“…του Σωτήρος ημών Ιησού
το πρόσωπον ενεδύσαντο…”
(Λόγος περί πτωχών και μεταναστών)
Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης
Λόγος Περί Ευποιίας
Ο επίσκοπος αυτής της πόλεως και οι πρεσβύτεροι διδάσκαλοι της αληθούς πίστεως και της ενάρετης ζωής, έχουν μεγάλη ομοιότητα με τους δασκάλους των γραμμάτων και τους εκπαιδευτές των σχολείων. Όπως εκείνοι όταν αναλαμβάνουν τα μικρά παιδιά, που μόλις μπορούν να μιλήσουν, δεν τα εισάγουν κατ᾿ ευθείαν στα δύσκολα μαθήματα, αλλά πρώτα πλάθουν και τους διδάσκουν το άλφα και στην συνέχεια τα υπόλοιπα γράμματα και τους μαθαίνουν τα ονόματα των γραμμάτων και τους ασκούν στον τύπο γραφής και στο τέλος τα διδάσκουν να συλλαβίζουν και να λένε πλήρεις λέξεις· έτσι και οι διδάσκαλοι και οδηγοί της Εκκλησίας εισάγουν στα αρχικά της χριστιανικής ζωής τους… ακροατές και σιγά-σιγά τους μαθαίνουν την γνώσι της τελειότητος.
Επειδή τις δύο προηγούμενες ημέρες μιλήσαμε και προσπαθήσαμε να σωφρονίσουμε την λαιμαργία και την γαστριμαργία μη νομίσετε ότι και σήμερα θα συνεχίσω κάτι ανάλογο, ότι δηλαδή είναι καλό να αποφύγουμε τα κρέατα και να σταματήσουμε να πίνουμε κρασί, που γεννάει νοσηρά γέλια και φιληδονία και να συγκρατήσουμε τους μαγείρους και να σταματήσουμε το κουρασμένο χέρι αυτού που κερνάει!
Είναι αρκετά αυτά που σας είπα γι᾿ αυτά τα θέματα και σεις δείξατε ικανοποιητική συμμετοχή. Αφού λοιπόν στο πρώτο μάθημα τα καταφέρατε καλά είναι αυτονόητο τώρα θα σας διδάξω μεγαλύτερα και δυσκολότερα (ανδρικότερα) θέματα και μαθήματα.
Υπάρχει, λοιπόν, και ασώματη νηστεία και….άυλη εγκράτεια! Το να ελευθερωθεί η ψυχή μας από τις κακίες είναι ο σκοπός και ο λόγος που νομοθέτησε ο Χριστός την αποχή των τροφών. Νηστέψτε λοιπόν από την κακία. Εγκρατευθείτε από την επιθυμία ξένων πραγμάτων και προσώπων. Αποφύγετε το άδικο κέρδος. «Αφήστε να λιμοκτονήσει η φιλαργυρία του μαμωνά, του Θεού του χρήματος». Να μη υπάρχει στο σπίτι σας τίποτε που ήταν προϊόν βίας ή αρπαγής. Τι ωφέλεια αν δεν τρως κρέας και «δαγκώνεις» με την κακία σου τον αδελφό; Τι κέρδος έχεις αν δεν καταναλώνεις τα δικά σου αλλά αρπάζεις άδικα τα περιουσιακά του φτωχού; Τι είδους «ευλάβεια» είναι αυτή, που πίνει μόνο νερό (ράβοντας για τις τροφές το στόμα) αλλά… ράβει και δολιότητες από πονηρία και «διψά» το αίμα των αδελφών; Νήστεψε μαζί με τους έντεκα και ο Ιούδας, αλλά επειδή δεν κατάφερε να δαμάσει την επιθυμία της φιλαργυρίας καθόλου δεν ωφελήθηκε για την σωτηρία του από την ασιτία. Άλλωστε και ο διάβολος δεν τρώει (αφού είναι πνεύμα ασώματο) αλλά έπεσε εκ του ύψους του… από την κακία του. Και όλοι οι δαίμονες δεν μπορούν να κατηγορηθούν ούτε για τροφές ούτε για οινοποσία ή μέθη, αφού χώρισε ο Θεός την φύση τους από την σχέση με τα φαγητά. Παρά ταύτα νύχτα και ημέρα περιπλανώμενοι στην κτίση ενεργούν και υπηρετούν την κακία και μας επιβουλεύονται εντατικά. Από δε τον φθόνο και την ζήλεια κυριολεκτικώς «στεγνώνουν», γιατί εμείς, άνθρωποι όντες, μπορούμε να γίνουμε συγγενείς του Θεού, ενώ αυτοί εξέπεσαν της οικειότητας μαζί Του.
