Πράξεις 2:1-11: Ο καθένας σαστισμένος ακούει τη γλώσσα του.
Α΄ Κορινθίους 12:3-13: Όλοι βαπτίστηκαν σε ένα Πνεύμα.
Ιωάννης 20:19-23: Ειρήνη μαζί σας.
Έχουμε την τάση να λέμε ότι η Πεντηκοστή είναι τα γενέθλια της Εκκλησίας. Γιατί, αλήθεια; Δεν θα μπορούσαμε εξίσου καλά να πούμε ότι η Εκκλησία δημιουργήθηκε όταν ο Χριστός τέλεσε το Μυστικό Δείπνο, ή όταν κάλεσε τους μαθητές, ή ακόμη και όταν έλαβε σάρκα στη μήτρα της Παρθένου; Αυτές οι προσεγγίσεις δεν είναι ανυπόστατες· ωστόσο, η εστίαση στην Πεντηκοστή είναι δικαιολογημένη.
Όσο ο Κύριος είναι σωματικά παρών, η Εκκλησία υφίσταται ως μια συνέλευση που ανταποκρίνεται σε ένα κάλεσμα. Ο Χριστός εργάζεται για την Εκκλησία. Περπατά με την Εκκλησία. Ωστόσο, μόνο μετά την Ανάληψη, όταν έρχεται ο Παράκλητος, η Εκκλησία εμφανίζεται στην ιδιαιτερότητά της και ανακαλύπτει την ταυτότητά της. Παραμένει μια συνέλευση πιστών, φυσικά. Αλλά είναι πρωτίστως το μυστηριακό Σώμα του Χριστού. Την Πεντηκοστή, θα μπορούσαμε να πούμε, η Εκκλησία αφυπνίζεται στην πραγματικότητα του εαυτού της ως υποκειμένου. Οι χριστιανοί ανακαλύπτουν ότι δεν είναι απλώς μέρος ενός ευσεβούς ανθρωπιστικού έργου, αλλά ενσωματωμένοι σε μια μυστηριακή, μεταμορφωτική Παρουσία.
Αυτή η Παρουσία εκδηλώνεται με τη μορφή μιας εκπληκτικής ενότητας. Ακούσαμε τον Παύλο να εξηγεί το φαινόμενο στους Κορινθίους: «Το σώμα, αν και αποτελείται από πολλά μέρη, είναι ένα». Ανθρώπινα μιλώντας, η Εκκλησία είναι γεμάτη από ανθρώπινα χαρίσματα. Η Εκκλησία είναι μια πολυφωνική χορωδία. Αυτό που κάνει αισθητή την παρουσία του Χριστού μέσα της είναι το θαύμα ότι όλες αυτές οι φωνές είναι συντονισμένες σε συμφωνία.
Υπάρχει ποικιλία χαρισμάτων, αλλά ένα Πνεύμα· κάθε είδους διακονία, αλλά ένας Κύριος· διαφορετικές εκδηλώσεις δύναμης, αλλά ένας καλός σκοπός. Η ενότητα είναι, στην Εκκλησία, ένα κριτήριο αυθεντικότητας. Όταν η Εκκλησία είναι αληθινά ο εαυτός της, μια μοναδική μεγαλειώδης νότα-κλειδί ηχεί μέσα από όλες τις διαφορετικές φωνές της. Στον Jan van Ruusbroec άρεσε να μιλάει για τον Χριστό ως τον ψάλτη της Εκκλησίας. Μπορούμε, νομίζω, να πάμε παραπέρα και να πούμε ότι αυτός είναι η Νότα-Κλειδί. Αυτός, ο Λόγος από τον οποίο δημιουργήθηκαν όλα τα πράγματα, είναι η ενοποιητική αρχή του σύμπαντος. Ομοίως είναι, στο επίπεδο της Εκκλησίας, το θεμέλιο κάθε αρμονίας. Το να είσαι χριστιανός σημαίνει να αναπτύσσεσαι προς το τέλειο φωνητικό ύψος.
Έχω αγωνία να ακούσω τη Νότα-Κλειδί; Την ακούω; Τραγουδάω σε αρμονία με αυτήν;
Μπορεί να νομίζετε ότι εκφράζομαι με όρους πολύ νεφελώδεις και μυστικιστικούς. Ας εξετάσουμε λοιπόν το θέμα με καθαρά πρακτικούς όρους. Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που συμβαίνει όταν το Πνεύμα έρχεται στους Αποστόλους ως φωτιά; Τους δίνεται η δυνατότητα να επικοινωνούν κατανοητά. Ξαφνικά μπορούν να μιλούν άλλες γλώσσες. Οι Απόστολοι μπορούν να απευθύνονται σε ανθρώπους από κάθε χώρα, ο καθένας στη δική του γλώσσα. Μια νέα δυνατότητα κατανόησης μεταξύ των ανθρώπων προκύπτει με βάση το Ευαγγέλιο της Aνάστασης, της κυριαρχίας του Ιησού Χριστού.
Έτσι επουλώνεται μια πληγή που είχε προκληθεί στην αρχή της ιστορίας, όπως λέει η Βίβλος.
Στην αρχή, διαβάζουμε στη Γένεση, η γη είχε «μία γλώσσα και τα ίδια λόγια» (11.1). Οι άνθρωποι συσκέπτονταν προκειμένου να αναπτύξουν ένα κοινό σχέδιο. Επιδίωξαν να χτίσουν μια λαμπρή πόλη με έναν πύργο που θα έφτανε μέχρι τον ουρανό. Η ανθρωπότητα φανταζόταν ότι θα μπορούσε, με τη δική της δύναμη, να φέρει τον ουρανό στη γη. Θεωρούσε τις ιδέες της επαναστατικές, τον εαυτό της απεριόριστο, το όραμά της απόλυτο. Ο Θεός φαινόταν εντελώς περιττός. Ο άνθρωπος βρήκε στις δικές του αντιλήψεις το μέτρο τού τι ήταν και τι δεν ήταν δυνατό. Κατέπνιξε τη σκέψη του εαυτού του ως ένα εξαρτώμενο πλάσμα.
