Κατήχηση

Τι τελικά είναι η Θεία Λειτουργία;

 

Σχεδόν επί ενάμιση μήνα στερούμαστε τη συμμετοχή στη Θεία Λειτουργία. Η όλη κατάσταση, παρόλη τη ζοφερότητά της, ίσως είναι μια καλή αφορμή να αναρωτηθούμε, τί τελικά είναι η Θεία Λειτουργία. Έχετε δει πώς είναι δομημένη η Θεία Λειτουργία; Συνήθως, λέγεται πως η Θεία Λειτουργία οργανώνεται και στηρίζεται πάνω σε δύο τράπεζες: την τράπεζα του λόγου και την τράπεζα της Ευχαριστίας.

Η τράπεζα του λόγου διαρθρώνεται βάσει των αναγνωσμάτων από την Αγία Γραφή, που διαβάζονται σε κάθε Θεία Λειτουργία. Αλλά, πρέπει εξ αρχής να σημειώσουμε πως αυτός ο λόγος δεν είναι οι ανθρώπινες λέξεις, που προσλαμβάνουμε είτε σε γραπτή είτε σε προφορική μορφή. Αυτός ο Λόγος είναι και πάλι ένα Πρόσωπο, ο Χριστός. Ο Υιός και Λόγος του Θεού, ο Χριστός, που είναι ο Θεός Λόγος. Αν αυτά που διαβάζουμε είναι απλώς λέξεις, στο τέλος δε θα μπορούμε να κρατήσουμε τα μάτια μας ανοιχτά από τη νύστα (και παραδεχθείτε πως αυτό μας συμβαίνει συχνά!) Αν αυτές οι λέξεις που εκλαμβάνουμε ως λόγο του Θεού δεν είναι έμπλεες από Χριστό, αν αυτές οι λέξεις δε μας μιλούν, δε μας αποκαλύπτουν το Χριστό, τότε δε μας λένε τίποτα, δε μιλούν στην καρδιά μας, δε χρησιμεύουν σε τίποτα.

Στο δρόμο προς Εμμαούς ο Χριστός ερμηνεύει αυτό το λόγο, ερμηνεύει τη Γραφή και μας διδάσκει πως η Γραφή δεν αναφέρεται παρά αποκλειστικά και μόνο σε Αυτόν. Και όταν ανακαλύπτουμε το Χριστό μέσα στις Γραφές, όπως οι δύο μαθητές στο δρόμο προς Εμμαούς, η καρδιά μας φλέγεται! (Λκ 24,32: οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομένη ἦν ἐν ἡμῖν, ὡς ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ καὶ ὡς διήνοιγεν ἡμῖν τὰς γραφάς;) Αυτοί οι δύο άνθρωποι που πορεύονταν προς Εμμαούς ήταν απεγνωσμένοι. Είχαν πιστέψει στον Ιησού, στα θαύματά Του, και περίμεναν πως ο Ιησούς θα τους ελευθερώσει από τους Ρωμαίους και θα εγκαθίδρυε μια χρυσή περίοδο ακμής για το έθνος τους υπό θεϊκή προστασία. Θα εκπλήρωνε δηλαδή τη διαθήκη ανάμεσα στο Θεό και στο λαό του Ισραήλ. Και αντ’ αυτών, όλα τελικά οδηγούνται στην τραγική κατάληξη του Ιησού που πεθαίνει σα δούλος πάνω στο Σταυρό. Όμως ο Ιησούς αποκαλύπτει, πως η έννοια, η ουσία της Γραφής, είναι το Πρόσωπό Του. Η Γραφή μιλά για Αυτόν και μόνο. Η Γραφή δεν είναι παρά Αυτός και μόνο. Τί αποκάλυψη για αυτούς τους δύο ανθρώπους! Ήταν απελπισμένοι και νά που η καρδιά τους ξαναφλέγεται από αγάπη για αυτόν τον Ιησού, που ωστόσο δε μπορούν ακόμη να αναγνωρίσουν.