Την ζωή των χριστιανών, λοιπόν, ας την διαμορφώνει ένας φιλόσοφος τρόπος και ας αποφεύγει η ψυχή την βλάβη που γεννάει σ᾿ αυτήν η κακία. Αν αποφεύγουμε τα κρασιά και τα κρέατα, ενώ συγχρόνως είμαστε γεμάτοι από κατά πρόθεσιν αμαρτίες, σας το προβλέπω και το προλέγω, ότι καθόλου δεν θα σας ωφελήσει η υδροποσία και τα λάχανα και η αποφυγή του κρέατος, αφού δεν έχετε ίδια διάθεση και για τα έσω όπως και για τα έξω (νηστεία). Για την καθαρότητα της ψυχής νομοθετήθηκε η νηστεία. Αν η ψυχή από την διάθεση και τις άλλες ενέργειες μολύνεται, ματαίως «πίνεται» τόσο νερό χάριν της ψυχής, που δεν ξεπλένεται αλλά και καλλιεργεί την ακαθαρσία.
Ποιό το όφελος της σωματικής νηστείας, αν δεν καθαρίζεται ο νους; Δεν υπάρχει κανένα όφελος αν είναι το άρμα γερό και τα τέσσερα άλογα τρέχουν συντονισμένα… αλλά ο ηνίοχος δεν έχει το μυαλό του! Ποιο το όφελος ενός καλού πλοίου, αν είναι μεθυσμένος ο καπετάνιος;
Η νηστεία είναι το θεμέλιο των αρετών. Όπως λοιπόν τα θεμέλια στο σπίτι και η καρίνα του πλοίου, ακόμα και αν είναι πολύ καλά φτιαγμένα, είναι άχρηστα και δεν προσφέρουν τίποτε, χωρίς την προϋπόθεση ότι κάθε τι το επόμενο θα «χτιστεί» πάνω σ᾿ αυτά με πολύ προσοχή, έτσι και με την εγκράτεια δεν υπάρχει κανένα όφελος, αν δεν συνδυαστεί αρμονικά και κατ᾿ ακολουθίαν με τις ψυχικές αρετές.
Ο φόβος του Θεού ας διδάσκει τη γλώσσα να λέει τα προσήκοντα, να μη ασχολείται με ανόητα, να γνωρίζει το πότε είναι κατάλληλη ώρα να πει κάτι, ποιος λόγος είναι αναγκαίος και ποιά απόκριση εύστοχη. Πως να μιλάει με σωστό τρόπο και να μην είναι, σε σφοδρότητα, μια «καταιγίδα» χαλαζιού, για τους συνομιλητές!
Γι᾿ αυτό άλλωστε και εκείνος ο μικρός σάρκινος υμένας που συνδέει την γλώσσα με την κάτω σιαγόνα ονομάζεται χαλινάρι (χαλινός), προκειμένου αυτή (η γλώσσα) να μη λέει ακατάστατα και ανοικονόμητα πράγματα. Ας ευλογεί και ας μη λοιδωρεί. Ας ψάλλει και ας μη βλασφημεί. Ας επαινεί και ας μη καταλαλεί. Το εγωιστικό και προπετές «χέρι» ας δεσμεύεται από την «αλυσίδα» του θελήματος του Θεού.
Γι αυτό νηστεύουμε, για να είμαστε γεμάτοι καλωσύνη· γιατί τον δικό μας Αμνό τον ατίμασαν με εμπαιγμούς και ραπίσματα, πριν τον σταυρώσουν. Μη λοιπόν μιμηθούμε τον εβραϊκό τρόπο ζωής, οι μαθητές του Χριστού. Αν ζούμε έτσι, θα μας πει ο Ησαΐας: Γιατί δεν απέχετε από καυγάδες και δικαστήρια και «»γρονθοκοπείτε» κάθε «ανθρωπάκο»; Από τον Ησαΐα ας διδαχθούμε και τα αποτελέσματα της καθαρής και άδολης νηστείας: Διάλυσε κάθε άδικη συμφωνία· «σπάσε» τις περίπλοκες δεσμεύσεις των νομικίστικων αδικιών. Μοιράσου το ψωμί σου μ᾿ αυτούς που πεινούν και στέγασε στο σπίτι σου τους άστεγους πτωχούς.