Το έργο της Βαβέλ είναι μια εικόνα της λαχτάρας μας να θεοποιήσουμε τον εαυτό μας. Ο Κύριος είδε πού θα οδηγούσε. Γι’ αυτό μπέρδεψε την ανθρώπινη γλώσσα και έκανε τους ανθρώπους να μη μπορούν να κατανοήσουν ο ένας τον άλλον. Η φλυαρία που ακολούθησε ήταν μέρος μιας οικονομίας του ελέους που προσπαθεί να μας προστατεύσει από τη δική μας αλαζονεία.
Στο πέρασμα των χιλιάδων ετών που μεσολάβησαν η παρεξήγηση αποτέλεσε τη βάση της επικοινωνίας μεταξύ των λαών. Μέχρι την Πεντηκοστή. Όταν το Πνεύμα ξεχύθηκε στη γη, συνέβη κάτι θαυμάσιο. Για άλλη μια φορά, η Νότα-Κλειδί μπορούσε να ακουστεί. Ο αιώνιος Λόγος που δίνει νόημα και μορφή σε όλα όσα υπάρχουν βρήκε φωνή στο Πνεύμα μέσω της Εκκλησίας. Αν είμαστε δεκτικοί στο Πνεύμα, οδηγούμαστε πίσω σε μια παραδεισένια κατάσταση, τότε που τα ανθρώπινα όντα μπορούσαν να κατανοήσουν το ένα το άλλο, να βοηθήσουν το ένα το άλλο και να κοιτάξουν το ένα το άλλο στα μάτια χωρίς φόβο ή ντροπή. Η ζωή εν Πνεύματι δεν έχει να κάνει πρωτίστως με εκστατικά φαινόμενα, αλλά με τη συμφιλίωση ενόψει της ενότητας. Στο βαθμό που το Πνεύμα του Ιησού είναι ζωντανό μέσα μας, η Εκκλησία θα πραγματοποιήσει αξιόπιστα την πρόσκλησή της να είναι «ένας διαρκής και ασφαλής σπόρος ενότητας, ελπίδας και σωτηρίας για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος» (Lumen Gentium, 9).
Η εμπειρία της Πεντηκοστής είχε πρακτικές συνέπειες. Οι πρώτοι Χριστιανοί δεν αρκέστηκαν απλώς να περιφέρονται στις αγορές της Ιερουσαλήμ μιλώντας σε πολλές γλώσσες. Ενσωμάτωσαν τις προσδοκίες τους στην κοινή προσευχή και στη κλάση του άρτου. Πάνω απ’ όλα, «είχαν όλα τα πράγματα κοινά· και πούλησαν τα υπάρχοντα και τα αγαθά τους και τα μοίρασαν σε όλους, όσους είχε ανάγκη» (Πράξεις 2.44 κ.ε.).
Το παράδειγμα αυτό παραμένει το χρυσό πρότυπο στο οποίο η Εκκλησία επιστρέφει κάθε φορά που προσπαθεί να ανανεωθεί με κάποια σοβαρότητα.
Το να μιλάμε για την κοινωνία είναι εύκολο και ευχάριστο. Το να ζει κανείς την κοινωνία, να παραδίδεται σε αυτήν, είναι πολύ απαιτητικό. Το να ζεις ως μέλος του Σώματος του Χριστού σημαίνει να αναπνέεις το Πνεύμα του Ιησού, ο οποίος άδειασε τον εαυτό του μέχρι θανάτου, δίνοντας τη ζωή του για τους φίλους Του. Μιλάμε πολύ για τη συνοδικότητα αυτές τις μέρες. Είναι ένας εξαιρετικός όρος, αλλά πρέπει να τον κατανοήσουμε σωστά. Ο Πύργος της Βαβέλ ήταν κατεξοχήν συνοδικό εγχείρημα, αν και αυτοκαταστροφικό, γι’ αυτό και ο Κύριος το υπονόμευσε. Το να είναι κανείς μαζί στο δρόμο είναι ωραίο πράγμα, αλλά αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι το πού πηγαίνει και ποιανού την καθοδήγηση ακολουθεί. Όποιος ισχυρίζεται ότι είναι φορέας του Πνεύματος, και επομένως ότι μένει στον Χριστό, «πρέπει να περπατάει όπως ακριβώς Εκείνος περπάτησε» (Α΄ Ιωάννου 2.6). Διαφορετικά, είναι απατεώνας.
Οποιαδήποτε νέα μελωδία πρέπει να εναρμονίζεται με την προαιώνια Νότα-Κλειδί, διαφορετικά δεν είναι παρά ένα θορυβώδες γκονγκ και ένα κύμβαλο που χτυπάει (Α’ Κορινθίους 13.1). Σήμερα ο Κύριος μας δίνει το Πνεύμα του με το οποίο θα ανανεώσει το πρόσωπο της γης.
Ας ανανεωθούμε, λοιπόν, ως άνθρωποι και ας γίνουμε αληθινοί χριστιανοί, αγγελιαφόροι της ελπίδας του Χριστού στον κόσμο. Και μακάρι το ευσεβές, ευγενές μας εγχείρημα να βρει αξιόπιστη έκφραση στη ζωή μας. Αμήν.
Πηγή: Coram Fratribus
Θεματολογικές ετικέτες