Οι άγιοι στην Εκκλησία της Ανατολής (Ορθόδοξη Εκκλη­σία) είναι οι Χριστιανοί που αγάπησαν με όλη τους την ύπαρξη (σώμα και ψυχή) τον Χριστό και την Βασιλεία Του.

Άνθρωποι σαν όλους, έχουν «διαφορετικό» την διάθεση της αγάπης για το πρόσωπο του Χριστού. Η αγάπη σε καμμιά σχέση δεν είναι λόγια και θεωρίες, πολύ περισσότερο στην σχέση με τον Θεό.

Εβρ. 13, 7-16

Μτ. 5, 14-19

            Οι περισσότεροι έχουμε συνδέσει τη σημερινή γιορτή των Τριών Ιεραρχών με την παιδική μας ηλικία. Τη θυμόμαστε ως σχολική αργία. Για τους παλιότερους ήταν και ημέρα υποχρεωτικού εκκλησιασμού. Για τους νεότερους αυτό δεν είναι πια δεδομένο. Θυμόμαστε επίσης αμυδρά σχολικούς λόγους, μάλλον βαρετούς στα παιδικά μας αυτιά, οι οποίοι μιλούσαν για μια «εορτή των ελληνικών γραμμάτων».

Η σημερινή γιορτή, η σύναξη του Τιμίου Προδρόμου, αναδεικνύει και τιμά το πρόσωπο που είχε καίρια συμβολή στη Βάπτιση του Χριστού. Είναι η κατ’ εξοχήν γιορτή τιμής στον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, μεταξύ των άλλων εορτών στον ετήσιο κύκλο που αναφέρονται σ’ αυτόν.

"Μια κοπελίτσα έχω ερωτευτεί και τρελλαίνομαι, γιατί αυτή δεν ανταποκρίνεται στον έρωτά μου! Βόηθα με δάσκαλε!".

Αυτά έλεγε ο Αγλάϊος στον μάγο Κυπριανό παρακαλώντας τον να κάνει την Ιουστίνη να τον ερωτευτεί. Μπροστά στον μάγο Κυπριανό όλη η πόλη της Αντιόχειας στεκόταν… γονατιστή. Όλοι τον έτρεμαν. Ένα κοριτσόπουλο πώς θα αντιστεκόταν;! Κι όμως! Το κοριτσόπουλο με την δύναμη του Χριστού απέδειξε ιστό αράχνης τα δίχτυα που προσπάθησαν να την τυλίξουν. Ο Κυπριανός κατάπληκτος από το περιεχόμενο της νεαρής, την ερωτεύτηκε και ο ίδιος, όπως λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος! Συγχρόνως γέμισε περιέργεια για το από που αντλεί αυτή τη δύναμη η Ιουστίνη!

«Σήκωσε με παραπάνω.

Τον κροκόδειαλο θα φιλήσω;»

(Βίος Αγίου Γεωργίου)

Το γλυκύτερο σχεδόν βίωμα στον κόσμο είναι οι ευχές. Αποτελούν μεγάλη καρδιακή ανάπαυση, όταν κάποιος μας εύχεται κάτι που επιθυμούμε ή γενικώς μας εύχεται κάτι καλό, γεγονός φυσικά που δείχνει και την καλή του διάθεση για μας και την καλή του καρδιά.

Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οικουμένης κάθε ανθρώπινη ψυχή, όλοι οι άνθρωποι, μαύροι, άσπροι, κίτρινοι, ερυθρόδερμοι, έχουμε έναν κοινό παρονομαστή ουσιαστικό και θεμελιώδη. Κάθε ανθρώπινη καρδιά, επιθυμεί να «γεμίσει» ευτυχία. Ψάχνει με κάθε τρόπο που νομίζει πρόσφορο την ευτυχία. Αναζητά προφανέστατα, κάθε άνθρωπος, αυτό που αταβιστικά αντιλαμβάνεται ότι έπρεπε να έχει, ενώ συγχρόνως ζει την έλλειψή του!