Η χρονική συγκυρία της εποχής μας, μας έφερε πλήθος αστέγων και γυμνών ανθρώπων. Πλήθος αιχμαλώτων μπροστά στην πόρτα καθενός μας. Γέμισε ο τόπος ξένους και μετανάστες και παντού υπάρχουν απλωμένα χέρια που ζητούν βοήθεια. Γι αυτούς κατοικία τους είναι η «υπ᾿ οὐρανόν». Καταφυγή για τον ύπνο οι στοές και τα πρόπυλα και τα έρημα τμήματα της αγοράς. Προφυλάσσονται, σαν νυκτοκόρακες και κουκουβάγιες, μέσα σε «τρύπες». Τα ρούχα τους είναι γεμάτα σχισίματα. Η καλή διάθεσή μας να τους ελεήσουμε, είναι η «συγκομιδή» τους. Τροφή τους είναι ο, τι τους τύχει. Ποτό τους, το νερό που μαζεύεται στις κρήνες των αλόγων ζώων. Ποτήρι έχουν την χούφτα των χεριών τους. «Πορτοφόλι» την μασχάλη τους αν δεν είναι τελείως σχισμένα τα ρούχα τόσο, που να μη μπορεί να κρατηθεί τίποτε! Τραπέζι έχουν τα δύο τους γόνατα. Κρεβάτι το έδαφος. Λουτρό τους είναι το ποτάμι ή η λίμνη, που ο Θεός έδωσε «ανεπεξέργαστο λουτρό» για όλους. Η ζωή τους είναι περιφερόμενη άστατη και άγρια, όχι εξ αρχής, αλλά από την συμφορά και την ανάγκη που τους βρήκε.
Συ που νηστεύεις γίνε φροντιστής, όλων αυτών. Γίνε καλόκαρδος με τους αδελφούς που ατύχησαν. Αυτό «που αφήρεσες» από το στομάχι σου με την νηστεία δώσε το σ᾿ αυτόν που πεινάει. Ας γίνει ο φόβος του Θεού εξισωτής της κοινωνικής αδικίας. Γιάτρεψε με την συνετή εγκράτεια δύο προβλήματα αντίθετα μεταξύ τους: τον δικό σου κορεσμό και του αδελφού τον λιμό (την πείνα). Έτσι κάνουν και οι γιατροί άλλα γεμίζουν και άλλα αδειάζουν ώστε και με την προσθήκη και με την αφαίρεση να ρυθμιστεί η υγεία και των δύο. Ας σε πείσει η Πατρική παραίνεση. Ας ανοίξει ο Λόγος του Θεού τις πόρτες των πλουσίων. Ας φέρει η συμβουλή μας τον φτωχό στον πλούσιο. Ας μη τους «πλουτίσουμε» με λόγια τους φτωχούς. Ας τους δώσουμε και σπίτι και κρεβάτι και τραπέζι, (όπως εντέλλεται ο προαιώνιος Λόγος του Θεού) με λόγια στοργικά-συγγενικά.
Υπάρχουν μαζί μ᾿ αυτούς και άλλοι πολλοί πτωχοί άρρωστοι και κατάκοιτοι. Ο καθένας ας ερευνήσει τους γείτονες. Μη αφήνετε σε άλλους να φροντίσουν τον γείτονά σας. Ας μη αποχτήσει άλλος τον θησαυρό που είναι δίπλα σου. Αγκάλιασε τον ταλαιπωρούμενο σαν χρυσάφι. Αγκάλιασε τον άρρωστο σαν υγεία δική σου, σαν σωτηρία, της γυναικός σου, των παιδιών σου, των υπηρετών σου και όλου σου του σπιτιού.
Ο φτωχός και άρρωστος είναι διπλά φτωχός. Αυτοί, που είναι μεν φτωχοί αλλά είναι υγιείς, περνάνε πόρτα-πόρτα και περιφέρονται παντού και καταφεύγουν σ᾿ όσους έχουν χρήματα και στα σταυροδρόμια παρακαλούν τους διαβάτες.
