- Συγγραφέας: Ζώης Ιωάννης
1. Γενική εικόνα.
Η πρωταρχική αιτία της εξ ισλαμιστών εκπορευόμενης βίας και τρομοκρατίας είναι η εν εξελίξει προσπάθεια εσωτερικής εκκαθάρισης των μουσουλμάνων μεταξύ τους. Το Ισλάμ αποτελεί μια θρησκεία σχετικά νέα, μόλις γύρω στο 620 μΧ άρχισε να κωδικοποιείται. Και σαν νέα θρησκεία ακόμη κατατρύχεται από τις αιρέσεις και τους ιερούς πολέμους. Ο μουσουλμανικός κόσμος ζει τον δικό του μεσαίωνα. Άλλωστε τα περισσότερα θύματα των αυτόχειρων βομβιστών των σουνιτών μέχρι σήμερα, δεν είναι δυτικοί αλλά μουσουλμάνοι Σιίτες, Αλαουίτες και Γεσίντες σε Πακιστάν, Ιράκ, Συρία κ.α. Αυτή τη στιγμή πολεμούν στη Λιβύη αλλά και στο Ιράκ Σουνίτες του ISIS με Σουνίτες της Αλ Κάϊντα.
Το Ισλάμ έχει κάπου 1.7 δις πιστούς παγκοσμίως (δεύτερη πολυπληθέστερη θρησκεία, πρώτη Χριστιανισμός με 2.2 δις). Έχει δυο βασικά «παρακλάδια», τους Σία (οι υποστηρικτές του Αλί, ακολουθείται από περίπου 15% του συνόλου των μουσουλμάνων διεθνώς, αποδέχονται ότι χαλίφης-θρησκευτικός ηγέτης, διάδοχος του Μωάμεθ- μπορεί να γίνει μόνο κάποιος από το γενεαλογικό δένδρο του Μωάμεθ, αποτελούν πλειοψηφία σε Ιράν, Ιράκ, Αζερμπαϊτζάν, Μπαχρέιν και απορρίπτουν σχεδόν ολοκληρωτικά την κοσμική εξουσία και θεωρούν ως νόμιμη εξουσία μόνο την θρησκευτική) και Σούνι (85%, αποδέχονται ότι χαλίφης μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε ενάρετος Μουσουλμάνος, έχουν επικρατήσει στις περισσότερες μουσουλμανικές χώρες και έχουν πιο «κοσμικό» προσανατολισμό). Υπάρχουν βέβαια και πολλές «παραφυάδες» (Αλαουί, Σαλάφι, Ουάχαμπ, κλπ). Ο βασικός αυτός διαχωρισμός στον Ισλαμικό κόσμο έγινε νωρίς, το 661μΧ μετά την δολοφονία του χαλίφη Αλί (εξάδελφος και γαμπρός του Μωάμεθ) και τον πόλεμο που ακολούθησε.
Πηγές του Ισλάμ αποτελούν το Κοράνι και το Χαντίτ (όλη η θρησκευτική παράδοση του Ισλάμ). Το Ισλάμ είναι ένας άλλος κόσμος με άλλες αρχές, άλλη προοπτική κοινωνικής οργάνωσης, άλλες αρχές ηθικής και κοινωνικοποίησης που παραμένει άγνωστος εν πολλοίς στη Δύση. Το Ισλάμ από μόνο του είναι μια θρησκεία φιλάνθρωπη (για παράδειγμα στο κοράνι ρητά αναφέρεται ως χρέος του κάθε πιστού να δίδει σταθερά μέρος των εσόδων του στους φτωχούς (zakat), απαγορεύεται το δάνειο με τόκο ενώ η φράση πως αποτελεί ιερή υποχρέωση των πιστών η διάδοση της πίστης με την βία δεν υπάρχει σε όλες τις εκδόσεις του κορανίου ή εάν υπάρχει, ερμηνεύεται ποικιλοτρόπως).
Το Ισλάμ σαφώς έχει σοβαρά προηγούμενα με την αποικιοκρατία, ας μην γελιόμαστε. Όμως αντίθετα από ότι νομίζει η Δύση, δεν είναι αυτή η πρώτη του προτεραιότητα. Η πρώτη προτεραιότητα του Ισλάμ είναι να ξεκαθαρίσει την εσωτερική του καθαρότητα.