Του αγίου πατέρα μας Γρηγορίου επισκόπου Νύσσης Εγκώμιο στον άγιο μάρτυρα Θεόδωρο

Σεις, ο λαός του Χριστού, η αγία ποίμνη Του, το Βασίλειο Ιεράτευμα, οι από τα χωριά και τις πόλεις συγκεντρωθέντες δήμοι του λαού, από πού πήρατε την προτροπή του ξεκινήματος και μαζευτήκατε στον ιερό αυτό τόπο; Ποιος σας έβαλε στην σκέψη αυτήν την σπουδαία και για την συγκεκριμένη στιγμή αγία προτροπή και ανάγκη; Και μάλιστα μέσα στον χειμώνα, που ακόμα και ο πόλεμος σταματάει και ο στρατιώτης βγάζει από πάνω του την πανοπλία, και ο ναυτικός μαζεύει τα πανιά και αφήνει το πηδάλιο κοντά στο τζάκι του, και ο γεωργός τα βόδια του που οργώνουν τα ξεκουράζει στο παχνί;

Τρεις Ιεράρχες 2018

Το ότι δε αλλάζει «εύκολα και απ΄ έξω» η ανθρώπινη καρδιά το ήξεραν πολύ καλά από την κατασταλαγμένη  σοφία τους οι παλαιοί, οι αρχαίοι παππούδες μας. Κατά την συνήθειά τους το περιέγραψαν με ένα πανέμορφο μύθο. Ας τον αφουγκραστούμε.

Συνήθως όταν ένας ηλικιωμένος πεθαίνει, οι ζώντες, συγγενείς, και μη, λένε: «Ησύχασε ο καημένος!». (Τελικά ησυχάσαμε κι εμείς βεβαίως, αλλά αυτό δεν το φωνάζουμε). Τα γηρατειά είναι σύνθετη και δύσκολη υπόθεση ζωής και για τον κόπο τον ψυχικό που κουβαλούν και για την σωματική αδυναμία.

Το παρελθόν της ιστορίας της Εκκλησίας, το οποίο είναι τα πρόσωπα που την εκφράζουν με τον τρόπο τους πρώτα και με τα λόγια τους ύστερα, έχει πολλά, σχεδόν άπειρα, παραδείγματα και περιστατικά, που μιλάνε και στο σήμερα και σχετίζονται με τις τώρα συνθήκες και ανάγκες μας.

Όλοι καταλαβαίνουμε ότι ο άνθρωπος παραμένει ουσιαστικά ο ίδιος, από τότε που ο Χριστός φυσώντας στην "λάσπη" του, τον έκανε homo sapiens και του έδωσε το μεγαλείο της σκέψεως και της ελευθερίας, με προτεραιότητα την ελευθερία. Από τότε δηλαδή που τον έπλασε κατ’ εικόνα και ομοίωση Του! Μόνον λοιπόν τα εξωτερικά, σαν τεχνικές επιτυχίες και τα μέσα μεταφοράς του, άλλαξαν από τότε στην ανθρώπινη ζωή. Ο άνθρωπος παραμένει να έχει τον ίδιο ψυχικό κόσμο, ταξιδεύοντας είτε πάνω στο γαϊδούρι του είτε πάνω στο αεροπλάνο.

Ο άγιος Νεκτάριος είναι ένα μεγάλο δώρο του θεού στην Εκκλησία Του. Είναι ο πρωινός αστήρ του εικοστού αιώνα, που διαρκώς ανατέλλει και φωτίζει. Η αξία του αγίου δεν έγκειται στα θαύματά του (αυτά είναι του Θεού, κανείς άνθρωπος… δεν κάνει θαύματα…) που είναι πολλά, αλλά στην ποιότητά του που είναι θαυμαστή και θεοφόρος.

Αγίου Κυπριανού, 02 Οκτ 2019

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ένας από τους τρεις Ιεράρχες, έχει γράψει εγκώμιο και λόγο στον άγιο Κυπριανό (ο άγιος Κυπριανός είχε ζήσει και μαρτυρήσει πριν από εκείνον), μια διδασκαλία δηλαδή, και λέει εκεί ότι ο άγιος Κυπριανός ήταν ένας άνθρωπος, ο οποίος ήταν υπηρέτης του σατανά! Ήταν μάγος που ερωτεύτηκε ένα κοριτσάκι από το περιβάλλον του, την Ιουστίνη, και προσπαθούσε να επικοινωνήσει μαζί της και να την παρασύρει στις ερωτικές του επιθυμίες. Όμως, παρά τις όποιες του προσπάθειες και παρά τη βοήθεια εκ μέρους του διαβόλου, το κοριτσάκι αποδεικνυόταν βράχος. Βράχος σε τοποθετήσεις και σε ελευθερία. Και αυτός εξεπλάγη, γιατί μπροστά στα πόδια του έτρεμε ολόκληρη η Αντιόχεια, τον φοβούνταν οι πάντες, και τώρα ένα κοριτσάκι δεκαοκτώ χρονών τον έκανε «φύλλο και φτερό»!!