Το ίδιο ισχύει και για μας: όταν είμαστε σε απόγνωση και λύπη, όταν έχουμε την αίσθηση πως ο Θεός μάς εγκατέλειψε, ας επιστρέφουμε στη Γραφή, ας ξανανοίγουμε το Ευαγγέλιο. Αν ο Ιησούς δεν είναι δίπλα μας με την παρουσία Του, είναι για να μας αποστείλει το Άγιο Πνεύμα, που Αυτό θα μας φωτίσει τα λόγια του Χριστού: ὁ δὲ Παράκλητος, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ὃ πέμψει ὁ πατὴρ ἐν τῷ ὀνόματί μου, ἐκεῖνος ὑμᾶς διδάξει πάντα καὶ ὑπομνήσει ὑμᾶς πάντα ἃ εἶπον ὑμῖν (Ιω. 14, 26). Γιατί, όσο κι αν η Γραφή είναι γραμμένη από ανθρώπους και χρησιμοποιεί λέξεις ανθρώπων, είναι ωστόσο το Πνεύμα του Θεού που ενέπνευσε αυτές τις λέξεις. Και επομένως το ίδιο Πνεύμα του Θεού είναι που μας χαρίζει και την κατανόησή τους.

Αλλά στη Θεία Λειτουργία υπάρχει και μια δεύτερη τράπεζα. Η τράπεζα της Ευχαριστίας.

Χαιρόμαστε που η Γραφή θα θρέψει τη διάνοιά μας. Ποιός είναι όμως αυτός που μπορεί να θρέψει το σώμα μας;

Στο θυσιαστήριο, παρουσιάζουμε στο Θεό τη λιτή προσφορά μας: Άρτο και Οίνο.

Στην ευαγγελική περικοπή που διαβάσαμε (Λουκ 24, 13-35) οι μαθητές αναγνωρίζουν το Χριστό κατά τη στιγμή της κλάσης του άρτου. Και για τους πρώτους χριστιανούς, αυτή η κλάση του Άρτου συνιστά ακριβώς τη Θεία Λειτουργία. Είναι ακριβώς σε αυτό το σημείο που αναγνωρίζουμε το Χριστό στο πρόσωπο του Ιησού. Είναι ακριβώς σε αυτό το σημείο όπου το Σώμα Του είναι όντως παρόν. Πιστεύουμε πως Αυτός ο Χριστός είναι που μιλάει με το στόμα του ιερέως ώστε ο άρτος να γίνει το Σώμα Του. Πιστεύουμε πως Αυτός ο Χριστός μιλάει με τη φωνή του ιερέως λέγοντας: Τοῦτό ἐστι τὸ Αἷμα μου.

Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι ακριβώς πριν να εκφωνήσει ο ιερέας τις φράσεις του Ιησού: τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου / τοῦτό ἐστι τὸ αἷμα μου, εκτείνει τα χέρια προς τον άρτο και τον οίνο. Έχετε προσέξει τί λέει; Ζητά από το Άγιο Πνεύμα να κατέβει στα προσφερόμενα δώρα ώστε να γίνουν το Σώμα και το Αίμα του Κύριου μας. Και ακριβώς τότε είναι που συναντούμε τον Κύριό μας αισθητώς/σαρκικώς.

Είμαστε άρα, όπως οι πρώτοι μαθητές μετά την Ανάσταση του Ιησού, περιμένοντας ό,τι μας υποσχέθηκε: δηλαδή το Άγιο Πνεύμα.

  • Πιστεύετε πως είναι δυνατό να συλλάβουμε την παρουσία του Χριστού στις Γραφές χωρίς το Άγιο Πνεύμα;
  • Πιστεύετε πως είναι δυνατό να μεταβληθεί ο άρτος και ο οίνος σε Σώμα και Αίμα Χριστού χωρίς το Άγιο Πνεύμα;
  • Πιστεύετε πως είναι δυνατό να αγαπήσουμε τους εχθρούς μας χωρίς το Άγιο Πνεύμα;
  • Πιστεύετε πως είναι δυνατό να ευλογούμε και να προσευχόμαστε για αυτούς που μας μισούν χωρίς το Άγιο Πνεύμα;
  • Πιστεύετε πως είναι δυνατό να μάθουμε να αγαπάμε όπως ο Χριστός χωρίς το Άγιο Πνεύμα;

Ο Χριστός μάς δίνει το Πνεύμα Του ώστε να μπορέσει η αγάπη να αυξηθεί μέσα μας. Ας έρθει λοιπόν αυτό το Πνεύμα να φλογίσει την καρδιά μας!

+Michel Aupetit, archevêque de Paris

(μετάφραση Χάρης Χατζηγώγος)

 

Θεματολογικές ετικέτες

Συγγραφέας

Αφήστε μια απάντηση