Ξεκινάμε αύριο την περίοδο που καταλήγει στη γιορτή του Πάσχα και η οποία περίοδος ονομάζεται Τεσσαρακοστή ή Σαρακοστή. Αυτή η συνήθεια των Χριστιανών είναι αντιγραφή από τη σαρανταήμερη νηστεία του Χριστού στην έρημο πριν τον Σταυρό.
Κατ’ αναλογίαν εκεί ο Χριστός, ως άνθρωπος, νίκησε τα τρία ουσιαστικά ανθρώπινα πάθη ‒τα οποία είναι οι γενεσιουργές αφορμές και για τα υπόλοιπα ανθρώπινα πάθη‒ τη φιλαργυρία, τη φιληδονία και τη φιλοδοξία. Αυτό το τρίγωνο είναι όλο το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται οι ανθρώπινες διαθέσεις και οι επιθυμίες. Είτε καθ’ εαυτές είτε σε διάφορες εκφάνσεις, και εκδηλώσεις τους. Η φιλαργυρία, η φιληδονία και η φιλοδοξία.
Ξεκινώντας, λοιπόν, τη νηστεία της Σαρακοστής του Πάσχα οι Χριστιανοί μαθαίνουν να αγωνίζονται με την παραίτηση από επιθυμίες, από κακίες. Παραίτηση με την θυσιαστική και ελεήμονα διάθεση, γιατί ατυχώς πολλές φορές έχουμε τον κίνδυνο να φανταζόμαστε ότι η νηστεία είναι ένα «δεν». Δεν επιτρέπεται αυτό, δεν επιτρέπεται εκείνο, δεν εκείνο και δεν εκείνο. Αυτά μπορεί να ισχύουν ως κάποια «δεν», αλλά ΔΕΝ είναι εκεί το περιεχόμενο του θέματος της νηστείας. Το περιεχόμενο του θέματος είναι ότι «πατώντας» πάνω σ’ αυτά τα δεν, να φύγω παραπέρα.
Νηστεύοντας από τις τροφές να μπορέσω να συνειδητοποιήσω ότι όταν η καρδιά μου έχει κακία θα πρέπει να καταλάβω ότι δεν παραιτούμαι από κάποιες επιθυμητές τροφές απλώς και μόνον, αλλά για να ελευθερωθώ και από μια διάθεση κακίας. Η οποία τι κάνει; Τι αντιστοιχία αναλογίας μπορεί να έχει; Βλέπει τους άλλους με τα δικά της μάτια. Εγώ νομίζω. Εγώ θέλω. Εγώ μπορώ. Εγώ ξέρω. Όταν αρχίζω να βγαίνω απ’ αυτό το κλουβί, αρχίζω σιγά-σιγά να ελευθερώνομαι από κάποια θέματα.
Έχουμε τον κίνδυνο, λοιπόν, η νηστεία να γίνει ένας τύπος, ο οποίος θα τηρεί το γράμμα του νόμου και θα χάνει το νόημα του νόμου. Θέλει πάρα πολύ μεγάλη προσοχή σε αυτό το σημείο. Η τήρηση του γράμματος έχει νόημα για να τηρηθεί το περιεχόμενο. Στο αυγό αξία έχει το περιεχόμενο. Το τσόφλι είναι χωρίς αξία. Χωρίς το τσόφλι βεβαίως το αυγό καταστρέφεται. Μόνο το τσόφλι όμως δεν έχει καμία αξία. Αν δεν το καταλάβουμε αυτό θα περάσουμε πολλά χρόνια τηρώντας τύπους, οι οποίοι δεν θα αλλάζουν την καρδιά μας. Δεν θα την κάνουν καλύτερη, δεν θα τη μάθουν να αγαπάει, δεν θα την αφήσουν ποτέ να υπονοιαστεί ότι έχουμε να πολεμήσουμε με αυτά τα τρία και εμείς πάθη: τη φιλαργυρία, τη φιληδονία και τη φιλοδοξία.
