Βαπτίζω σημαίνει βουτάω κάποιον στο νερό. Τον καλύπτω με νερό. Μπορεί να υπάρξει όμως ζωή ανθρώπινη κάτω από το νερό; Όχι, βέβαια. Γι’ αυτό λοιπόν βαπτιζόμαστε, για να πεθάνουμε; Ακριβώς!
Βαπτιζόμαστε, με μια κίνηση που βιολογικά σημαίνει θάνατο και η οποία μεταφορικά-συμβολικά «μοιράζει» τη ζωή μας στα δύο! Πριν το βάπτισμα (παρελθόν που πέθανε) και μετά το βάπτισμα (παρόν που άρχισε). Δηλαδή το βάπτισμα σημαίνει το τέρμα, το σταμάτημα ενός τρόπου ζωής και η έναρξη ενός άλλου καινούργιου τρόπου ζωής.
Βάπτισμα κήρυσσε και έκανε πρώτος ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος του Χριστού, που ονομάστηκε και Βαπτιστής εξ αιτίας αυτής της τακτικής – πρακτικής επιστέγασης του κηρύγματός του. Όσοι τον εμπιστεύονταν και αποφάσιζαν να ρυθμίσουν την καθημερινότητα της ζωής τους σύμφωνα με τα διδάγματά του, έμπαιναν στο νερό, εξομολογούντο τις αμαρτίες τους, δηλαδή απέρριπταν τον μέχρι τότε τρόπο ζωής και σκέψης τους, και κατόπιν τους εβάπτιζε ο Πρόδρομος και Βαπτιστής Ιωάννης.
Το νερό και στους Εβραίους είχε τον μεταφορικό συμβολισμό του ψυχικού καθαρμού, όπως καθαρίζει και τα σωματικά. Είχαν εξοικείωση ήδη από τις διατάξεις των καθαρμών της Π. Διαθήκης, οι Εβραίοι. Ο Χριστός καθιερώνει την πρακτική του Βαπτιστού και την χρησιμοποιεί για να αποσαφηνίσει σε μας, ότι αν δεν «πεθάνουμε» δια του Βαπτίσματος για τις αντιλήψεις και τον τρόπο ζωής μας που είναι αντίθετα στο θέλημά Του, στο Νόμο του Θεού δηλαδή, δεν γίνεται να είμαστε μαθητές Του. «…βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος …» (Ματθ. 28,19). «Ὁ πιστεύσας καὶ βαπτισθεὶς σωθήσεται», όποιος δηλαδή με εμπιστευθεί (διδάσκει ο Χριστός) και δηλοποιήσει αυτή την πίστη – εμπιστοσύνη με το Βάπτισμα, αυτός θα αρτιωθεί (…σωθήσεται – θα γίνει σώος) θα σωθεί δηλαδή.
Στην γιορτή των Θεοφανείων ξαναθυμόμαστε αυτό που έγινε στη ζωή μας κάποτε, ενώ εμείς δεν είχαμε συνείδηση πραγμάτων. Όταν η συνήθεια να βαπτίζονται νήπια επεκράτησε, οι γονείς τους ήταν χριστιανοί συνειδητοί, και η Εκκλησία τούς εμπιστευόταν στο να μεταφέρουν, με την σκέψη τους και τον τρόπο ζωής τους, την πίστη στα παιδιά τους. Όντως η πίστη είναι βίωμα, δηλαδή συναπαρτίζεται από την σκέψη – διάνοια, και από τον τρόπο ζωής – καθημερινότητα! Την πίστη πρώτα την εισπνέουμε στην ατμόσφαιρα του πατρικού σπιτιού μας, στην συνέχεια την ζούμε στον τρόπο των αγαπημένων μας (σκέπτονται και ενεργούν με κριτήριο το θέλημα του Θεού, αφού πιστεύω σημαίνει εμπιστεύομαι) και τέλος γίνεται δικό μας κτήμα, γιατί χαιρόμαστε να είμαστε σαν αυτούς που βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας! Μητέρα – πατέρα – συγγενείς! Μια τέτοια διαδρομή είναι ευκταία και ιδανική αλλά δεν είναι, ατυχώς, πάντοτε δεδομένη. Σ’ αυτή την περίπτωση πρέπει ο άνθρωπος να βρει μόνος του την πίστη, στην κοινότητα των αδελφών του χριστιανών, ή με την αναζήτηση εκ μέρους του, των καίριων της ζωής.