Όσοι όμως είναι «δεμένοι» με αρρώστια, «φυλακισμένοι» σε στενά καταλύματα και γωνιές, σαν τον Δανιήλ στον λάκκο, περιμένουν από εσένα τον ευλαβή και φιλόπτωχο τροφή, όπως εκείνος (ο Δανιήλ) από τον Αββακούμ. Γίνε λοιπόν με την ελεημοσύνη, σαν αδελφός του προφήτου, γρήγορος και άοκνος φροντιστής στον αναγκεμένο. Δεν είναι ζημιά η δωρεά. Μη φοβηθείς. Βλασταίνει πολλαπλασίως ο καρπός της ελεημοσύνης. «Σπείρε» δίνοντας και θα γεμίσει με αγαθά όλο σου το σπίτι.
Μπορεί βέβαια να μου πεις: φτωχός είμαι και εγώ. Εντάξει. Δώσε ό,τι έχεις. Ο Θεός δεν ζητάει τα αδύνατα. Συ ένα ψωμί, ο άλλος ένα ποτήρι κρασί, ο άλλος ένα ρούχο ώστε από την συνεισφορά πολλών να τακτοποιείται η συμφορά του ενός. Άλλωστε ούτε ο Μωϋσής, δεν πήρε όλα τα χρήματα που χρειαζόταν για την κατασκευή της σκηνής από έναν άνθρωπο αλλά από όλο τον λαό. Ο πλούσιος του έφερε χρυσάφι, ο άλλος ασήμι, ο φτωχός δέρματα, ο φτωχότερος σκοινιά. Σκέψου πως και το δίλεπτο της χήρας ήταν περισσότερο από τα αφιερώματα του πλουσίου αφού αυτή έδωσε όλα όσα είχε ενώ εκείνοι ελάχιστα απ᾿ όσα είχαν.
Μη καταφρονήσεις των ξένων και μεταναστών ότι δήθεν δεν είναι… τίποτε! Σκέψου ποιοί είναι και θα βρεις την αξία τους. Έχουν και αυτοί το πρόσωπο του Χριστού. Ο φιλάνθρωπος Χριστός τους έδωσε το πρόσωπό Του, ώστε να μαλακώνουν μ᾿ αυτό τους άσπλαγχνους και απάνθρωπους. Αυτοί οι μετανάστες και ξένοι είναι για μας οι ταμίες των αγαθών της βασιλείας του Θεού, που περιμένουμε. Οι θυρωροί αυτής της βασιλείας, που ανοίγουν στους καλόκαρδους και κλείνουν στους δύσκολους και μισάνθρωπους. Αυτοί μπορούν να γίνουν και σφοδροί κατήγοροι και ισχυρότατοι συνήγοροι. Το σπουδαιότερο: συνηγορούν και κατηγορούν χωρίς να λένε τίποτε, αλλά μόνον με το που τους βλέπει ο Δίκαιος Κριτής. Αυτό, που κάναμε ή δεν κάναμε γι αυτούς, φωνάζει προς τον κριτή δυνατότερα και καθαρότερα από κάθε κήρυκα.
Χάριν αυτού γράφτηκε στο Ευαγγέλιο το φοβερό δικαστήριο εκείνο, για το οποίο έχετε ακούσει τόσες φορές. Βλέπουμε εκεί τον Υιό του ανθρώπου να έρχεται εξ ουρανού να περπατάει στον αέρα και να δορυφορείται από μυριάδες αγγέλων. Να κάθεται σε βασιλικό θρόνο, που στήθηκε και όλοι οι άνθρωποι άντρες και γυναίκες όσοι γεννήθηκαν και είδαν τον ήλιο και ανέπνευσαν τον αέρα να στέκονται μπροστά Του σε δύο ομάδες χωρισμένοι και προσβλέποντες στην απόφαση. Όσοι ευρίσκονται εκεί δεξιά του Κριτού ονομάζονται αμνοί και πρόβατα και οι εξ αριστερών ερίφια, έχοντας την ονομασία από τον τρόπο ζωής. Γίνεται συζήτηση μεταξύ του Κριτού και όλων των ανθρώπων (και των δύο μερών) και απαντήσεις των ανθρώπων για τον τρόπο και την ποιότητα των ενεργειών τους και της ευθύνης τους. Καταλήγουν τα πράγματα αναλόγως της ποιότητας κάθε πλευράς, σ᾿ όσους έζησαν με τον τρόπο, που υπέδειξε ο Κριτής και έμαθαν να αγαπούν, δίδεται βραβείο, η βασιλεία του Θεού και η απόλαυσίς της· σ᾿ όσους βυθίστηκαν στην εγωιστική πονηρία και μισανθρωπία, έρχεται σ᾿ αυτούς αιώνια ταλαιπωρία «καυτερού» αυτοεγκλεισμού.