Σε διάφορες ‒και στα δεδομένα του καθενός μας‒ εκφάνσεις και εκφράσεις, έχουμε όλοι τα ίδια ακριβώς πάθη. Η διαδρομή του Χριστού ξεκινάει έτσι με τη νηστεία και την νίκη και των τριών θεμελιακών παθών, γιατί αργότερα θα πει στους Μαθητές και σε μας, όλους: Σας έδωσα υπόδειγμα για να επακολουθήσετε στα ίχνη μου. Σας έδωσα έναν τρόπο διαδρομής για τη ζωή για να ’ρθείτε κοντά Μου. Περπατώντας πάνω στα ίδια ίχνη. Τα ίχνη του καθενός βεβαίως είναι δικά του, γιατί το μέγεθος του παπουτσιού, του ποδαριού, είναι του καθενός προσωπικό. Όμως, η κατεύθυνση είναι μία, ενιαία και η αυτή. Εκεί που πάει ο Χριστός πάμε και εμείς. Με μικρότερα βήματα; Ίσως. Με μικρότερο διασκελισμό; Οπωσδήποτε. Αλλά προς τα εκεί.
Ένα βασικό θέμα, λοιπόν, είναι η κατεύθυνση και ένα δεύτερο βασικό θέμα είναι να μη μείνουμε στον τύπο και τα εξωτερικά. Να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε ότι νηστεύοντας πρέπει να μάθω να σκέφτομαι και τους άλλους. Να σκέφτομαι συγχρόνως τη νηστεία και την ελεημοσύνη. Μπορώ να δείξω την καλή μου διάθεση σε κάποιον που έχει ανάγκη; Να καταλάβω ότι η αλλαγή των τροφών μπορεί να αποφέρει κάποιο οικονομικό όφελος το οποίο θα πρέπει να δώσω σε ελεημοσύνη; Μπορώ να το σκεφθώ; Θα πρέπει να αρχίσω, τουλάχιστον.
Θα πρέπει να καταλάβω ότι άπαξ και νηστεύω, θεωρώ τον εαυτό μου αμαρτωλό και άρα η φιλοδοξία δεν έχει χώρο; Και να καταλάβω ότι οι επιθυμίες μου θα πρέπει να μπουν στη σειρά της υπακοής στην εντολή του Θεού και όχι να είναι στην αυτονομία της «τηλεορασίστικης» προπαγάνδας που λέει ότι «οι επιθυμίες σας δεν μπορούν να περιμένουν»;
Όταν τα καταλάβω αυτά, σιγά σιγά θα καταλάβω ότι με αυτή τη διαδρομή ο Χριστός έφτασε στην Ανάσταση. Μας έδειξε την Ανάσταση, δείχνοντας σε εμάς ότι θα αναστηθούμε από τις οποιεσδήποτε εκκρεμότητές μας, μονάχα ακολουθώντας Τον σωστά.
Ξεκινώντας, λοιπόν, η διαδρομή αυτής της νηστείας του Πάσχα ‒που για τον καθένα θα πρέπει να είναι σύμφωνα με τα δεδομένα τα προσωπικά, τα ιατρικά, των συνθηκών του και με ευχή από τον άνθρωπο που έχει ως πνευματικό του οδηγό‒ θα πρέπει, συγχρόνως, να έχουμε και ένα επιπλέον στοιχείο, αυτό της προσευχής, το οποίο φαίνεται και διά γυμνού οφθαλμού μέσα σε αυτήν την περίοδο, καθώς αυξάνονται οι ακολουθίες. Θα κάνουμε κάθε Τετάρτη βράδυ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία για όσους θέλουν να ξανακοινωνήσουν. Θα κάνουμε κάθε Παρασκευή βράδυ Χαιρετισμούς στην Παναγία. Θα κάνουμε κάθε Κυριακή πλην της Θείας Ευχαριστίας του αγίου Βασιλείου και το βράδυ Εσπερινό όλοι μαζί. Αυτό σημαίνει ότι η προσευχή, που είναι η διάθεση αγάπης για το πρόσωπο του Χριστού, αυξάνει και, ουσιαστικά, γίνεται κόπος και προσπάθεια για να γίνει συνειδητότερη και βαθύτερη. Να μην είναι απλώς η κατάσταση προσευχής μας ένα παπαγαλάκι που επαναλαμβάνει λέξεις, αλλά να είναι μια καρδιά η οποία απευθύνεται σε κάποιον Τον οποίον αγαπάει και Του λέει τις αγωνίες του, τον θυμό του, τα άγχη του, τα όποια του θέματα, τις απαιτήσεις του. Γιατί η σχέση ενός ανθρώπου με τον Πατέρα του, με Αυτόν από τον οποίον εξαρτάται η ζωή του, δεν είναι μία σχέση καθωσπρεπισμού, είναι μια σχέση αυθεντική, ειλικρινής και άμεση.
Καλή Σαρακοστή να έρθει για όλους!