Αυτά ήταν μια αρχική φάση, σε μια κοινωνία που ήθελε να ονομάζεται χριστιανική. Βεβαίως, είναι ζητητέον το αν όντως ήταν και ακόμα περισσότερο αν είναι χριστιανική! Στο Ευαγγέλιο ο Χριστός μιλάει για την διαμετρική διαφορά εικόνος και πραγματικότητος. Μιλάει για τα έξω-φαινόμενα και για την έσω-πραγματικότητα. Μιλάει για ενέργειες που «βγαίνουν» και προκύπτουν από τα άρρωστα εσωτερικά. Μιλάει για συμπεριφορές που εκ πρώτης όψεως είναι λάθος και τελικά γίνονται σωστές! (Ὕπαγε, ἐργάζου ἐν τῷ ἀμπελῶνί μου… Οὐ θέλω!! Καί μεταμεληθεὶς ἀπῆλθεν). Μιλάει για το περιεχόμενο της καρδιάς και ό,τι αυτό παράγει… ανάλογο της ποιότητάς του. Μιλάει τελικά για… ΜΕΤΑΝΟΙΑ που σημαίνει αλλαγή κριτηρίων, όχι αυτό-οικτιρμοί για λάθος ενέργειες, που σε τελική ανάλυση είναι… αυτοαπασχόληση!
Το βάπτισμα λοιπόν είναι ο εναρκτήριος πυροβολισμός στον αγώνα να τον τελειώσουμε εν πρώτοις και ίσως και να επιδιώξουμε να τερματίσουμε με καλή σειρά, αν όχι πρώτοι.
Βαπτίζομαι λοιπόν σημαίνει:
α. Αγαπώ τον Χριστό, Τον εμπιστεύομαι και «πεθαίνω» για οτιδήποτε Εκείνος απορρίπτει και δεν δέχεται, δηλοποιώντας αυτή μου την τοποθέτηση με τον συμβολισμό του Βαπτίσματος.
β. Αγαπώ τον Χριστό και θέλω να γίνω και να είμαι μέλος της οικογενείας Του. Παιδί Του εκ φύσεως και εξ υιοθεσίας, όταν την υιοθεσία την αποφασίζω εγώ και την ενεργεί και υλοποιεί Εκείνος με το Βάπτισμα. Χωρίς επιστροφή στον οίκο του Πατρός μου μένω… ανέστιος…, άστεγος…, ορφανός!!
γ. Αγαπώ τον Χριστό και είμαι ανοιχτός και δεκτικός στην έκπληξη γιατί ανακαλύπτω και εγώ έναν Αστέρα (το Ευαγγέλιο) που μου δίνει φως άπλετο για να περπατήσω στην σωστή κατεύθυνση και τον ασφαλή δρόμο προς συνάντηση μ’ Αυτόν, που «για μένα έγινε σαν εμένα». «Βλέπω» και αξιολογώ την μετάνοια ως την κυρίως έκπληξη μέσω της οποίας συνειδητοποιώ τον εαυτό μου, τον οποίον (εαυτό μου) ο Χριστός «ξετυλίγει» από τις άπειρες αυταπάτες ασφαλείας με τις οποίες τον έχω τυλίξει! Είναι οδυνηρό το ξετύλιγμα, αλλά χωρίς… χειρουργείο, δεν υπάρχει θεραπεία. Ο Χριστός μάς λέει: «Στάσου να σε ξεντύσω εγώ» (C.S.Lewis, Ο ταξιδιώτης της αυγής, ΝΑΡΝΙΑ, σελ. 112, τόμ. Ε΄).
Αν Τον ακολουθήσουμε «απαιτεί» από μας μια προφάνεια που μας εξασφαλίζει από καθ’ οδόν αλλοιώσεις! Ουσιαστικά μάς λέει: «Στάσου κάπου που να μπορώ να σε βλέπω»!! Αυτή η προτροπή-πρόταση δεν έχει σχέση με κάποια εμμονική αυτοεξέταση, δεν θέλει να αναδείξει τα κίνητρά μας αλλά να μας μάθει ότι η αυτοαξιολόγηση είναι συνήθως αυταπάτη και χρειάζεται ναρθεί ο Χριστός (να Τον περιμένουμε «στεκόμενοι») και από τα μάτια Του να μάθουμε ποιοι στα αλήθεια είμαστε…!
Αυτή είναι η γιορτή των Θεοφανείων. Η ανάμνηση του Βαπτίσματος του Χριστού και η υπόμνηση των υποσχέσεων που δίνουμε βαπτιζόμενοι. Ο αγιασμός των Θεοφανείων είναι το νερό του Βαπτίσματος. Πίνουμε (στις 6 Ιαν) απ’ αυτόν για να θυμόμαστε και να «επικαιροποιούμε» τις υποσχέσεις μας, που στην τύρβη της καθημερινότητας και των χρόνων ατονούν στην συνείδησή μας.
Γι’ αυτό βαφτιστήκαμε…
Για να στεκόμαστε «κάπου» που να μπορεί ο Χριστός να μας βλέπει. ΑΜΗΝ.
Με αγάπη και ευχές
Ο εφημέριός σας
π. Θεοδόσιος
Θεματολογικές ετικέτες