Γράφτηκαν λοιπόν όλα αυτά αναλυτικά και περιγράφηκε με ζωντάνια και ενάργεια σε μας από τον Χριστό αυτό το «δικαστήριο», για κανένα άλλο λόγο, παρά για να μάθουμε την ψυχική καλοσύνη που γεννάει η φιλανθρωπία. Αυτή συγκρατεί όλη την ζωή, είναι η μητέρα και τροφός των πεινόντων, διδάσκαλος των πλουσίων, φροντιστής των ορφανών, γηροκόμος των ηλικιωμένων θησαυρός των αναγκεμένων, λιμάνι όσων πέσουν σε ατυχίες, σε κάθε ηλικία και συμφορά εκδηλώνει την από μέρους της πρόνοια.
Η φιλανθρωπία είναι μεγαλύτερη από κάθε αξιέπαινη πράξη. Είναι πάρεδρος του Θεού. Φίλη κάθε καλού. Έχει μεγάλη οικειότητα προς τον Θεό. Έτσι λοιπόν, για όλους εμάς, αυτός ο ίδιος ο Θεός ενεργεί δι᾿ ημών αυτές τις αγαθές και φιλάνθρωπες πράξεις! Την δημιουργία της γης και την διακόσμηση των ουρανών και την εύρυθμη εναλλαγή των εποχών και την θερμότητα του ηλίου και το χιόνι, που δημιουργεί το ψύχος και όλα καθένα, δεν τα έφτιαξε ο Θεός γι αυτόν (αυτός δεν χρειάζεται τίποτε από αυτά) αλλά τα έχει ρυθμίσει με ροή και συνέχεια για μας. Αόρατος γεωργός της ανθρώπινης τροφής. Κατάλληλος σποριάς και γνώστης «επιστήμων των καιρών της βροχής. Αυτός δίνει καρπό σ᾿ αυτόν που σπέρνει, όπως λέει ο Ησαΐας και νερό από τα σύννεφα, άλλοτε μεν ήσυχο, που καταβρέχει την γη, άλλοτε «κατακλυσμιαίο» και πλημυρίζει τα αυλάκια. Όταν μεγαλώσουν τα σπαρμένα και περάσει ο καιρός του πράσινου τότε σκορπίζει τα σύννεφα από τον ουρανό και αφήνοντας «γυμνό» τον ήλιο στέλνει θερμή και έμπυρη την ακτίνα του, ώστε να ωριμάσουν για τον θερισμό τα στάχυα. Τρέφει και τα αμπέλια στέλνοντας την βροχή την εποχή της ξηρασίας, καθώς και αγέλες διαφόρων ζώων, ώστε να υπάρχει για τον άνθρωπο άφθονη τροφή. Από τα ζώα, άλλων οι δορές δίνουν μαλλί που «παράγει» ενδύματα, άλλων δίνουν δέρματα για κατασκευή υποδημάτων. Βλέπεις λοιπόν ότι εφευρέτης της φιλανθρωπίας και ευποιίας είναι ο Θεός, που τρέφει τον πεινώντα και ποτίζει τον διψασμένο και ντύνει τον γυμνό όπως προείπαμε;
Εμείς όμως, που σε όλη την Γραφή προτρεπόμαστε να «ζηλεύουμε» τον Κύριο και Δημιουργό μας, όσο μας είναι δυνατή, σε μας τους θνητούς, η μίμηση του αθανάτου, χρησιμοποιούμε τα πάντα για την απόλαυση της ζωής μας ή για κληρονομία στους απογόνους μας και δεν σκεπτόμαστε καθόλου τους αναγκεμένους ούτε μεριμνάμε για όσους πεινούν. Ω απάνθρωπης και σκληρής γνώμης! Άνθρωπος βλέπει άνθρωπο να πεινά για ψωμί και να μην έχει την αναγκαία στήριξη της τροφής και δεν κινείται αυτονόητα να του τα δώσει και να τον στηρίξει άλλα τον παραβλέπει σαν να πρόκειται για κάποιο δένδρο που ξηραίνεται από έλλειψη νερού!
Και μάλιστα το αφήνει να ξηραίνεται έτσι άθλια, έχοντας πληθώρα απ᾿ όλα τα αναγκαία και ενώ μπορεί να δώσει με αυτά σε πολλούς παρηγορία. Όπως το νερό μιας πηγής μπορεί να τρέφει πολλές πεδιάδες, που βρίσκονται κάτω απ᾿ αυτήν, έτσι και ένα πλούσιο σπίτι μπορεί να συντηρήσει ολόκληρα χωριά φτωχών. Εκτός και αν βεβαίως μια γνώμη τσιγκούνικη και ακοινώνητη το σταματήσει, όπως μια μεγάλη πέτρα, που πέφτει στην έξοδο του νερού της πηγής….!
