περιοδικο Σύναξη τευχ.161 Ιανουάριος -Μάρτιος 2022

Ιω. Χρυσόστομος, Λόγος 18

Εἰς τήν πρός Ρωμαίους

Νηπιοβαπτισμός αθέλητος και φυσικά... "ανομολόγητος".

Σύμβολα είναι μικρές και ευσύνοπτες διατυπώσεις-ανακεφαλαιώσεις του περιεχομένου της Χριστιανικής Πίστεως. Υπάρχουν αρκετά.

Κατά πρώτον τα διαφαινόμενα μέσα στα κείμενα των επιστολών του Αποστόλου Παύλου (Ρωμ. 6, 17· Α΄ Τιμ. 6, 20· Β΄ Τιμ. 1, 13) και το, για κάποιους, σύμβολο των αποστολικών χρόνων(!) από την Α΄ Τιμ. 3, 16: «Ὁμολογουμένως μέγα ἐστί τό τῆς εὐσεβείας μυστήριον, Θέος ἐφανερώθη ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν πνεύματι, ὥφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν, ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ», και βέβαια το Σύμβολο της Νίκαιας.

Η λέξη Σύμβολο πάρθηκε από τον χώρο των στρατιωτικών, οι οποίοι καθόριζαν μια έκφραση ή λέξη που έπρεπε ο εισερχόμενος στο στρατόπεδο να προφέρει και ο φύλακας-σκοπός να γνωρίζει, ώστε να διακρίνει τους οικείους από τους εχθρούς και κατασκόπους.

Θρησκευτικό κατεστημένο;

Εκμεταλλευτική συνθήκη χειραγώγησης;

ή

Το σπίτι του Πατέρα μας;

«Είναι πάγια πεποίθησή μου, ότι μπορεί κανείς να "υπηρετήσει" πραγματικά

-με την παραδοσιακή έννοια αυτής της υπέροχης λέξης-

μόνον υιοθετώντας απέναντι σ’ αυτό που υπηρετεί, απόλυτη ανεξαρτησία κρίσης»

Ζωρζ Μπερνανός

Αυτοβιογραφία

Η εξωτερική παρανόηση και η εσωτερική παραποίηση είναι οι συνήθεις λανθασμένες τοποθετήσεις από τους σύγχρονους ανθρώπους, όσον αφορά τον... "θεσμό" της Εκκλησίας, αλλά δεν γίνεται να είναι και οι μόνοι τρόποι αξιολόγησης του Μυστηρίου της Εκκλησίας! Η Εκκλησία είναι το Μυστικό Σώμα του Ζώντος Χριστού στο οποίο πρέπει να συσσωματωθούν οι άνθρωποι. Το Σώμα αυτό έχει δεδομένα θεϊκά και υπερβατικά (Χάρις-Μυστήρια) αλλά και ανθρώπινα και χοϊκά (βιολογία και τρεπτή ανθρώπινη αδυναμία). Είναι Σώμα «κατάστικτον τοῖς μώλωψι καί πανσθενουργόν» (ύμνος Μ. Παρασκευής) γεμάτο δηλαδή τραύματα αλλά και παντοδύναμο.

Με τον διαβόητο «αριθμό του θηρίου» συμβαίνει ό,τι περίπου και με τα ζώδια: Παρότι οι αστρονομούντες δεν είναι βέβαιοι αν οι αστερισμοί του ζωδιακού κύκλου είναι δώδεκα ή δεκατρείς, έχει στηθεί παγκοσμίως ολόκληρη αποδοτικότατη επιχείρηση με βάση το «μαγικό» 12 και όχι το «γρουσούζικο» 13. Μια επιχείρηση που εκμεταλλεύεται «την υπέροχη βλακεία του κόσμου» όπως την καυτηριάζει στον «Βασιλιά Ληρ» ο Σαίξπηρ, που απελπίστηκε φαίνεται να βλέπει ανθρώπους να πιστεύουν πως η μοίρα τους δεν εξαρτάται από τη δική τους στάση και δράση αλλά από την κίνηση των άστρων.

Το 2021 δεν προσφέρεται μόνο για επετειακούς εορτασμούς. Θα ήταν λάθος τραγικό, εάν ως λαός μείνουμε μόνο σ’ αυτό το επίπεδο. Η επέτειος προσφέρει την ευκαιρία για αυτοκριτική και διόρθωση.

