Κατήχηση, Ομιλία

Θεία Λειτουργία με τους νέους Καρδινάλιους κα το κολλέγιο των Καρδινάλίων

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΥ

Βασιλική του Αγίου Πέτρου

Τρίτη, 30 Αυγούστου 2022

 

Τα αναγνώσματα αυτής της γιορτής -που προέρχονται από την ακολουθία “για την Εκκλησία”- θέτουν μπροστά μας δύο περιπτώσεις απορίας-προβληματισμού: τον προβληματισμό του Παύλου μπροστά στο σχέδιο σωτηρίας του Θεού (πρβλ. Εφεσ. 1,3-14) κι εκείνον των μαθητών, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Ματθαίου, στη συνάντησή τους με τον αναστημένο Ιησού, ο οποίος στη συνέχεια τους ανάθεσε την αποστολή να κηρύξουν σε όλα τα έθνη (πρβλ. Ματθ. 28,16-20). Ένας διπλός προβληματισμός. Ας εμβαθύνουμε σ’ αυτά τα «πεδία», όπου ο άνεμος του Αγίου Πνεύματος πνέει δυνατά, έτσι ώστε να φύγουμε από αυτή την γιορτή και από αυτή την συνέλευση των Καρδιναλίων, ακόμη πιο έτοιμοι να “διακηρύξουμε σε όλα τα έθνη τα θαύματα του Κυρίου” (βλ. Αντιφωνικό Ψαλμό).

Ο ύμνος που ανοίγει την Επιστολή προς Εφεσίους πηγάζει από την ενατένιση του σωτήριου σχεδίου του Θεού στην ιστορία. Όπως ακριβώς θαυμάζουμε τη θέα του σύμπαντος γύρω μας, έτσι είμαστε γεμάτοι θαυμασμό καθώς εξετάζουμε την ιστορία της σωτηρίας. Και αν στο σύμπαν τα πάντα κινούνται ή παραμένουν ακίνητα σύμφωνα με την αόρατη δύναμη της βαρύτητας, στο σχέδιο του Θεού μέσα στον χρόνο τα πάντα βρίσκουν την απαρχή τους, την υπόσταση τους, τον προορισμό και το τέλος τους στον Χριστό.

Στον παύλειο ύμνο, αυτή η έκφραση – “εν Χριστώ” ή “εν Αυτώ” – είναι το θεμέλιο που συγκρατεί κάθε στάδιο της ιστορίας της σωτηρίας. Εν Χριστώ ευλογηθήκαμε πριν ακόμη δημιουργηθεί ο κόσμος· εν Αυτώ κληθήκαμε και λυτρωθήκαμε· εν Αυτώ αποκαθίσταται η ενότητα όλης της δημιουργίας, και όλοι, κοντινοί και μακρινοί, πρώτοι και τελευταίοι, προορίζονται, με την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος, να είναι ο έπαινος της δόξας του Θεού.

Καθώς αναλογιζόμαστε αυτό το σχέδιο, “ο έπαινος οφείλεται” στο Θεό (Αναφορά, Lauds, Δευτέρα 4ης Εβδομάδας): Έπαινος, ευλογία, λατρεία και ευγνωμοσύνη που αναγνωρίζει το έργο του Θεού. Έπαινος που γεννιέται από το θαύμα, έπαινος που δεν θα γίνει ποτέ δύναμη της συνήθειας, εφόσον παραμένει ριζωμένη στο θαύμα και τρέφεται από αυτή τη θεμελιώδη στάση της καρδιάς και του πνεύματος. Θα ήθελα να ρωτήσω τον καθένα από εμάς, εσάς αγαπητοί αδελφοί καρδινάλιοι, επίσκοποι, ιερείς, αφιερωμένοι άνδρες και γυναίκες, τον λαό του Θεού: Πώς είναι το δικό σας προσωπικό θαύμα; Διασθάνεστε αυτό το θαύμα κάποιες φορές; Ή μήπως έχετε ξεχάσει τι σημαίνει;

Αυτή είναι η ατμόσφαιρα θαυμασμού με την οποία μπορούμε τώρα να εισέλθουμε στην «επικράτεια» του παύλειου ύμνου.