Όχι όλα για τα υλικά!
Ας ζήσουμε και κάτι για τον Θεό. Η τρυφή υπηρετεί ένα μικρό τμήμα της σαρκός μας, τον φάρυγγα, με την ηδονή της απολαύσεως· στην συνέχεια παραπέμπει τα υλικά αυτά στο στομάχι και αφού αλλαγούν καταλήγουν στα απόβλητα. Η καλωσύνη όμως και η φιλανθρωπία είναι πράγματα αγαπημένα από τον Θεό και όποιος άνθρωπος τα αποκτήσει τον θεώνουν και τον βοηθούν στην μίμηση του καλού ώστε να γίνει εικόνα του μεγίστου και πρώτου και υπερβατικού νοός του Θεού.
Και τι είναι η κατάληξη αυτής της έγνοιας και φροντίδος; Εδώ μεν ελπίδα καλύτερων ημερών και αναμονή ευχάριστος· μετά θάνατον δε, όταν θα αφήσουμε αυτήν την ρευστή και μεταλλασόμενη σάρκα και «φορέσουμε» την αφθαρσία, ευτυχισμένη ζωή χωρίς τέλος και προβλήματα, γεμάτη από τα θαυμάσια και τώρα άγνωστα ακόμα και σε μας αγαθά .
Όσοι λοιπόν είστε λογικοί και έχετε το μυαλό σας ερμηνευτή και εκπαιδευτή των εντολών του Θεού, μη δελεασθείτε με τα πρόσκαιρα. Αποκτήστε αυτά που δεν εγκαταλείπουν ποτέ τον κάτοχο· κανονίστε το μέτρο της χρήσης, των υλικών. Όχι όλα δικά σας αλλά και μέρος από αυτά ας είναι και των φτωχών των αγαπητών του Θεού. Όλα ανήκουν στον Θεό. Όλα είναι του Θεού του κοινού μας πατέρα και μεις είμαστε αδελφοί και το άριστο και δίκαιο είναι τα αδέλφια να ισομοιράζονται την κληρονομιά. Αν αυτό δεν γίνεται και το μεγαλύτερο μέρος το πήραν ο πρώτος ή ο δεύτερος όμως το υπόλοιπο ας το μοιραστούν οι άλλοι. Αν όμως κάποιος θέλει να τα πάρει όλα και αποκλείει από την μοιρασιά όλους τους αδελφούς αυτός είναι κακός τύραννος, αδιάλλακτος βάρβαρος, αχόρταστο θηρίο, ευχαριστημένος μόνον με το να «τρώει», αγριότερος και από αυτά τα θηρία –αφού ο λύκος μοιράζεται την λεία με τους άλλους λύκους και τα σκυλιά από κοινού τρώνε το θύμα τους! Ο άπληστος όμως άνθρωπος κανένα άνθρωπο δεν δέχεται συμμέτοχο του πλούτου…!
Πρέπει να σου αρκεί το κανονικό και επαρκές τραπέζι και να μη επιθυμείς την πανδαισία ενός ακόλαστου γεύματος. Είναι τρομερή η συμφορά και το «ναυάγιο» από κάτι τέτοιο! Δεν θα πέσεις σε ύφαλο βράχο αλλά στο σκοτάδι το βαθύτατο απ᾿ όπου όταν πέσει δεν βγαίνει κανείς ποτέ.