Αυτό που βλέπουμε δεν είναι επίθεση στη Δύση. Η Δύση αποτελεί παράπλευρη απώλεια. Ο αληθινός πόλεμος είναι ένας μακρύς, σκληρός και αιματηρός εμφύλιος ιερός πόλεμος ανάμεσα στους Σούνι και τους Σία. Ένας ιερός πόλεμος που έχει και το επιπλέον μέτωπο με τις Δυτικότροπες εκείνες δυνάμεις που εξέφρασε η κίνηση του Μπάαθ ξεκινώντας από τον Νάσσερ στην Αίγυπτο και κατόπιν επεκτάθηκε στο Ιράκ με τον Σαντάμ Χουσείν.
Όταν το 1991 οι Αμερικανοί μπήκαν στο Ιράκ, ο πλέον επιφανής των Σία Αλ Σιστάνι εξέδωσε Φάτουα (ιερή εντολή) όπου καλούσε τους πιστούς όχι σε αντίσταση στους Αμερικανούς αλλά στους προαιώνιους εχθρούς, τους Σούνι.
Έγραφε ο Αλ Σιστάνι : "Οι Αμερικανοί θέλουν το πετρέλαιο. Θα το πάρουν και θα φύγουν. Σε δέκα, σε είκοσι , σε πενήντα χρόνια. Τώρα όμως είναι η ιστορική ευκαιρία να απαλλαγούμε από την καταδυνάστευση των Σούνι η οποία ξεκινάει από την μάχη της Καρμπάλα" .
Ειδικότερα για την σχέση Γαλλίας-Ισλάμ: Η κορυφαία ειδική αντιτρομοκρατική μονάδα GIGN της Γαλλίας εκλήθη από την Σαουδική βασιλική οικογένεια και κατέστειλε την μεγάλη κατάληψη του ιερού τεμένους της Μέκκα από φανατικούς φονταμενταλιστές σε ένα λουτρό αίματος (Νοε-Δεκ 1979). Αυτή η στρατιωτική επέμβαση είναι η βάση για την τόσο έντονη στοχοποίηση της Γαλλίας και όχι η βάναυση καταστολή των Γάλλων στην Αλγερία. (Υπάρχουν και «τακτικά» πλεονεκτήματα της επιλογής της Γαλλίας ως στόχο όμως, βλέπε παρακάτω).
O κόσμος του Ισλάμ για τις Δυτικές κοινωνίες είναι τόσο άγνωστος όσο η αθέατη πλευρά της Σελήνης. Αντίθετα η μαζική τηλεόραση έχει επηρεάσει έντονα τον Ισλαμικό κόσμο σχετικά με την Δύση. Μια μεγάλη μερίδα έχει θαμπωθεί από τη Δύση, την θέλει με κάθε τρόπο, περίπου την βλέπει σαν ένα παράδεισο επί της γης (σαν τους δικούς μας "εκσυγχρονιστές"). Μια άλλη μερίδα βλέπει την Δύση σαν τεράστια απειλή για την καταστροφή κοινωνιών που έχουν ιστορία αιώνων (σαν τους δικούς μας συντηρητικούς- θρησκόληπτους). Μια τρίτη μερίδα αντιλαμβάνεται ότι το παραδοσιακό Ισλάμ δεν μπορεί να προωθήσει τις κοινωνίες σε μια πρόοδο ανάλογη με την Δυτική και προσπαθεί να προσαρμόσει το Ισλάμ σε μια πιο secular (κοσμική) κοσμοθεωρία (πχ Μαλαισία, και κάπως λιγότερο η Ινδονησία).
Είναι φυσικό και επόμενο οι κοινωνίες αυτές να είναι σε τεράστιο αναβρασμό. Αν προστεθούν κολοσσιαία προβλήματα υπεργεννητικότητας, Δυτικής αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης, αναλφαβητισμού, το μείγμα γίνεται εκρηκτικό.
Είναι αναπόφευκτο λοιπόν όπου Ισλάμ και Δύση συναντώνται οι τριβές να είναι τεράστιες. Άγνοια και καχυποψία εκατέρωθεν είναι έντονες.
Αυτό ζούμε. Μας καίνε οι σπίθες που πετιούνται από ένα καζάνι που κοχλάζει ανεξέλγκτα! ( Iran Didn’t Create ISIS; We Did )
Η Ευρώπη γέννησε και τέρατα (πχ ναζισμός) αλλά η Ευρώπη γέννησε και αξίες.
2. Σύγκρουση πολιτισμών?
Πριν πάμε σε θεωρίες περί συγκρούσεων πολιτισμών (τύπου S. Huntington) και λοιπά…βαθυστόχαστα, μπορούμε να δούμε μερικά πρακτικά ζητήματα όπως ποιος χρηματοδοτεί τους τζιχαντιστές? Υπάρχουν βίντεο με κομβόι από ολοκαίνουργια οχήματα των τζιχαντιστών να επιτηρούνται από Αμερικανικά στρατιωτικά ελικόπτερα.
