Σοφία 12, 13, 16-19: Μας κυβερνάς με μεγάλη επιείκεια.
Ρωμ. 8,26-27: Ο Θεός γνωρίζει τα πάντα στις καρδιές μας.
Ματθ. 13,24-43: Ο εχθρός του ήρθε και έσπειρε γαρύφαλλο.
Το σημερινό Ευαγγέλιο δίνει μια εικόνα της Εκκλησίας. Ακούγοντάς το, υποθέτω ότι οι περισσότεροι από εμάς μοιραζόμαστε την ίδια άποψη. Θεωρούμε δεδομένο ότι το σιτάρι είμαστε εμείς, ενώ τα ζιζάνια είναι οι άλλοι. Οι άλλοι που είμαστε αρκετά διατεθειμένοι να κατονομάσουμε: Ανθρώπους που μας ενοχλούν, που θεωρούμε ότι δεν είναι ακριβώς στο επίπεδό μας, που υποψιαζόμαστε για υποκρισία κ.λπ. Με έναν αναστεναγμό συγκαταβαίνουμε: «Ωραία, ας μείνουν μέχρι την ώρα του θερισμού, αλλά μετά…».
Αν σκεφτόμαστε έτσι, ένα πράγμα είναι σίγουρο: Δεν έχουμε καν αρχίσει να ζούμε ως μαθητές του Χριστού. Ήρθε λοιπόν η ώρα να ξεκινήσουμε.
Είμαστε όλοι μέλη της Εκκλησίας, του Μυστικού Σώματος του Χριστού, κατά χάρη. Είμαστε όλοι αμαρτωλοί που μας έχουν συγχωρεθεί πολλά. Αν αρχίσουμε να υπολογίζουμε τα χρέη των άλλων, είναι επειδή έχουμε ξεχάσει τα δικά μας. Είναι ανώφελο, και μπορεί να είναι ανθυγιεινό, να συνεχίσουμε να αναπολούμε αμαρτίες που μας έχουν συγχωρεθεί. Ό,τι έχει συγχωρεθεί, έχει συγχωρεθεί· δεν υπάρχει πλέον. Η αμαρτία μπορεί να αφήσει πληγές μέσα μας· και με την αμαρτία μας μπορεί να πληγώσουμε βαθιά τους άλλους. Αυτό είναι ένα σοβαρό ζήτημα. Η επούλωση και η επανόρθωση μπορεί να διαρκέσει πολύ καιρό, μπορεί ακόμη και να γίνει καθήκον της ζωής μας. Ωστόσο, το κεντρί της αμαρτίας απομακρύνεται όταν αυτή συγχωρείται από τον Κύριό μας μέσω της Εκκλησίας. Ο μόνος καλός λόγος για να επιστρέψουμε για να αναλογιστούμε τη δική μας αμαρτία είναι ο κίνδυνος να υποκύψουμε στην επίκριση. Αν είμαι αρκετά τρελός ώστε να αρχίσω να θεωρώ τους άλλους χαμένους, να βάζω όρια στο έλεος του Θεού, τότε θα πρέπει να ανοίξω το μητρώο των αμαρτιών μου και να θυμηθώ συνειδητά πού ήμουν και πού θα μπορούσα να είχα μείνει, αν δεν με είχε λυτρώσει το ισχυρό χέρι του Κυρίου.
Με αυτόν τον τρόπο η αμαρτία, που είναι ένα κακό από μόνη της, μπορεί να εξυπηρετήσει έναν καλό σκοπό. Ο Ιωάννης της Κλίμακος, ηγούμενος του Όρους Σινά τον έβδομο αιώνα, έγραψε αυτά τα σοφά λόγια: «Ένα σφάλμα συχνά σώζει τον έξυπνο άνθρωπο, φέρνοντάς του σωτηρία και άφεση αμαρτιών σε πείσμα του εαυτού του» (Κλίμαξ, 24).
Προσέξτε να μην παρεξηγήσετε αυτή τη δήλωση. Ο Ιωάννης έπαιρνε την αμαρτία στα σοβαρά. Ούτε για ένα λεπτό δεν την ευτελίζει. Αυτό που λέει είναι το εξής: Ο έξυπνος άνθρωπος έχει την τάση να θεωρεί τον εαυτό του αυτάρκη. Για κάποιον αυτάρκη, ο Θεός είναι περιττός. Αυτός ή αυτή θα σφετεριστεί τότε τα θεία προνόμια και θα αρχίσει να κρίνει τους άλλους. Τότε όμως είναι που ένα ολίσθημα μπορεί να αποδειχθεί προνοητικό. Μόλις διαπιστώσουμε ότι έχουμε πέσει για τα καλά και πραγματικά, με τα μούτρα στο χώμα, απαλλασσόμαστε από τις αυταπάτες για τον εαυτό μας. Μπορούμε τότε να ξεκινήσουμε μια νέα ζωή από την αρχή, βασισμένοι στην πραγματικότητα, στην αλήθεια, εμπιστευόμενοι το έλεος του Θεού. Η Βίβλος μας δείχνει παραδείγματα τέτοιας παιδαγωγίας στις ιστορίες του βασιλιά Δαβίδ, του Ασώτου Υιού, του Αποστόλου Πέτρου και πολλών άλλων.