Χρησιμοποίησε τα υλικά, μη κάνεις κατάχρηση. Αυτό σε δίδαξε και ο Παύλος. Επίτρεψε στον εαυτό σου μετρημένες απολαύσεις. Μη βουλιάξεις σε «διονυσιακή » φιληδονία. Μη γίνεσαι καταστροφέας όλων των ζώων· των μεγάλων τετραπόδων, των μικρών· των ορνίθων, των ψαριών, των συνηθισμένων, των σπανίων, των φτηνών, των ακριβών. Ας μη χρειάζεται ο ιδρώτας πολλών κυνηγών για να γεμίσει ένα στομάχι, σαν να πρόκειται για ένα βαθύτατο πηγάδι, που όσα και να του ρίξεις δεν γεμίζει. Για τους καλοφαγάδες ούτε ο βυθός της θαλάσσης δεν μένει… ανενόχλητος ούτε ποταμόψαρα μόνον ψαρεύονται αλλά και όσα θαλάσσια ζώα βρίσκονται στα βαθύτατα νερά της θαλάσσης και αυτά τα βγάζουν στην ξηρά και στον αέρα! Ούτε ξεχνιούνται τα οστρακόδερμα ακόμα και ο αχινός συλλέγεται, η σουπιά, που έρπει πιάνεται σε σαγήνη και το χταπόδι, που είναι κολλημένο στις πέτρες αποσπάται και τα κοχύλια των κατωτάτων βυθών ανασύρονται και όλα τα γένη των ζώων, όσα κολυμπούν στην επιφάνεια και τα κύματα και όσα έτυχε να διαβιούν στον πυθμένα της θαλάσσης «βγαίνουν» στον αέρα της γης με χίλιους δύο τρόπους, που σοφίζεται η φιληδονία των καλοφαγάδων.
Λάβε υπ᾿ όψιν και τα εξής γι αυτούς τους ανθρώπους· είναι αναγκαστική πορεία, για όποιον «αρρωστήσει» από τα παραπάνω, να επιδιώκει και την «αρμόζουσα συνέχεια»! Αυτοί που ευχαριστούνται να παραθέτουν πολυτελή και φιλήδονο (συβαριτική ) τράπεζα, ωθούνται στην «ανάγκη» κατασκευής πολυτελών οικοδομών και τα χρήματά τους τα δαπανούν σε μεγάλα σπίτια και περίεργη διακόσμηση. Φτιάχνουν όμορφα καθίσματα. Φροντίζουν για καλύμματα γεμάτα λουλούδια και πολύ διακοσμημένα και για τραπέζια ακριβά από ασήμι άλλα εντελώς λεία και άλλα διακοσμημένα με γλυπτά, ώστε να «ικανοποιούνται» μαζί ο φάρυγγας και το μάτι με τις απεικονίσεις. Συνυπολόγισε μαζί με αυτά κανάτες, δοχεία, βαρέλια, σκεύη μικρά για κέρασμα, σκεύη για τα φαγητά κούπες φιάλες και ποτήρια «χιλίων» ειδών. Μαζί μ᾿ αυτά γελωτοποιοί, ηθοποιοί, κιθαριστές, τραγουδιστές, ανεκδοτολόγους (κομψολόγους) μουσικούς άνδρες και γυναίκες χορεύτριες, όλη την αρμάθα της ασωτείας, θυληπρεπή αγόρια, αναίσχυντα κοριτσάκια να συναγωνίζονται την Ηρωδιάδα σε ξεδιαντροπιά και να σκοτώνουν τον Ιωάννη… τον θεόμορφο και φιλόσοφο νου του καθ᾿ ενός.
Ενώ γίνονται όλα αυτά σε ένα τέτοιο σπίτι στην είσοδο του σπιτιού «κατοικοεδρεύουν» χίλιοι Λάζαροι. Άλλοι γεμάτοι απαίσιες πληγές, αλλά με κατεστραμμένο το μάτι, άλλοι με πρόβλημα στα πόδια μερικοί από τους οποίους κυριολεκτικά έρποντες και έχοντες χάσει όλα τα μέλη τους. Φωνάζουν αυτοί αλλά δεν ακούονται. Εμποδίζει ο ήχος των αυλών και τα τραγούδια και τα καγχάζοντα και πολλά γέλια! Αν κάποια στιγμή τολμήσουν να χτυπήσουν την πόρτα, πετιέται αυτομάτως ένας αναίσχυντος θυρωρός του απάνθρωπου οικοδεσπότη και τους βρίζει σαν σκυλιά και τους αυξάνει τις πληγές χτυπώντας τους.
Φεύγουν λοιπόν οι φίλοι του Χριστού, (αφού είναι η μεγαλύτερη εντολή Του η αγάπη γι αυτούς ) χωρίς ούτε το ελάχιστο ψωμί, ούτε την παραμικρή τροφή αλλά έχοντας «κερδίσει» μόνο βρισιές και χτυπήματα. Μέσα δε στο σπίτι, σ᾿ αυτό το ειδωλολατρικό εργαστήριο του Σατανά, άλλοι σαν παραφορτωμένα πλοία ξερνούν την τροφή και άλλοι κάθονται στο τραπέζι, που είναι γεμάτο εμετούς! Διπλή αμαρτία σ᾿ αυτό το αναίσχυντο σπίτι γίνεται, μία από τον κορεσμό των μεθυσμένων και μία από την πείνα των διωγμένων φτωχών.