(Γενέθλια του Προδρόμου)

Ἐνένευον δὲ τῷ πατρὶ αὐτοῦ τὸ τί ἂν θέλοι καλεῖσθαι αὐτόν (Λκ 1, 62).

Εκείνος ο αρχαίος παππούς μας, ο Δημόκριτος (460-370 π.Χ.) ο γελασίνος (πάντοτε χαρούμενος), μας άφησε διδασκαλία, ανάμεσα στις άλλες, και το καταστάλαγμα της μακράς ζωής του, που διδάσκει ότι: «Βίος ἀνεόρταστος μακρά ὁδός ἀπανδόχευτος».

Για ό,τι και για όσα είναι εκτός των δυνατοτήτων πρόσβασης του μυαλού μας, πώς πρέπει άραγε να μιλάμε;

Για όσα απ’ αυτά είναι υπερβατικά και άκτιστα, έρχεται αυτονόητη η παραδοχή των όλως άλλων δεδομένων τους, και είναι εύκολο να δεχθούμε αδυναμία οποιασδήποτε σχέσεως, τουλάχιστον από μέρους μας…!

Τον παππού μου, τον Κώστα (Κωνσταντίνο Τρεμπέλη), δεν τον γνώρισα· πέθανε πριν γεννηθώ, το 1950, στα 72 του. Έζησε ανάμεσα σε  δυο αιώνες, ανάμεσα σε δυό πολέμους, βίωσε πολέμους και κατοχή.

Είμαστε μακάριοι αγαπητοί αδελφοί και βιώνουμε μια βαθιά χαρά που μόλις προχθές χειροτονηθήκαμε ιερείς για τη δική σας διακονία.

Τα βιολογικά γενέθλια κάθε ανθρώπου είναι η έναρξη της επίγειες ζωής του, και είναι, όσο και αν αυταπατόμαστε ότι την ξέρουμε, ένα αδιάφανο μυστήριο, όσον αφορά το χρονικό της μήκος, την βιολογική της συνθήκη (υγιής-ασθενής) το ποιοτικό περιεχόμενο της καρδιάς (καλοσύνη) και του νου (σοβαρότητα και στιβαρότητα κριτηρίων σκέψης)!

Για κανένα προφήτη δεν μιλάνε οι άγιες Γραφές τόσο όσο για τον Ηλία.

Ο προφήτης Ηλίας υπήρξε ο μεγαλύτερος προφήτης· ο πιο ολοκάρδια αφιερωμένος στον Θεό· πρότυπο αγάπης, προσευχής, εγκράτειας, θυσίας για χάρη του Κυρίου· και με αγωνία για την προώθηση του έργου του Κυρίου· για την σωτηρία του κόσμου.

Η γιορτή του Αγίου Ιωάννη του Ρώσου πρέπει να κάνει, στις συνειδήσεις όσων θέλουν να είναι χριστιανοί, μόνιμη τοποθέτηση, επωδό και διαρκώς ζωντανή διδασκαλία την ζωή αυτού του Ρώσου, που ουσιαστικά μας μαθαίνει ότι: Η αγάπη μετριέται από την υπομονή.

Για την εορτή των δύο Αποστόλων αυτής της πόλης, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις για δύο λέξεις κλειδιά: ενότητα και προφητεία.

Κάθε, τρεις και λίγο, κατά την λαϊκή έκφραση κάποιες φοιτητικές ή πολιτικές ή των αναρχικών κινητοποιήσεις, αναστατώνουν την κοινωνική ησυχία και γεμίζουν ταραχή το κοινωνικό σώμα.

«Οἱ μαρτυρήσαντες διά Χριστόν» αποτελούσαν για την Εκκλησία του Χριστού την δόξα Της και την «ανάπαυση των κροτάφων της».

Αγαπητά παιδιά.

Ήρθατε στο ναό για μια γιορτή τιμής προς τρεις ανθρώπους, που έχουν και σήμερα να πουν πολλά σε όλους μας και φυσικά και σ’ εσάς. Τρεις άνθρωποι που, με την ποιότητα της ζωής τους, σπούδασαν σε βάθος δύο πράγματα: τον άνθρωπο και την επιστήμη. Η τιμή προς αυτούς είναι κέρδος δικό μας, αφού αυτοί, όντας κοντά στον Χριστό τώρα, δεν έχουν καμιά ανάγκη τιμητικών εκδηλώσεων… αφού ο Χριστός είναι η κορύφωση κάθε ανθρώπινης επιθυμίας! Οι τρείς Ιεράρχες έφτασαν στον Χριστό, και συνεπώς «γεύονται» αυτή την κορύφωση.