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ
Τῆς Κρίσεως
Ἐκ τοῦ κατά Ματθαίον
Κεφ. κε’, 31-46
Εἶπε ὁ Κύριος:
-Ὅταν ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου θά ἔλθει ″ἐν δόξῃ″, καί μαζί του ὅλοι οἱ ἅγιοι ἄγγελοι, τότε θά ˝καθίσει στόν ἔνδοξο θρόνο του″, καί θά συναχθοῦν μπροστά του ὅλα τά ἔθνη. Τότε θά ξεχωρίσει, τούς μέν ἀπό τούς δέ, μέ τήν εὐκολία πού ξεχωρίζει ὁ ποιμένας τά πρόβατα ἀπό τά κατσίκια. Καί θά βάλει τά μέν πρόβατα στά δεξιά του· τά δέ κατσίκια στά ἀριστερά του·
Τότε θά στραφῆ ὁ Βασιλιᾶς σ’ἐκείνους πού θά εἶναι στά δεξιά του, καί θά τούς πεῖ:
– Ἐλᾶτε, σεῖς οἱ εὐλογημένοι ἀπό τόν Πατέρα μου, κληρονομῆστε τήν βασιλεία, πού ἔχει ἐτοιμασθῆ γιά σᾶς ἀπό τότε πού δημιουργήθηκε ὁ κόσμος. Γιατί πείνασα, καί μοῦ δώσατε νά φάω· δίψασα, και σεῖς μοῦ δώσατε νά πιῶ· ἤμουν ξένος, καί μέ πήρατε στό σπίτι σας· ἤμουν γυμνός, καί μέ ντύσατε· ἀρρώστησα, καί μέ ἐπισκεφθήκατε· βρέθηκα στήν φυλακή, καί ἤρθατε νά μέ δεῖτε.
Τότε θά τοῦ ἀποκριθοῦν οἱ δίκαιοι καί θά τοῦ ποῦν:
– Κύριε, πότε σέ εἴδαμε πεινασμένο, καί σέ ταΐσαμε; ἤ διψα-σμένο, καί σέ ποτίσαμε; Πότε σέ εἴδαμε ξένο, καί σέ πήραμε στό σπίτι μας; ἤ γυμνό καί σέ ντύσαμε; Καί πότε σέ εἴδαμε ἄρρωστο ἤ στήν φυλακή, καί ἤλθαμε νά σέ δοῦμε;
Τότε ὁ Βασιλιᾶς θά ἀποκριθεῖ καί θά τούς πεῖ:
– Σᾶς βεβαιῶνω· ἐφ’ ὅσον αὐτά τά κάνατε σ’ ἕναν ἀπό τούς μικρούς καί ἄσημους ἀδελφούς μου, σ’ ἐμένα τά κάνατε.
Ὕστερα θά πεῖ καί σ’ αὐτούς πού βρίσκονται ἀριστερά του:
– Φύγετε ἀπό μπροστά μου, καταραμένοι. Πηγαίνετε στό πῦρ τό αἰώνιο, πού ἔχει ἑτοιμασθῆ γιά τόν διάβολο καί τούς δικούς του. Γιατί πείνασα, καί δέν μοῦ δώσατε νά φάω· δίψασα, και δέν μοῦ δώσατε νά πιῶ· ἤμουν ξένος, καί δέν μέ πήρατε στό σπίτι σας· γυμνός, καί δέν μέ ντύσατε· ἀσθενής καί στήν φυλακή, καί δέν μέ ἐπισκεφθήκατε.
Τότε θά τοῦ ἀποκριθοῦν καί αὐτοί. Καί θά τοῦ ποῦν:
– Κύριε, πότε σέ εἴδαμε πεινασμένο, ἤ διψασμένο, ἤ ξένο, ἤ ἄρρωστο, ἤ στήν φυλακή, καί δέν σέ ὑπηρετήσαμε;
Καί τότε θά τούς ἀπαντήσει καί θά τούς πεῖ:
– Ἀλήθεια σᾶς λέω· ἐφ’ ὅσον αὐτά δέν τά κάνατε γιά ἕναν ἀπό αὐτούς τούς μικρούς καί ἄσημους ἀδελφούς μου, οὔτε γιά ἐμένα τά κάνατε.
Καί θά πᾶνε αὐτοί μέν στήν αἰώνια κόλαση· ἐνῶ οἱ δίκαιοι στήν αἰώνια ζωή.-
Θεματολογικές ετικέτες