Αγίου Μελετίου Πατριάρχου Αντιοχείας – 12 Φεβρουαρίου
Σήμα στον αρχαίο κόσμο ήταν μια λέξη με πελώριο περιεχόμενο. Σήμαινε (και αυτό από το σήμα!) την αφορμή για σκέψη, την αιτία για αναγωγές και αναμνήσεις, την ευκαιρία να ξαναζήσει κάποιος, έστω διανοητικά, τις αναμνήσεις και τις εμπειρίες, τόσο από το προσωπικό του παρελθόν όσο και από το κοινωνικό παρελθόν, αλλά και από ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα.
Σήμα στον αρχαίο κόσμο λεγόταν ο τάφος, που για τα ιστορικά πολεμικά και κοινωνικά συμβάντα εξ υστέρων ονομάστηκε μνημείο. Σήμα λοιπόν και μνημείο ήταν το κτίσμα που κατεσκευάζετο πάνω από θαμμένο σώμα του προσώπου που θέλαμε να τιμήσουμε ή το μνημείο που κατασκευαζόταν πολλές φορές για ηρωικά πρόσωπα που σκοτώθηκαν σε μάχες και ναυμαχίες χωρίς να βρεθούν τα σώματά τους («μία κλίνη φέρεται ἐστρωμμένη τῶν ἀφανών» Θουκυδίδης).
Η Εκκλησία του Χριστού «τα σήματα» που υπεδείκνυαν το σημείο ταφής των μαρτύρων, τα έκανε ναούς στους οποίους συγκεντρώνονταν οι χριστιανοί για να θυμηθούν και να τιμήσουν τους μάρτυρες. Οι αρχαίοι είχαν μια παροιμιακή φράση «σήματ’ ἀναγνῶναι», δηλαδή αναγνωρίζω τα σημάδια. Και οι ναοί – σήματα των μαρτύρων βοηθούσαν να αναγνωρίζουν οι χριστιανοί τα σημάδια του ποιος ήταν πραγματικός υιός του Θεού και χριστιανός. Η συγκέντρωση γύρω από το σήμα – τάφο του μάρτυρα την ημέρα της ανάμνησης του μαρτυρίου του, γινόταν αφορμή διδασκαλίας για τον τρόπο ζωής του μάρτυρα, και για τον ψυχικό δυναμισμό αγάπης και ελευθερίας που τον διακατείχε.
Έτσι τάφος και γιορτή συνδέονταν ως αφορμή έκφρασης αγάπης των χριστιανών που μαζεύονταν και ως ευκαιρία διδασκαλίας, γεννήτριας ωριμότητας στους χριστιανούς, που ήταν εν πορεία προς την Βασιλεία του Θεού.
Στις 12 Φεβρουαρίου είναι η γιορτή του αγίου Μελετίου Πατριάρχου Αντιοχείας το όνομα του οποίου είχε από το βάπτισμα, ο μακαριστός μητροπολίτης μας Μελέτιος και φυσικά γιόρταζε στη μνήμη του. Στον άγιο Μελέτιο Πατριάρχη Αντιοχείας έχει γράψει επιτάφιο λόγο ο αδελφός του αγίου Βασιλείου Γρηγόριος επίσκοπος Νύσσης. Με αφορμή τη γιορτή, και επειδή κάμποσα απ’ όσα λέει ο αγ. Γρηγόριος ταιριάζουν ad hoc στην περίπτωση του μακαριστού Πατέρα μας, ας τα ακούσουμε έχοντας περικυκλώσει το σήμα – τάφο του, πράγμα που είναι ωφέλιμο να κάνουμε συχνά – πυκνά, και ατομικά, και εκτός της εόρτιας αφορμής.
«Εισήλθε στη γη της επαγγελίας και στο «όρος του Θεού» συζητάει τα όντως καίρια με τον Θεό. Έλυσε το υπόδημα της ψυχής (όπως ο Μωυσής στη Βάτο) ώστε με καθαρή τη βάση της διανοίας να περπατήσει στην «αγία γη» του ουρανού».
«Μας έκανε τραπέζι με την γλυκειά του φωνή μεθύοντάς μας νηφάλια, παρότι με πλησμονή μας έδινε τη χάρη. Πολλές φορές έβαζε μπροστά μας την λογική πανδαισία της διδασκαλίας του Χριστού».
«Αυτός τώρα αναπαύεται στους κόλπους του Αβραάμ και ποιος θα μας βρέξει τη γλώσσα; Έφυγε εκείνη η ομορφιά, σίγησε η φωνή, έκλεισαν τα χείλη, πέταξε η χάρις του λόγου, η τότε ευτυχία μας έγινε θέμα αναμνηστικών συζητήσεων».
«Ο θάνατος μάς έκλεψε την αγία κεφαλή και μαζί της χάθηκαν τα σωστά αισθητήριά μας. Δεν υπάρχει μάτι που βλέπει τα ουράνια, αυτί που ξέρει τη φωνή του Θεού, ούτε γλώσσα αληθείας. Χάθηκε η όμορφη γαλήνη των ματιών, το ευχάριστο χαμόγελο των χειλέων, το θωπευτικό χέρι που μαζί με την ευλογία αγκάλιαζε τα κεφάλια μας».
«Όμως δεν χάθηκε ο νυμφίος, είναι ανάμεσά μας έστω και αν δεν τον βλέπουμε· είναι στα άδυτα ο ιερέας στα ενδότερα του καταπετάσματος. Εγκατέλειψε της σαρκός το παραπέτασμα. Δεν λατρεύει με σύμβολα και σκιές τα επουράνια. Βλέπει τον Χριστό κατά πρόσωπο και Τον παρακαλεί για μας και για τα αγνοήματα και αμαρτήματά μας»
«Όπως συμβουλεύει ο Σολομών «οἶνον τῇ λύπῃ διδόναι» αυτός μας συμβουλεύει και μας τους εργάτες του αμπελώνος: Δώστε τον δικό σας οίνο στους λυπημένους! Τον οίνο που δεν είναι υπηρέτης της μέθης, αλλά Αυτόν που ευφραίνει την καρδιά, τον Οίνον της Ευχαριστίας, που κάνει το πένθος να μεταλλαχθεί σε ευφροσύνη και χαρά από τον Κύριο Ιησού Χριστό».
Και μεις, όχι οι Αντιοχείς, αλλά οι σημερινοί χριστιανοί της Πρεβέζης επισκεπτόμενοι και προσευχόμενοι στον τάφο του μακαριστού πατέρα μας
ας μακαρίσουμε εκείνον τον σύσκηνον του Χριστού εκζητούντες να ικετεύει τον φιλάνθρωπο Χριστό, για τον διάδοχό του, για τους κληρικούς της πόλης και της μητρόπολης, για τους χριστιανούς, για τους αμφιβάλλοντες περί την πίστη, για τους αθέους, για τους ψυχοσωματικά οδυνόμενους, για κάθε άνθρωπο πνευματικοϋλικά εμπερίστατο.
Να έχουμε την ευχή του.
π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος
Θεματολογικές ετικέτες