Ξανάρχισε ο βλακώδης και δαιμονικός σάλαγος της αντιχριστολογίας και των κινδύνων από τα bar code και συμπαρομαρτούντα ανάλογα και σχετικά! Οι κάρτες των τραπεζικών συναλλαγών, και οι φόβοι της ασάφειας του μέλλοντος, ξεσήκωσαν και πάλι ψυχική ένταση, αγωνία, και φόβο στις καρδιές των αστηρίκτων.

Όσοι, στο άμεσο παρελθόν (όποιοι και ό,τι και αν ήσαν) υπηρέτησαν την δαιμονική θεολογία, της δι’ υποκλοπών αποστασίας και σκόρπισαν φόβους(εκεί που δεν υφίστατο) και αγωνίες (εκεί που δεν έπρεπε) πρέπει τώρα επιτέλους να συνειδητοποιήσουν ότι ήδη μόλις στο τέλος των διωγμών (που δεν ήσαν απλώς ενδεχόμενοι οι κίνδυνοι, αλλά άμεσος επαπειλούμενος θάνατος) οι άγιοι είχαν απολύτως ξεκάθαρη τοποθέτηση.

Όταν είμασταν παιδιά στο σχολείο διαβάζαμε και προσπαθούσαμε να είμαστε συνεπείς, όχι επειδή είχαμε καταλάβει την αξία και την προσφορά για την ζωή μας της μόρφωσης αλλά για να πάρουμε καλό βαθμό και να μας πει ο δάσκαλος μπράβο. Μια ιδιότυπη υστεροβουλία μας κινούσε. Μια φιλαυτία ”σωστή”. Δίναμε για να πάρουμε. Αγωνιζόμαστε για να ακούσουμε έπαινο. Δεν είχαμε καταλάβει ότι η υπόθεση ήταν δική μας και το κέρδος της ήταν προσωπικό.
Τότε εκτελούσαμε εντολές έστω και λιγάκι μεμψίμοιρα και από σκοπιμότητα.

Όμως, παρ’ ότι τα κίνητρα δεν ήταν τελείως καθαρά, το αποτέλεσμα ήταν θετικό. Η γνώση έγινε κτήμα μας και μας φώτισε τον δρόμο.

(Κήρυγμα εορτής Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, Τρίτη 07 Ιαν 2020)

Η εικόνα του Προδρόμου και Βαπτιστού τον απεικονίζει με φτερά στις πλάτες, όχι επειδή ο άγιος Ιωάννης είχε φτερά, αλλά επειδή οι εικόνες, όπως έχουμε πει, είναι ένα παράθυρο σε μια άλλη προοπτική πραγμάτων. Δεν είναι η εικόνα, μια φωτογραφία που «παγώνει» μια στιγμή ενός περιστατικού της ζωής ενός ανθρώπου, αλλά είναι ένα παράθυρο για να δούμε το πρόσωπο αυτό σε μια άλλη προοπτική. Η εικόνα λοιπόν του Προδρόμου τον δείχνει ότι βρίσκεται και είναι στα μέτρα των αγγέλων. Δηλαδή, τι σημαίνει στα μέτρα των αγγέλων; Ότι είναι άυλος; Άυλος είναι και ο διάβολος. Δεν είναι αυτό η ποιότητα του Βαπτιστού! Είναι άυλος και είναι ισάγγελος ο Πρόδρομος, με την έννοια της αγάπης για το πρόσωπο του Χριστού και της διάθεσης-απόφασης για τήρηση του θελήματός Του.

Στο Ναό μας προσκυνάμε και λατρεύουμε τον Τρισυπόστατο Θεό, Πατέρα Υιό και Άγιο Πνεύμα, που με τρόπο απόκρυφο για την λογική μας, είναι τρία πρόσωπα αλλά ένας Θεός.

Ο Υιός (Χριστός όταν έγινε άνθρωπος για μας) είναι το Πρόσωπο που μας ”συστήνει” (δεικνύει) τον Πατέρα και στέλνει στην Εκκλησία μας και στις καρδιές μας το Άγιο Πνεύμα, για να απαρτίσει Εκείνο, (το Άγιο Πνεύμα) την Εκκλησία και να αλλάξει τις καρδιές των Χριστιανών, προκειμέ-νου να αποχτήσουν ομοιότητα συγγένειας με τον Εύσπλαγχνο Πατέρα.

