστιανούς, ο Χριστός έσπασε το φαύλο κύκλο του μίσους. Γιατί ο Χριστός είναι ο Αθώος που θανατώθηκε, κατά τον Προφήτη Ησαΐα. Έτσι, σήκωσε στους ώμους Του τις αμαρτίες μας. Και τις σήκωσε μέχρι θανάτου, και μάλιστα θανάτου Σταυρικού. Γράφει ο Απόστολος Πέτρος στην πρώτη καθολική του επιστολή: ο Χριστός είναι Εκείνος «ὃς ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίησεν, οὐδὲ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ· ὃς λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει, παρεδίδου δὲ τῷ κρίνοντι δικαίως· ὃς τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν αὐτὸς ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώματι αὐτοῦ ἐπὶ τὸ ξύλον, ἵνα ταῖς ἁμαρτίαις ἀπογενόμενοι τῇ δικαιοσύνῃ ζήσωμεν» (Α Πετρ 2, 22-24). Τον Απόστολο Πέτρο ακριβώς διέταξε ο Χριστός να μην ενδώσει στον πειρασμό της βίας και της αντεκδίκησης: « ἀπόστρεψόν σου τὴν μάχαιραν εἰς τὸν τόπον αὐτῆς· πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται.» (Ματθ 26, 52).

                Πρέπει λοιπόν να αγωνισθούμε για να εγκολπωθούμε τον «τρόπο» του Χριστού. Ο Χριστός πάτησε με το θάνατό Του το θάνατο! Η απαστράπτουσα νίκη της Αναστάσεως, όπου ο Χριστός ανίσταται νικητής από τα βάθη του σκότους, φωτίζει πλέον την ιστορία με ένα άπλετο και ολόλαμπρο φως. Και μας χαρίζει μία ελπίδα ακαταμάχητη. Νεκρώνοντας τα πάθη για το Χριστό, με πίστη και εγκαρτέρηση απέραντη, ατενίζοντας την ευλογημένη Του Ανάσταση, οι μακάριοι μάρτυρες έλαβαν τη χάρη να κρατήσουν την ψυχική τους ειρήνη και, όχι μόνο να μην ανταποδώσουν βία, αλλά να συγχωρήσουν τους εκτελεστές τους. Κατά την περίοδο της Παρισινής Κομμούνας, ο τότε Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, o Louis-Bernard Bonjean, που ήταν και αυτός αιχμάλωτος, έγραφε στο γιό του, σε εκείνη την τελευταία του επιστολή πριν εκτελεστεί: «Όταν κάποιος κάνει το καθήκον κατά τη συνείδησή του, παίρνει τόση εσωτερική ικανοποίηση που μπορεί να υπομείνει με καρτερία, και μπορώ να πω με γλυκύτητα, και τις πλέον πικρές οδύνες. Αυτή είναι και η σημασία της φράσης από την Επί του Όρους ομιλία, της οποίας το θεσπέσιο νόημα τώρα μόλις αρχίζω να καταλαβαίνω: Μακάριοι οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης…»

                Stat Crux dum volvitur orbis: αυτή είναι η φράση-σύμβολο των Καρθουσιανών μοναχών, που ερμηνεύεται: «Ο κόσμος γυρνάει πάνω κάτω, όμως ο Σταυρός παραμένει απαρασάλευτος». Το σημείο του Σταυρού είναι η πηγή αλλά και το απόγειο της ανθρώπινης ιστορίας. Γιατί ακριβώς μέσα από την πιο βαθειά και ανήκουστη αδικία, μέσα από το μίσος, ακούγεται εκκωφαντικός ο λόγος της συγγνώμης. Ο Μπερνανό γράφει στο Ημερολόγιο του Επαρχιακού Εφημερίου για το μυστήριο του Εσταυρωμένου: « Αν ο Θεός μας ήταν ο Θεός των παγανιστών ή των φιλοσόφων – για μένα εξάλλου αυτά τα δύο είναι το ίδιο και το αυτό- θα μπορούσε κάλλιστα να βρει καταφύγιο στην απρόσιτη επουράνια κατοικία του και η δυστυχία μας θα έτρεχε λαγανιασμένη ξωπίσω του να τον βρει. Αλλά ο δικός μας Θεός, ήρθε ως εμάς και σήκωσε τη δυστυχία κυριολεκτικά μέσα από τα χέρια μας. Θα μπορούσατε να Τον χτυπήσετε, θα μπορούσατε να Τον φτύσετε στο πρόσωπο, θα μπορούσατε να Τον μαστιγώσετε ή τέλος να Τον καρφώσετε σε ένα Σταυρό… δεν έχει καμία σημασία… Γιατί, όλα αυτά έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, έχουν ήδη τελειώσει…» 

                Έχουν ήδη τελειώσει! Η επίγνωση αυτής της πραγματικότητας είναι μία πολύ μεγάλη χάρη που δίνει η πίστη. Αλλά είναι και το καθήκον των χριστιανών, που βρίσκονται στην κοινωνία των ανθρώπων, να μαρτυρήσουν εν μέσω του κόσμου πως η Αγάπη του Χριστού έχει νικήσει πια το μίσος.

                Δε ζητούμε τίποτε άλλο παρά μόνο να μπορούμε να κάνουμε αυτό που θεωρούμε καθήκον με ειρήνη και σεβασμό των νόμων ενός Κράτους Δικαίου που οφείλει να εγγυηθεί την προστασία και την ελεύθερη έκφραση του θρησκευτικού αισθήματος όλων των πολιτών.

 

Μετάφραση Χάρης Χατζηγώγος

Συγγραφέας

Αφήστε μια απάντηση