«Επειδή υπάρχουν πολλοί οικονόμοι των Εκκλησιών, που είναι μεν πιστοί, αλλά δεν είναι συνετοί αλλά μάλλον είναι το αντίθετο, γι’ αυτό ο Χριστός προείπε "Ποιος άρα θα είναι ο φρόνιμος;» για να τονίσει το σπάνιο και δυσεύρετο αυτών, που είναι συγχρόνως και πιστοί και μυαλωμένοι»

(Ωριγένης)

Οι αδελφοί μας Καθολικοί της Ελλάδος (ή δεν είναι αδέλφια, όσα αδέρφια είναι μαλωμένα;) δημοσίευσαν εφέτος μια όμορφη ανακοίνωση που επεξηγεί το γεγονός της τόσο μεγάλης χρονικής διαφοράς εορτασμού του Πάσχα μεταξύ Ορθοδόξων (1 Μαΐου) και Καθολικών (27 Μαρτίου). Την αναδημοσιεύουμε γιατί η αλήθεια είναι υπέρ πάντα και πάντας και γιατί δεν φοβόμαστε να αναγνωρίζουμε λάθη και κολλήματα μας.

[1]

«Όταν η άγνοια συμμαχεί με την εξουσία,

γίνονται ο πιο επίφοβος εχθρός»

Τζ. Μάλκολμ

 Όταν το 1982 αποφασίστηκε να νομιμοποιηθεί και να ισχύσει πολιτικός γάμος στην Ελλάδα, οι άνθρωποι της Εκκλησίας εξανέστησαν και διαμαρτυρήθηκαν (λες και ήταν χαρούμενοι και ευχαριστημένοι να παντρεύει η Εκκλησία άθεους και κουμουνιστές που δεν μπορούσαν αλλιώς να νομιμοποιήσουν τον γάμο τους!) και φώναζαν τότε στεντορείως πολλά αμετροεπή και υπερβολικά και απειλούσαν ότι όποιος κάνει πολιτικό γάμο δεν θα κηδεύεται, δεν θα βαφτίζει, δεν... δεν... δεν... και ότι ο πολιτικός γάμος δεν είναι γάμος!! Δεν είχαμε αντιληφθεί ούτε αφουγκραστεί τον μέγα Παπαδιαμάντη ήδη από τα τέλη του 19^ου αιώνα να μας φωνάζει ότι πρέπει να επιβληθεί πολιτικός γάμος για τις ληξιαρχικές ρυθμίσεις των ανθρώπινων συνθηκών και όποιος το επιλέγει και το επιθυμεί (όντας, όντως χριστιανός!) να κάνει και το Μυστήριο του Γάμου.

Πάντοτε διέφερε ο επαρχιακός τρόπος ζωής από αυτόν των αστικών κέντρων. Η επαρχιακή ζωή πάντοτε συσχετίζετο με την αγνότητα της φύσης, την άμεση επαφή με τη γη, που βοηθά τον καθένα να αγγίζει την πραγματικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Πάντοτε ταυτιζόταν με την απλότητα, σε αντίθεση με την περιπλοκότητα της τεχνολογίας με τη συμπαγή κοινότητα, που συνίσταται από στενές και γνήσιες σχέσεις, σε αντίθεση με την επιπολαιότητα και την απροσωπία ενός πλουραλιστικού μητροπολιτικού κέντρου.

Με τις γρήγορες αλλαγές που χαρακτηρίζουν τον αιώνα που ζούμε, Η επαρχιακή ζωή έχει αλλάξει με τέτοιο τρόπο ώστε να διερωτάται κάνεις εάν αυτοί που ζουν στην επαρχία έχουν μπορέσει να αφομοιώσουν αυτή την αλλαγή. Η τεχνολογία έχει εισβάλλει ανεπαίσθητα σε κάθε όψη της ζωής, από τις ευκολίες του σπιτιού μέχρι και του τρόπου με τον όποιο καλλιεργείται η γη. Η κινητικότητα και η ανωνυμία, κύρια χαρακτηριστικά της αστικοποίησης, έχουν διαφοροποιήσει την επαρχιακή κοινότητα από την παλαιά της υπόσταση, μια διαφοροποίηση που πολλές φορές δεν ξεχωρίζει από τη ζωή της πόλεως.

Περιοδικό ΣΥΝΑΞΗ τευχ.139 σελ. 78-84.

Το τι γινόταν στο παρελθόν, εκατό ή διακόσια χρόνια πριν, δεν έχει καμιά σχέση με το τι γίνεται σήμερα. Δεν μπορεί η εκκλησία να επικαλείται συνεχώς αυτό το παρελθόν. ζει πλέον σε μία μετα-Κωνσταντίνεια εποχή, έχοντας ουσιαστικά χάσει την υποστήριξη της εγκόσμιας εξουσίας. Αν η Ελλαδική Εκκλησία δεν αντιληφθεί ότι ουσιαστικά αποτελεί ένα πολύ μικρό ποσοστό του ελληνικού λαού, δεν θα παύσει να απαιτεί την αυθεντία επί όλου του λαού.