Το πετρέλαιο που πουλάει ο ISIS εδώ και 4 χρόνια (με 12 δολάρια το βαρέλι ενώ στην αγορά κοστίζει γύρω στα 40), δεν μπορούν να βρούνε που πήγε και μέσω ποιών; Το εμπάργκο αλλού ξέρουν να το εφαρμόζουν.
Τα βίντεο που ανεβάζουν χρόνια τώρα οι τζιχαντιστές έχουν IP (ηλεκτρονική διαδικτυακή διεύθυνση), γιατί δεν τους εντοπίζουν;
Η ευαισθησία είναι επιλεκτική και η υποκρισία περισσεύει: Το Κατάρ θα κάνει μουντιάλ αλλά ενδέχεται οι Ρώσοι να είναι ντοπέ και να μην μπορούν να πάνε γιατί διασύρουν τα ιδεώδη του αθλητισμού, ενώ η Σ.Αραβία, των δημόσιων απαγχονισμών κάθε δεύτερη μέρα, είναι ακόμα προεδρεύων χώρα στην επιτροπή ανθρώπινων δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα: Μην καταρρεύσει η Σ. Αραβία (λόγω χαμηλών τιμών πετρελαίου). Επί του παρόντος η δυτικόστροφη βασιλική οικογένεια των Σαούντ κρατάει την ισορροπία. Τότε τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα…(στην Σ. Αραβία έχει επικρατήσει η ακραία πολιτικο-θρησκευτική αίρεση των Ουαχαμπιστών που εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα που αποσκοπεί στην επιστροφή στις ρίζες του καθαρού Ισλάμ). Από τους κόλπους των Ουαχαμπιστών ξεκίνησε ο Οσάμα Μπιν Λάντεν και η Αλ Κάιντα (και συνεπώς και το ISIS ως «τέκνο» της Αλ Κάιντα).
3. Στρατολόγηση μαχητών (ειδικά νεαρών από Δυτικές χώρες)
Εμφανίζονται διάφορες αιτίες:
Α.
Η ριζοσπαστικοποίηση είναι αποτέλεσμα κοινωνικού αποκλεισμού, φτώχειας κλπ. Πάμπολλοι μετανάστες (μεταξύ αυτών και Έλληνες) στον Νέο Κόσμο, την Αυστραλία, στην Γερμανία κλπ νοιώσανε και υποφέρανε τα ίδια και χειρότερα. Για να μην αναφέρουμε βέβαια και τους μαύρους (δες τι ρατσισμός υπάρχει σε μερικές περιοχές στις ΗΠΑ, συμπεριφορά αστυνομικών απέναντί τους).
Γιατί κανένας από αυτούς δεν ζώστηκε το ΑΚ-47;
Β.
Φταίει εγγενώς το ίδιο το Ισλάμ? (S. Huntington, πόλεμος πολιτισμών?) Όχι απαραίτητα διότι υπάρχουν διάφορες εκφάνσεις του Ισλάμ, κάποιες συμβατές με τον δυτικό τρόπο ζωής και μάλιστα και αρκετά κοσμοπολίτικες (βλέπε Μαλαισία).
Γ.
Υπάρχει και η άποψη πως η τρομοκρατία, το κακό είναι ψυχιατρική αρρώστια, το λεγόμενο Σύνδρομο Ε με συγκεκριμένη συμπτωματολογία ( Is evil a disease? ISIS and the neuroscience of brutality )
Προς το παρόν, όπως γράφει το γερμανικό περιοδικό “Spiegel”, οι μόνοι που πολεμούν πραγματικά εναντίον του Ισλαμικού Κράτους – ISIS είναι η Αλ Κάϊντα. Αυτή τη στιγμή μαίνονται άγριες μάχες στην ανατολική Λιβύη ανάμεσα σε μαχητές του ISIS και της Αλ Κάϊντα για την κυριαρχία σε δύο πόλεις. Ίσως κι αυτή η εξέλιξη της αλληλοσφαγής των δύο να είναι η αιτία της στάσης αναμονής της Δύσης.
Είναι πιθανόν στόχος αυτών των επιθέσεων είναι η (το) ISIS να στρέψει την πλειοψηφία των Ευρωπαίων χριστιανών εναντίον των μουσουλμάνων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα πολλοί από τους δεύτερους -λόγω της αυξανόμενης ανασφάλειας, ελέγχων, γκετοποίησης- να μας προκύψουν ριζοσπαστικοποιημένοι. Σε αυτήν την περίπτωση το ISIS κερδίζει αμέσως νέα πλήθη προς "στρατολόγηση".