Αν εισέλθουμε στη σύντομη αλλά λεπτομερή περιγραφή που βρίσκεται στο Ευαγγέλιο, αν μαζί με τους μαθητές ανταποκριθούμε στο κάλεσμα του Κυρίου και πάμε στη Γαλιλαία (και όλοι έχουμε τη δική μας Γαλιλαία μέσα στην ιδιαίτερη προσωπική μας ιστορία, εκείνη τη Γαλιλαία όπου αισθανθήκαμε το κάλεσμα του Κυρίου, το βλέμμα του Κυρίου που μας κάλεσε να γυρίσουμε σ’ εκείνη τη Γαλιλαία) αν επιστρέψουμε σε εκείνη τη Γαλιλαία στο βουνό που μας υπέδειξε, θα βιώσουμε ένα νέο θαύμα. Αυτή τη φορά θα εκπλαγούμε όχι απ’ αυτό σχέδιο της σωτηρίας αυτό καθ’ αυτό, αλλά, από το ακόμη πιο εκπληκτικό γεγονός, ότι ο Θεός μάς καλεί να συμμετάσχουμε σε αυτό το σχέδιο. Εδώ βλέπουμε την αποστολή των αποστόλων που τους αναθέτει ο αναστημένος Χριστός. Δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε τη συγκίνηση με την οποία οι “έντεκα μαθητές” άκουσαν αυτά τα λόγια του Κυρίου: “Πηγαίνετε… να κάνετε μαθητές όλα τα έθνη, βαπτίζοντάς τους στο όνομα του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, και διδάσκοντάς τους να υπακούν σε όλα όσα σας διέταξα” (Ματθ. 28:19-20). Και στη συνέχεια, δίνει την τελική Του υπόσχεση που εμπνέει ελπίδα και παρηγοριά (πράγματι, σήμερα μιλήσαμε για την ελπίδα στην πρωινή μας συνάντηση): “Είμαι μαζί σας πάντοτε, μέχρι τη συντέλεια των αιώνων” (εδ. 20). Αυτά τα λόγια, που ειπώθηκαν από τον Αναστημένο Κύριο, εξακολουθούν να έχουν τη δύναμη, ακόμη και μετά από δύο χιλιάδες χρόνια, να συγκινούν τις καρδιές μας. Δεν παύει να μας εκπλήσσει η αδιανόητη θεϊκή απόφαση να ευαγγελιστεί όλος ο κόσμος ξεκινώντας από εκείνη την ετερόκλητη ομάδα μαθητών, μερικοί από τους οποίους -όπως σημειώνει ο Ευαγγελιστής- εξακολουθούσαν να αμφιβάλλουν (πρβλ. εδ. 17). Ωστόσο, αν το σκεφτούμε καλύτερα, δεν πρέπει να εκπλαγούμε λιγότερο αν κοιτάξουμε τους εαυτούς μας, συγκεντρωμένους εδώ σήμερα, στους οποίους ο Κύριος είπε τα ίδια λόγια, και μας ανάθεσε την ίδια αποστολή! Σαν σύνολο, κοινότητα, Κολέγιο, αλλά και στον καθένα από εμάς.

Αδελφοί μου, αυτή το είδος του θαύματος είναι ένας δρόμος προς τη σωτηρία! Είθε ο Θεός να το διατηρεί πάντα ζωντανό στις καρδιές μας, γιατί μας απαλλάσσει από τον πειρασμό να πιστεύουμε πώς μπορούμε μόνοι μας να “διαχειριστούμε τα πράγματα”, ότι είμαστε “οι πιο επιφανείς”. Ή από την ψευδή ασφάλεια να πιστεύουμε πως τα πράγματα σήμερα είναι κάπως διαφορετικά, πως δεν είναι πια όπως ήταν τα πράγματα στις απαρχές της Εκκλησίας. Πως σήμερα η Εκκλησία είναι μεγάλη, στέρεη, κι εμείς βρισκόμαστε στις εξέχουσες βαθμίδες της ιεραρχίας της. Και πράγματι απευθύνονται σε μας  αποκαλώντας μας “Σεβασμιώτατε”… Ναι, υπάρχει κάποια αλήθεια σ’ αυτό, αλλά υπάρχει επίσης πολλή πλάνη, με την οποία ο πατέρας του ψεύδους πάντα προσπαθεί πρώτα να εκκοσμικεύσει και κατόπιν να καταστήσει ακίνδυνους τους οπαδούς του Χριστού. Αυτό μπορεί να σας οδηγήσει στον πειρασμό της εκκοσμίκευσης, η οποία βήμα-βήμα σας αφαιρεί τη δύναμη, σας αφαιρεί την ελπίδα· σας εμποδίζει να δείτε το βλέμμα του Ιησού που μας καλεί καθένα με το όνομά του και μας στέλνει στον κόσμο να τους κάνουμε όλους μαθητές Του. Αυτός είναι ο καρπός της πνευματικής εκκοσμίκευσης.