Για την δόξα του Χριστού

και προς τιμήν

του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Καλώς ήρθατε στον χώρο,  όπου η ενορία μας συγκεντρώνεται τις Κυριακές (ήδη από το 1790) να προσευχηθεί, σύμφωνα με την υπόδειξη του Χριστού, φέρνοντας στο νου μας το πρόσωπό Του, την αγάπη Του για μας και την θυσία Του, για να ελευθερωθούμε εμείς από τον άρρωστο εαυτό μας.

«Ευτυχισμένοι εκείνοι οι δούλοι που θα τους βρει ξύπνιους ο Κύριος όταν έλθει. Σας διαβεβαιώνω ότι θα τους βάλει να καθίσουν, θα ζωστεί μια ποδιά και θα τους υπηρετεί ο ίδιος». (Λουκ. 12, 37)

Χτύπησε το τηλέφωνο και ζήτησαν τον Δεσπότη απ’ το αεροδρόμιο του Ακτίου. Μεγάλη Πέμπτη 28 Απριλίου, μεσημέρι, του έτους 1994. Ήθελαν να τον ενημερώσουν ότι προτίθενται να φέρουν το... άγιο φως και στην Μητρόπολη Πρεβέζης!

«Στη σαφήνεια οποιαδήποτε οδύνη

είναι αποδεκτή»

Σιμόν Βέϊλ

......................................................................................................................

Αν οι ιερείς μας είχαν ποιμαντική ευθύνη θα έπρεπε να βγουν και να πουν: Όλοι οι Ναοί κλειστοί! Κρατάμε μονάχα έναν σε κάθε μητρόπολη, όπου θα τελεσθεί η θεία λειτουργία με τον ιερέα, τον ψάλτη και τον νεωκόρο. Κι επειδή είμαστε όλοι ένα μυστικό σώμα (το Σώμα του Χριστού, που το κοινωνάμε κάθε Κυριακή 2000 χρόνια τώρα), είμαστε και τώρα, στις έκτακτες αυτές συνθήκες, όλοι εν πνεύματι παρόντες εκεί, στη μία «πολυπληθή» λειτουργία των απόντων. Μας ενώνει η πίστη και η αγάπη — εξάλλου, και με τη θριαμβεύουσα Εκκλησία, που παρίσταται μυστικώς στα μυστήρια, μας κρατά ενωμένους η μετοχή στο σώμα του Χριστού και ο δεσμός της πίστης και της αγάπης. 

...Δημόσιοι υπάλληλοι, εξαρτώμενοι από το υπουργείο, τον διευθυντή, την επιθεώρηση, με ένα αναλυτικό πρόγραμμα κι ένα σχολικό βοήθημα ως μόνα εφόδια, κατάσαρκα μέσα στον σημερινό αδιάφορο κόσμο, μόνοι σ’ ένα χωριό ή σε μια γειτονιά της αχανούς Αθήνας, αθωράκιστοι, ζητούμε όσο τίποτε άλλο την προστασία της Εκκλησίας. Οι ιερείς έχουν την ασφάλεια του ναού, την αποδοχή από τους πιστούς που τους περιβάλλουν. Ο λόγος τους βρίσκει άμεση πρόσβαση στις ακολουθίες, εκβάλλει και στηρίζεται στα μυστήρια. Εμείς πρέπει μόνο να διδάξουμε. Μέσα σε πλαίσια αναιρετικά της χριστιανικής διδασκαλίας: βαθμολογώντας, ακλουθώντας σχηματικές άσχετες με την εσωτερική υφή του λόγου του Ευαγγελίου διδακτικές ενότητες, μέσα στα ίδια πλαίσια που διδάσκονται η ιστορία, η φυσική, η βιολογία -έχοντας μάλιστα να παλαίψουμε μαζί τους....

Η θεραπευτική αποστολή της Εκκλησίας δεν είναι να δημιουργήσει μια εναλλακτική θρησκευτική ιατρική έναντι της επιστημονικής ιατρικής, αλλά ούτε και να προσφέρει ένα είδος γλυκερής συναισθηματικής παρηγοριάς στον πάσχοντα.

Τα περισσότερα από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης συνεγράφησαν εντός του 1ου αιώνα μ.Χ. και ως εκ τούτου αποτελούν τα αρχαιότερα χριστιανικά κείμενα που έχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας (από κοινού με ορισμένα πρώιμα χριστιανικά κείμενα που κατατάσσονται στις συγγραφές των «Αποστολικών Πατέρων», όπως είναι η Διδαχή των Δώδεκα Αποστόλων, η Α´ Επιστολή Κλήμεντος και οι επιστολές του αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας).