Όλα αυτά, αφού τα γνωρίζει ο Θεός, τι περιμένετε για την ύπαρξή σας, σεις που μισείτε τους φτωχούς; Δεν ξέρετε ότι το Ευαγγέλιο όλα τα φρικώδη και φοβερά παραδείγματα τα περιέγραψε για όσους ζουν όπως οι παραπάνω; Γράφει γι᾿ αυτόν που βαριαναστενάζει και τρίζει τα δόντια του που ενώ πριν ντυνόταν πορφύρα και βύσσο τώρα είναι στριμωγμένος στην… άβυσσο των κακών. Άλλος πάλι ομότροπός του κατεδικάσθη σε αιφνίδιο θάνατο, το απόγευμα σκεπτόμενος την ευχαρίστηση που θα του φέρει το πρωινό αλλά τελικώς χωρίς να δει την πρωινή ακτίνα του φωτός, αφού την νύχτα πέθανε!
Για το όνομα του Θεού, ας μην είμαστε θνητοί κατά την πίστη και αθάνατοι κατά τις απολαύσεις.
Αν έτσι σκεπτόμαστε, θέλοντας τα πάντα να υπηρετούν την ευχαρίστηση της σαρκός μας σαν να είμαστε αδιάδοχοι οικοδεσπότες και μόνιμοι κύριοι της γης, σκεπτόμενοι το καλοκαίρι την σπορά και κατά την σπορά την ευχαρίστηση του θερισμού· φυτεύοντας τον πλάτανο και ελπίζοντας να «γευτούμε» την σκιά του υψηλού δένδρου· βάζοντας στην γη τον καρπό του φοίνικα και περιμένοντας για μάς την γλυκύτητα του καρπού και πολλές φορές κάνοντάς τα αυτά, ενώ είμαστε ηλικιωμένοι, και έχει έρθει το φθινόπωρο της ζωής μας και είναι κοντά ο χειμώνας του θανάτου και απολείπεται από την ζωή μας όχι μεγάλος κύκλος ετών αλλά τρεις ή τέσσερεις ημέρες!!
Ας σκεπτόμαστε λοιπόν εμείς οι λογικοί ότι είναι παροδικός ο βίος μας και φευγαλέος, ο χρόνος άστατος και ασταμάτητος σαν το νερό του ποταμού, που κάθε τι που κουβαλάει το φέρνει προς το τέρμα της καταστροφής και μακάρι όντας λίγος και στιγμιαίος να ήταν και ανεύθυνος! Αυτό όμως είναι το επικίνδυνον ότι θα μας ζητηθεί απολογία για τις πράξεις και τα λόγια κάθε στιγμής. Γι᾿ αυτό και ο μακάριος Δαβίδ σκεπτόμενος τα ίδια για τον εαυτό του, επιθυμεί να γνωρίσει την στιγμή του τέλους της ζωής του! Εκλιπαρεί τον Θεό να μάθει το απομένον τμήμα της ζωής του πόσο είναι, για να ετοιμαστεί για την έξοδό του, ώστε να μη ταραχθεί σαν ανόητος οδοιπόρος που συγχρόνως βαδίζει και τότε αναζητεί τα αναγκαία εφόδια! Γράφει λοιπόν: Γνώρισέ μου Κύριε το τέλος της ζωής μου και πόσο διάστημα μου απομένει για να μάθω σε τι υστερώ και να το διορθώσω· οι ημέρες της ζωής μου είναι όλες κόπος και η ύπαρξή μου είναι ένα τίποτε ενώπιόν Σου!!
Πρόσεξε καλής ψυχής σοβαρή φροντίδα και μάλιστα ενός βασιλιά! Σκέπτεται τον Βασιλέα των βασιλέων και Κριτήν των κριτών και αναζητεί την τέλεια ομορφιά των εντολών για να παρασταθεί τέλειος και ανελλιπής πολίτης της εκεί ζωής, της Βασιλείας του Θεού, της οποίας μακάρι να γίνουμε όλοι πολίτες με τη Χάρη και την φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στον οποίον δόξα εις τους αιώνες. ΑΜΗΝ.
Μετάφραση π. Θ. Μαρτζούχος
Θεματολογικές ετικέτες