Σήμερα, πραγματικά, ο Λόγος του Θεού ξυπνάει μέσα μας το θαύμα τού να είμαστε στην Εκκλησία, το θαύμα του να είμαστε Εκκλησία! Ας επιστρέψουμε σε αυτό το αρχικό θαύμα του βαπτίσματός μας. Αυτό είναι που κάνει την κοινότητα των πιστών ελκυστική, πρώτα για τους ίδιους και έπειτα για όλους τους άλλους: Το διπλό μυστήριο του να είμαστε ευλογημένοι εν Χριστώ και του να προχωράμε μαζί με τον Χριστό στον κόσμο. Αυτό το θαύμα δεν ξεθωριάζει με το πέρασμα του χρόνου· δεν αποδυναμώνεται με την αύξηση των ευθυνών μας στην Εκκλησία. Όχι, δόξα τω Θεώ, δεν το κάνει. Αντιθέτως γίνεται ισχυρότερο και βαθύτερο. Είμαι βέβαιος ότι αυτό ισχύει και για εσάς, αγαπητοί μου αδελφοί, που γίνατε τώρα μέλη του Κολεγίου των Καρδιναλίων.

Μας δίνει επίσης χαρά που αυτό το αίσθημα ευγνωμοσύνης είναι κοινή εμπειρία όλων μας, όλων εμάς των βαπτισμένων. Θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά ευγνώμονες στον άγιο Παύλο ΣΤ’, ο οποίος μας μετέδωσε αυτή την αγάπη για την Εκκλησία, μια αγάπη που είναι πρώτα απ’ όλα ευγνωμοσύνη, ευγνώμων θαυμασμός για το μυστήριό της και για το δώρο του να είμαστε όχι μόνο μέλη της Εκκλησίας, αλλά και να συμμετέχουμε ενεργά στη ζωή της, να θυσιαζόμαστε γι’ αυτήν, και, στην πραγματικότητα, να είμαστε συνυπεύθυνοι για αυτήν. Στον πρόλογο της προγραμματικής εγκυκλίου Ecclesiam Suam, που γράφτηκε κατά τη διάρκεια της Συνόδου, η πρώτη σκέψη που κινεί τον Πάπα ήταν ότι “η Εκκλησία πρέπει να καλλιεργήσει μια βαθύτερη επίγνωση της ταυτότητάς της… της αρχικής της προέλευσης, και της αποστολή της”. Αν παρατηρήσουμε λίγο περισσότερο αυτό το απόσπασμα είναι σαφές πως κάνει ρητή αναφορά στην προς Εφεσίους Επιστολή, στο “προνοητικό σχέδιο του μυστηρίου που είναι από αιώνες κρυμμένο στον Θεό… ώστε μέσω της Εκκλησίας… να γίνει γνωστό” (Εφ 3,9-10).

Αυτό, αγαπητοί μου αδελφοί και αδελφές, σημαίνει να είσαι λειτουργός της Εκκλησίας. Κάποιος που βιώνει τον θαυμασμό μπροστά στο σχέδιο του Θεού και, με αυτό το πνεύμα, αγαπά με πάθος την Εκκλησία και στέκεται στην διακονία της αποστολής της, όπου και όπως το Άγιο Πνεύμα μπορεί να επιλέξει. Αυτό συνέβαινε με τον Απόστολο Παύλο, όπως βλέπουμε από τις επιστολές του. Ο αποστολικός του ζήλος και η μέριμνα για την κοινότητα συνοδεύονταν πάντοτε, και μάλιστα προηγούνταν, από λόγια ευλογίας γεμάτα θαυμασμό και ευγνωμοσύνη: “Ευλογητός ο Θεός…”, και γεμάτη θαυμασμό.  Αυτό είναι ίσως το μέτρο, το θερμόμετρο της πνευματικής μας ζωής. Επαναλαμβάνω το ερώτημα, αγαπητέ αδελφέ, αγαπητή αδελφή, σε όλους όσους βρίσκονται εδώ μαζί: Σε τι κατάσταση βρίσκεται η ικανότητά σας να εκπλήσσεστε από τα θαυμαστά του Θεού; Ή μήπως έχετε συνηθίσει, έχετε εξοικειωθεί τόσο πολύ με τα θαύματά Του ώστε έχετε απωλέσει αυτή σας την ικανότητα; Είστε σε θέση να εκπλαγείτε και πάλι;

Μακάρι να μας συμβαίνει κάτι τέτοιο! Μακάρι να συμβαίνει για τον καθένα από εσάς, αγαπητοί αδελφοί Καρδινάλιοι! Είθε με τη μεσολάβηση της υπερευλογημένης Παρθένου Μαρίας (η οποία εξέταζε και κουβαλούσε τα πάντα στην καρδιά της με θαυμασμό) είθε η Μητέρα της Εκκλησίας να χαρίσει αυτή τη χάρη στον καθένα από μας. Αμήν.-

 

Θεματολογικές ετικέτες

Αφήστε μια απάντηση