Πώς μπορούμε να μάθουμε καλύτερα να βλέπουμε τους άλλους όπως τους βλέπει ο Θεός; Στο ανάγνωσμα της Σοφίας μας δίνονται προκλητικές, γήινες συμβουλές. Το κεφάλαιο από το οποίο προέρχεται το ανάγνωσμα αξίζει να διαβαστεί ολόκληρο. Ασχολείται με ερωτήματα που θέτουν συχνά οι άνθρωποι σε συζητήσεις: Γιατί ο Θεός δεν βάζει τέλος στους κακούς ανθρώπους; Γιατί αφήνει την αδικία να συνεχίζεται; Η Σοφία του Σολομώντα λέει: «Διορθώνεις σιγά-σιγά εκείνους που παρανομούν» (12.2). Αν προχωρούσε πολύ δυναμικά και πολύ γρήγορα, αυτό θα μπορούσε να είναι καταστροφικό. Αν τρίψουμε ένα εύθραυστο σκεύος πολύ δυνατά για να αφαιρέσουμε τη σκουριά, μπορεί να σπάσει μέσα στα χέρια μας. Και οι άνθρωποι είναι εύθραυστοι, επίσης όταν συμπεριφέρονται βάναυσα.
Το Βιβλίο της Σοφίας αποκαλεί το φτυάρι φτυάρι. Παρέχει έναν κατάλογο με πραγματικά αποτρόπαιες πράξεις. Το διαβάζουμε γεμάτοι αγανάκτηση, έτοιμοι να καλέσουμε φωτιά από τον ουρανό στους δράστες. Η Γραφή εν τω μεταξύ απευθύνεται στον Κύριο και λέει: «Αλλά και αυτούς ακόμη τους λυπήθηκες, αφού ήταν άνθρωποι· ἀλλὰ καὶ τούτων ὡς ἀνθρώπων ἐφείσω” (12.8). Ο Θεός ελπίζει, παρά την ελπίδα, ότι ακόμη και οι πιο σκληρές ψυχές θα μπορούσαν να «απελευθερωθούν από την κακία» και να επιλέξουν τη μεταστροφή (12.2).
Όταν ο Ιησούς διατάσσει να μείνει το ζιζάνιο μέχρι την ώρα του θερισμού, δεν είναι για να εξασφαλίσει, την έσχατη ημέρα, μια δυνατή φωτιά στο καμίνι! Όχι, ο θείος σκοπός και η μεγαλειώδης ελπίδα του είναι να γίνει το ζιζάνιο, σιτάρι. Σε αυτό το σημείο μπορεί να ξεσηκωθείτε σε ένδειξη διαμαρτυρίας και να πείτε: Τα ζιζάνια είναι ζιζάνια! Θα ήταν μια αληθινή δήλωση που θα βασιζόταν στις δικές μας περιορισμένες παραδοχές. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε με Εκείνον που μπορεί να μετατρέψει το νερό σε κρασί. Που μπορεί να κάνει κάτι από το τίποτα. Και που μπορεί να κάνει έναν αμαρτωλό δίκαιο.
Αν σιγά-σιγά αρχίσουμε να ενδυόμαστε το φρόνημα του Χριστού (πρβλ. Φιλ. 2.5), αυτό θα φανεί στον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τους άλλους. Δεν θα μας απασχολεί, τότε, να τους καταδικάζουμε ή να μοιράζουμε ταμπέλες. Όχι, θα τους βλέπουμε ως παιδιά του Θεού, ως αδελφούς και αδελφές μας, που καλούνται για έναν μεγάλο και ευγενή σκοπό. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους βοηθήσουμε στην πορεία τους.
«Έτσι δίδαξες στον λαό σου ότι οι δίκαιοι πρέπει να είναι ευγενικοί [κυριολεκτικά, “φιλάνθρωποι”, δηλαδή να αγαπούν τους άλλους ανθρώπους], και γέμισες τα παιδιά σου με καλή ελπίδα, επειδή δίνεις μετάνοια για τις αμαρτίες». Αυτό είναι το μήνυμα της Γραφής προς εμάς. Θα καταλάβουμε ότι έχουμε αρχίσει να ζούμε ως χριστιανοί όταν μοιραζόμαστε μια τέτοια ελπίδα, όχι μόνο για τον εαυτό μας, αλλά και με τους άλλους.
Από τους πιο αξιαγάπητους Πατέρες της Ερήμου είναι ο αββάς Βησσαρίων. Εκπαιδεύτηκε στη μοναστική ζωή από τον Μέγα Αντώνιο την εποχή του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου. Ήταν ευρέως γνωστός και τον εκτιμούσαν για την ασκητική του ζωή, την ευγένεια, τη σεμνότητα και τη μεγάλη του φιλανθρωπία. Η ακόλουθη ιστορία διηγείται γι’ αυτόν:
Μια μέρα ο ιερέας έδιωξε από την εκκλησία έναν μοναχό που είχε αμαρτήσει. Ο Βησσαρίων τότε σηκώθηκε και ακολούθησε τον αδελφό έξω, λέγοντας: «Αν θεωρείς αυτόν τον αδελφό, που έχει διαπράξει μία αμαρτία, ανάξιο να λατρεύει τον Θεό, τότε τι θα γίνει με μένα, που έχω διαπράξει πολλές αμαρτίες;»!!
Ένα παράδειγμα προς μίμηση. Αμήν.
Θεματολογικές ετικέτες