Τα πόδια μου δεν αντέχουν και τα αρθριτικά μου μου κλέβουν τον ύπνο. Τα μάτια μου ‘’κοντύνανε’’ και η πίεσή μου θέλει παρακολούθηση…

Αυτά και άλλα πολλά ανάλογα θα ακούσει κανείς αν βρεθεί κοντά σ᾿ έναν παππού ηλικιωμένο. Θα τα ακούσει και θα τα ξανακούσει. Η επανάληψη φέρνει ανακουφιστική εκτόνωση. Είναι χαλαρωτικός εγωισμός αυτοαναφορικότητας, μας κάνει το κέντρο των γύρω μας. Είναι η συνηθισμένη ‘’παρηγόρια ‘’ των ηλικιωμένων!  Όλων; Όχι. Υπάρχουν και εξαιρέσεις που μακάρι να αναιρούσαν τον κανόνα…

Οκτώβριος 2008

Αγαπητοί ενορίτες

Ο Οκτώβρης είναι ο μήνας που συνδυάζεται με τον άγιο Δημήτριο και την Εθνική Επέτειο της 28ης (ή του "ΟΧΙ"). Για όλους μας ο Οκτώβριος αυτά θυμίζει. Έχουμε λοιπόν δύο αφορμές για σκέψεις που μπορούν να μας δώσουν την δυνατότητα βαθύτερης θέασης των πραγμάτων.

Στις 19 Ιουλίου γιορτάζει ένας Ρώσος Άγιος, που για εκείνους (τους Ρώσους) είναι πασίγνωστος και σε μας σχεδόν άγνωστος, ο όσιος Σεραφείμ, που έζησε στην περιοχή του Σάρωφ. Ένα πρόσωπο μεγαλειώδες και μια φανέρωση του Χριστού (στο πρόσωπο του Αγίου) γοητευτικότατη. Ένα πρόσωπο για το οποίο η Παναγία έδωσε διαβεβαίωση: «Αυτός είναι από την γενεά μας», όταν τον θεράπευσε νεαρό από την τρίχρονη ταλαιπωρία της υδρωπικίας, ενώ ήταν ετοιμοθάνατος.

«Θύσαντες καί ὀμώσαντες τοῖς θεοῖς καί τοῖς ἥρωσι, τοῖς κατέχουσι τήν πόλιν...» (δηλαδή «αφού προσφέραμε θυσίες και δεσμευθήκαμε με όρκους για την ειλικρίνειά μας, προς τους θεούς και τους ήρωες που είναι οι "ιδιοκτήτες" της πόλεώς μας...»). Η φράση αυτή αποτελεί την στερεότυπη και εναρκτήρια επισήμανση όλων των βουλευτικών αποφάσεων στις πόλεις της αρχαίας Ελλάδος πριν ο υποκειμενισμός της Ελληνιστικής περιόδου σαρώσει κάθε κοινωνικό συμβόλαιο και πλαίσιο συνύπαρξης των πολιτών.

Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί, χωρίς να σφάλλει, ότι αυτή την αντίληψη, φωτισμένη με άλλη, πληρέστερη και αμεσότερη, προοπτική επαναλαμβάνουν οι χριστιανοί, όσον αφορά την κοινωνική τους στοιχείωση, μετά τους διωγμούς των τριακοσίων πρώτων χρόνων, όταν πλέον οι πόλεις εκχριστιανίζονται.

28 Σεπτεμβρίου 2017

Αγίου Αλκίσωνος

Όλοι μας επιθυμούμε, όταν έρθει η ώρα του θανάτου μας, να είμαστε ανάμεσα σε αγαπημένα πρόσωπα και ει δυνατόν στο χώρο που ζήσαμε (στο σπίτι μας), ούτε καν σε ένα νοσοκομείο...!

Για όλους είναι ευκταίο το να έχουν την παρηγοριά που δίνει η ανθρώπινη αγαπημένη παρουσία (του ή της συζύγου-παιδιών-φίλων) και το πέρασμα στην άλλη πλευρά του ποταμού (οδυνηρό και δύσκολο) να είναι όσο γίνεται μέσα στην "ζεστασιά" αυτής της ανθρώπινης παρουσίας...