Η έγκριτη συντηρητική γερμανική εφημερίδα “Frankfurter Allgemeine”, είχε πρόσφατα στην ηλεκτρονική της έκδοση μια συνέντευξη με τον ειδικό σε θέματα τρομοκρατίας, τον καθηγητή του Αμερικανικού Πανεπιστημίου του Καίρου Asiem El Difraoui, ο οποίος (συνοπτικά) λέει:
"Οι τζιχαντιστές επέλεξαν να χτυπήσουν τη Γαλλία γιατί είναι ο πιο ασθενή κρίκος σε ολόκληρη τη Δύση με την έννοια ότι έχει τους περισσότερους κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά αποκλεισμένους νέους άραβες σε γκέτο, όπου οι περισσότεροι απ’ αυτούς έχουν συχνότερες επαφές με την αστυνομία για μικροκλοπές παρά με τους δασκάλους και με αστυνομικούς δίχως κάποια ειδική εκπαίδευση συμπεριφοράς προς μουσουλμάνους (όπως π.χ σε Αγγλία, Γερμανία, Ολλανδία). Σ’ αυτά τα γκέτο, η παρουσία του κράτους πρόνοιας είναι ανύπαρκτη. Οι μόνοι που «νοιάζονται» και «φροντίζουν» τους νέους αυτούς που «δεν έχουν στον ήλιο μοίρα» και δεν βλέπουν πουθενά φως, είναι οι Σαλαφιστές και άλλες εξτρεμιστικές-θρησκευτικές οργανώσεις. Με την ενέργειά τους αυτή επιδιώκουν την ακόμη μεγαλύτερη πόλωση και καταπίεση των μουσουλμάνων από τη γαλλική πολιτεία και κοινωνία, ώστε να αντλήσουν στρατιές απογοητευμένων, περιθωριοποιημένων και κυνηγημένων νέων, προσφέροντάς τους ένα νόημα στην έτσι κι αλλιώς άθλια ζωή τους .
Οι Γάλλοι δεν έχουν καταλάβει ακόμη γιατί οι νέοι μουσουλμάνοι είναι πιο φανατικοί από τους γονείς τους που δε γεννήθηκαν καν στη Γαλλία και αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά τους. Δεν έχουν καταλάβει πως η ριζοσπαστικοποίηση των νέων ντεσπεράντος μουσουλμάνων των γαλλικών και βελγικών γκέτο δεν έχει να κάνει τόσο με ιδεολογία ούτε καν με τη θρησκεία αλλά με άλλα ζητήματα όπως ψυχικά-οικογενειακά τραύματα, αναζήτηση νοήματος ζωής και την ανάγκη του να ανήκουν κάπου που τους κάνει υπερήφανους κι αυτό δεν είναι καν το να είναι ισλαμιστές όπως τόσοι άλλοι, αλλά επίλεκτοι Τζιχαντιστές που πολεμούν ενάντια σε εκείνους που τους συμπεριφέρονται σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
Φτώχεια, κοινωνικός αποκλεισμός, οικογενειακά-προσωπικά προβλήματα συν ακραίο Ισλάμ δημιουργούν το εκρηκτικό μείγμα. Εδώ να αναφέρουμε και κάποιες εύστοχες και ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις ενός σημαντικού (αλλά αμφιλεγόμενου) Γάλλου διανοητή, του Michel Houellebecq (Slouching Toward Mecca )
Ο Ουελμπέκ εντοπίζει το πρόβλημα των μουσουλμάνων στο γεγονός της επίγειας, εδώ και τώρα- αλλά χωρίς αυτούς- παρουσίας του παραδείσου. Ο παράδεισος της υλικής ευδαιμονίας είναι στο ενθάδε, και όχι στο επέκεινα.
Τα μαγαζιά με κορίτσια, τα στέκια με ηδονικά ναρκωτικά, τα λουσάτα ρούχα και αυτοκίνητα είναι εδώ, δίπλα μας. «Για να μπεις δεν χρειαζόταν να εκπληρώνεις ούτε τα επτά καθήκοντα του μουσουλμάνου ούτε να είσαι ταγμένος στον ιερό πόλεμο» (Πλατφόρμα, 324), οπότε δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι «το μουσουλμανικό σύστημα είναι καταδικασμένο: ο καπιταλισμός θα νικούσε. Ήδη οι νέοι Άραβες, το μόνο που σκέφτονται είναι η κατανάλωση και το σεξ» (Πλατφόρμα, 325).