 (Χωρίς σχόλια) 

Ο Πατριάρχης κρατώντας τις δύο (πολυσώματες) σβηστές λαμπάδες, εισέρχεται στο αγ. Κουβούκλιο και κλείνεται στον Πανάγιο Τάφο.

Η μάσκα, που “σώζει” τα πρόσωπα. Ναι, αγαπητοί μου αδελφοί, παντού πλέον θα χρειάζεται να φοράμε μάσκα στο πρόσωπό μας. Η διάδοση της γνωστής επικίνδυνης ίωσης το κάνει απαραίτητο. Φυσικά κάτι τέτοιο είναι τεχνικό θέμα, χωρίς κανένα πνευματικό συνεπαγόμενο για τους χριστιανούς, γιατί όπως, όταν δεν βλέπουμε καλά φοράμε γυαλιά έτσι και τώρα, πράγμα επίσης πνευματικά αδιάφορο.

Ο ηγούμενος Odilo του φημισμένου γαλλικού Αββαείου του Cluny εισήγαγε τη γιορτή «Όλων των Ψυχών» το 998 για τα μέλη του δικού του θρησκευτικού τάγματος.

ΤΙΝΩΝ   (ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ 35- ANTHONY TROLLOPE,  “ΟΙ ΠΥΡΓΟΙ ΤΟΥ ΜΠΑΡΤΣΕΣΤΕΡ”, μετάφραση Ισμήνη Καπάνταη, εκδόσεις Gutenberg)

Ένα από τα θέματα που απασχολούν, κυρίως αυτούς που αμφισβητούν την το κατά πόσον ο χριστιανισμός  μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον κόσμο, είναι και η θέση της γυναίκας στην ζωή της Εκκλησίας. Ερωτήματα όπως γιατί οι έγγαμοι να μην μπορούν να γίνουν επίσκοποι, γιατί οι γυναίκες να μην επιτρέπεται να χειροτονηθούν, πόση ισοτιμία και ισότητα ανδρών και γυναικών συναντούμε στην  χριστιανική παράδοση δεν είναι απλώς σχολαστικά ή μοντέρνα ή εκ του πονηρού.

Μιλάει ὁ Χριστός γιά «μάσκα»; Φυσικά! Μιλάει γιά προσωπεῖο, πού καλύπτει το ἀληθινό πρόσωπο και ξεγελᾶ τούς ἀνθρώπους. «Οὐ βλέπει εἰς πρόσωπον ἀμθρώπου» (Ματθ. κβ´ 16).

H δουλειά μου μ' έφερε σε μια περίφημη πανεπιστημιούπολη της Αγγλίας. Εκεί φιλοξενήθηκα σ’ ένα φημισμένο ξενοδοχείο. Το βράδυ κατέβηκα για δείπνο στην ώρα μου.

ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Περί ἀπαγορεύσεως Ἐπιταφίου ὕμνου

εἰς τήν ἑορτήν τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου

Πρός ἅπαντας τούς κατά τό κράτος

Σεβασμιωτάτους Ἱεράρχας

(Καύσις των νεκρών και θεολογικά μορμολύκια)

Αποφάσισε η Κυβέρνηση να εγκρίνει και να ρυθμίσει νομικά την δυνατότητα της αποτέφρωσης των νεκρών ως δεύτερη δυνατότητα μετά από εκείνη της ταφής. Και κάποιοι εκκλησιαστικοί υπεύθυνοι εξέδωσαν μια «διπλωματική διακοίνωση» (nota) με την οποία ανήγγειλαν δι’ ολίγων, ότι απαγορεύουν την τέλεση νεκρωσίμου ακολουθίας σε περίπτωση τέτοιας επιλογής!

Στις στοές που υπάρχουν κάτω από την παλαιά πόλη της Ρώμης έχουν ταφεί τόσο οι απλοί χριστιανοί όσο και οι μάρτυρες εκείνης της εποχής (όσοι δηλαδή έχυσαν το αίμα τους για τον Χριστό, θυσιάζοντας τη ζωή τους για να μην Τον αρνηθούν).

Οι κατακόμβες, όπως λέγονται αυτές οι στοές, είναι τόποι άγιοι και ιεροί για τους χριστιανούς. Σημεία αναφοράς και τόποι προσευχής. Όντας οι χριστιανοί τότε εκτός νόμου και μη έχοντας φανερούς τόπους προσευχής (δηλαδή ναούς), τελούσαν και τη Θεία Ευχαριστία σ´ εκείνα τα υπόγεια. Και φυσικά ενταφίαζαν τους νεκρούς και τους Μάρτυρες τους περίπου στον ίδιο χώρο.